این قسمت بعدا تکمیل خواهد شد
چكيده:
يك قصه بيش نيست غم عشق وين عجب كز هر زبان كه ميشنوم نامكرر است
تعزيه در ايران برخاسته از باورهاي كهن ايراني و اعتقادات شيعي است. تعزيه صورتي نمايشي است كه مردم اين سرزمين براي واگويهكردن سوز و گداز واقعه عاشورا، برگزيدهاند و از آن طريق فرياد مظلوميت را در نجوا و بازنگري آن واقعه، سال در پي سال و قرن در پي قرن به گوش عالميان رساندهاند. هر پديده اجتماعي، خاصيت مكاني و زماني خاص خود را دارد؛ چونان تعزيه كه با وجود جايگاه موثر اجتماعي خود در گذشته، امروزه ديگر كاركرد پيشين خود را ندارد. امروزه تعزيه در بخشي از هنر نمايش، يعني"نمايش مذهبي" جاي گرفته و پژوهش و تفكر درباره آن به شكل تخصصي انجام ميگيرد. در اين راستا، گردآوري آداب و رسوم برگزاري تعزيه در ميان مردم شهرهاي مختلف، منجر به حفظ اسناد ارزشمندي درباره چگونگي انجام آن و مراحل مختلف آن ميشود. از اين رهگذر، به خوبي ميتوان اهميت امر گردآوري در اين زمينه را خاطر نشان كرد.
مركز فرهنگ مردم در 1340(ه.ش)، فعاليت خود را جهت تهيه برنامهراديويي آغاز كرد. با گذشت چندسال، فعاليتهاي راديويي اين مركز به صورت منظم، توجه بسياري را به خود جلب كرد و سبب همكاري افراد كثيري از سراسر ايران شد. آنها آموزش ميديدند كه چگونه و در چه زمينهاي به گردآوري مطلب بپردازند. مرحوم سيدابوالقاسم انجوي شيرازي به عنوان مؤسس، تهيه كننده و محقق، نقش عمدهاي در موفقيت برنامه، جذب مخاطب و راهنماييهاي لازم ايفا كرد. بعداز انقلاب، فعاليت اين مركز كم رنگ شد، اما ديري نگذشت كه تلاش خود را از سرگرفت. اكنون بيشتر فعاليت اين مركز به نام "واحد فرهنگ مردم"، درخصوص پژوهش و مطالعات اسنادي درباره فولكلور است.
اين كتاب حاصل سالها تحقيق، مشاهده و گردآوري مطلب درباره موضوع "تعزيه و سير تاريخي آن در كازرون" و نيز بيانگر عشق و ارادت مولف محترم به اهل بيت(ع)، خصوصا اباعبداللهالحسين(ع) و واقعه كربلاست. آقاي محمد مهدي مظلومزاده از فرهنگياران و همكاران افتخاري فرهنگ مردم است كه در طول ساليان همكاري، در نهايت دقت، دانش و علاقه، مجموعه عمدهاي از مقالات و كتابها در زمينه فولكور تاليف كرده كه فهرست مهمترين آنها عبارت است از:
1- "ماه محرم، مراسم عزاداري در كازرون"، روزنامه خبرجنوب، چاپ شيراز، مندرج در شمارههاي 238 و 243 و 253، دوشنبه 3، 10 و 24 آذر 1359،ص 4(فولكلور فارس).
2- "مراسم عزاداري ماه محرم در كازرون"، روزنامه اطلاعات، چاپ تهران، شماره 17983، شنبه 29 شهريور 1365/ محرم 1407، ص2(هنر و ادبيات فارس).
3- "تاثير و نقش تعزيه بر ادبيات شفاهي"، خبر جنوب، چاپ شيراز، شماره 3108، چهارشنبه 31 تير 1371ش، ص9 (فرهنگ ولايت).
4- "مراسم عزاداري ماه صفر در كازرون" خبر جنوب، چاپ شيراز، شماره 3411، چهارشنبه 13 مرداد 1372، ص4(فرهنگ ولايت).
5- "ملا آقا بابا سامي كازروني (تعزيه سرا"، مندرج در نامگاني استاد علي سامي(مجموعه مقالات)، به كوشش دكتر محمود طاووسي، انتشارات نويد، شيراز، 1370.
6- "تعزيهخواني در كازرون"، خبر جنوب، شماره 4525، چهارشنبه 31 ارديبهشت 1376، ص8 (فرهنگ ولايت).
7- "مراسم عزاداري در كازرون" ، ماهنامه سلمان، چاپ كازرون، سال سوم، شماره 17، خرداد 1376/ صفر 1418ق، صص 4 و 7.
8- "سخني در ارتباط با مراسم عزاداري در كازرون" ماهنامه سلمان، سال سوم، شماره 18، تير 1376، ص 4.
9- "فرهنگ و ادبيات عاميانه"شبيهخواني"، همراه با گلچيني از مجلس طفلان زينب (س) "، ماهنامه سلمان، شماره 28، ارديبهشت 1377، صص 3 و 4.
10- "تعزيهخوانهاي محله علياي كازرون"، هفتهنامه طلوع، چاپ كازرون، سال هفتم، شمارههاي 257 و 258، چهارشنبه 15 و 22 فروردين 1380 ش، ص 3.
چاپ اين اثر، كوششي است در جهت انتشار آثار پژوهشگران فرهنگ مردم كه عمري را با صداقت و عشق به اين مقوله، گذراندند. اميدواريم اين باب خيري شود تا بتوانيم آثار ارزشمند فرهنگياران عزيز ديگر را نيز منتشر كنيم.