«گفتمانِ مصباح» گزارشى گويا و روشنگر درباره سوابق مبارزاتى و مواضع فكرى، فرهنگى، سياسى و اقتصادى آيتاللَّه مصباح يزدى از سالهاى پيش از پيروزى انقلاب اسلامى تا پايان نهمين دوره انتخابات رياست جمهورى در سال 1384 است.
چكيده:
«گفتمانِ مصباح» گزارشی گویا و روشنگر درباره سوابق مبارزاتی و مواضع فكری، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی آیتاللَّه مصباح یزدی از سالهای پیش از پیروزی انقلاب اسلامی تا پایان نهمین دور از انتخابات ریاست جمهوری در سال 1384 است.
نویسنده تمام بحثها و چالشهای مربوط به آیتالله مصباح یزدی در بازهی زمانی مذكور را به گونهای در این كتاب گزارش كرده است كه خواننده به راحتی میتواند نسبت به این چالشهای با اطلاع از مواضع طرفین به قضاوتی آگاهانه بنشیند. فصل اول این كتاب نگاهی گذرا به زندگانی علمی و معنوی آیتالله مصباح دارد. در فصل دوم این كتاب به دوران مبارزاتی انقلابی و نقش آیتالله مصباح در این مبارزات پرداخته شده است.
برخی از مباحث فصل دوم كتاب عبارتند از: اتهام فرار و سرخوردی از مبارزه، نقد سخنان حجتالاسلام والمسلمین محتشمیپور، اتهام مخالفت با تحریم جشن نیمهی شعبان، اتهام مخالفت با تشكیل حكومت اسلامی و...
در این فصل همچنین گوشههایی از سوابق مبارزاتی آیتالله مصباح از زبان وی یا مرتبطین با ایشان نقل شده است.
فصل سوم این كتاب به گزارش فعالیتهای آیتالله مصباح از پیروزی انقلاب اسلامی تا دوم خرداد 1376 پرداخته شده است. در این فصل نیز پس از نقل مواضع مخالفان آیتالله مصباح، به مباحثی همچون آیتالله مصباح و دفاع مقدس، حمایتهای امام خمینی از فعالیتهای علمی آیتالله مصباح، حضور فعال آیتالله مصباح در انقلاب فرهنگی و دفاع تئوریك از نظام مقدس جمهوری اسلام، مناظره با جریانهای منحرف فكری و... پرداخته شده است.
فصل چهارم این كتاب با عنوان «آیت اللَّه مصباح، دكتر شریعتی و شهید بهشتی» به بیان نظرات آیتالله مصباح دربارهی دكتر شریعتی و روابط آیتالله مصباح با شهید بهشتی میپردازد. در این فصل انتقادات آیتالله مصباح از دكتر شریعتی و دلایل نطری این انتقادات با صراحت كامل بیان شده است. فصل چهارم از جمله فصلهای خواندنی كتاب است.
فصل پنجم این كتاب اما طولانیترین و چالشیترین فصل كتاب است. این فصل كه عنوان مناظره را به خود اختصاص داده است، 18 موضوع را در بر میگیرد كه در هر یك از این موضوعات به گزارش نزاعی علمی، فرهنگی، سیاسی و یا اقتصادی میان آیتاللَّه مصباح و گروهها یا شخصیتهای دیگر پرداخته شده است.
عناوین این هجده موضوع عبارتند از: آیتالله مصباح و مسئلهی آزادی، آیتالله مصباح و درجهبندی شهروندان، آیتالله مصباح و اتهام تئوریپردازی خشونت، آیتالله مصباح و مخالفت با تساهل و تسامح، وضعیت فرهنگی جامعه از زمان خلقت حضرت آدم(ع) تاكنون، آیتالله مصباح و قرائتهای مختلف از دین، آیتالله مصباح و مناظره با دكتر سروش، آیتالله مصباح و نظریهی ولایت مطلقهی فقیه، آیتالله مصباح، مردمسالاری و جمهوری اسلامی، ماجرای چمدان دلار سیا، داستان كاریكاتور روزنامهی آزاد و تحصن حوزهی علمیهی قم، عملكرد فرهنگی دولت خاتمی و مناظره با عطاءالله مهاجرانی، آیتالله مصباح و مخالفت با شعار ایران برای همهی ایرانیان، ماجرای تحصیلكردگان و مخالفت با اجرای حدود اسلامی، آیتالله مصباح و لزوم اجرای حكم اعدام آغاجری، ماجرای رشوهی 500 میلیون دلاری برای خرید مسئولان، ماجرای رباخواری نظام جمهوری اسلامی!، آیتالله مصباح و نهمین دورهی انتخابات ریاست جمهوری.
نویسنده در تمام این موضوعات ضمن روایت بحثها و چالشهای پیش آمده میان آیتالله مصباح و مخالفان ایشان در هر یك از موضوعات مذكور به نقل و تبیین این مواضع پرداخته است. وی در پیشگفتار كتاب مینویسد: «تلاش نویسنده بر آن بوده است كه به روایتگری وقایع اكتفا كند اما گاهی در متن یا پاورقی كتاب به داوری و بیان نظرات خود نیز پرداخته است.»
فصل ششم كتاب به «آیتالله مصباح از نگاه مقام معظم رهبری» اختصاص یافته است. در فصل هفتم نیز كه به ضمایم كتاب اختصاص یافته است به معرفی آثاری كه تاكنون از آیتالله مصباح منتشر شده و نیز ارائهی لیستی بلند از مقالاتی كه در فاصلهی سالهای 1377 تا پایان سال 1384 دربارهی آیتالله مصباح در مطبوعات منتشر شده است، اختصاص یافته است. در اواخر كتاب نیز نمونههایی از تصاویر اسناد مبارزات انقلابی آیتالله مصباح ارائه شده است.
این كتاب به قلم رضا صنعتی نوشته شده و توسط مركز اسناد انقلاب اسلامی انتشار یافته است.
نویسنده در پیشگفتار كتاب مینویسد: «پیش از این، كتاب دیگری با عنوان «مصباح دوستان» به قلم اینجانب منتشر شد لكن با توجه به نیازی كه در تكمیل مباحث و رفع نواقص آن احساس میشد، به تكمیل و بازنویسی كتاب مذكور پرداختم كه نتیجه كار، هم از نظر جامعیت، تنوع، حجم و فصلبندی مباحث و هم از نظر نوع پردازش مطالب تفاوتهای بسیاری كرد، اما به دليل بروز پارهاي اختلافات با طرف قرارداد قبلي، بنابر اين شد كه ديگر كتابي با عنوان مصباح دوستان منتشر نشده و عنوان ديگري بر اين مجموعه نهاده شود كه در نهايت گفتمان مصباح به عنوان نام جديد كتاب انتخاب شد.» وی همچنین درباره برخی ویژگیهای این اثر نوشته است: «مراحل مختلف نگارش این مجموعه قریب به چهار سال به طول انجامیده و برای نگارش آن، بیش از 1100 مقاله و خبر در نقد سخنان آیتاللَّه مصباح، مورد مطالعه قرار گرفته است كه با حذف موارد مشابه به برخی از آنها در متن و یا پاورقی كتاب استناد شده است.» وی دربارهی تلاش خود برای مستند بودن این كتاب نیز چنین مینویسد: «معتقدم؛ دخل و تصرف در مواضع شخصیتها (به هر انگیزهای) خود مصداقی از تحریف و دست بردن در اسناد تاریخی است لذا تلاش كردهام تا مهمترین مواضع ایشان را در فاصله زمانی مذكور - بدون دخل و تصرف- در این كتاب نقل كنم. در مواردی برای حصول اطمینان از صحت و سقم اخبار نقل شده از سخنرانیهای آیتالله مصباح در نشریات، به نوار سخنرانی ایشان مراجعه شده و عین عبارات وی آورده شده است. این كتاب مشتمل بر 1448 پاورقی به عنوان آدرس و یا توضیح مطالبِ بیان شده است و برای آشنایی بیشتر خوانندگان با فضای سیاسی و مطبوعاتی آن زمان، بیش از 50 صفحه از این كتاب نیز به تصاویری از روزنامهها، متناسب با مطالب كتاب در صفحات داخلی اختصاص یافته است.»
ما نیز مطالعهی این كتاب را به خوانندگان عزیز توصیه میكنیم.
«گفتمان مصباح» در قطع وزیری و در 1136 صفحه منتشر شده است.
منبع: سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی