گروه هنر: آثار نمايشگاه «مشق ايثار» شايد با كلمه جانباز ارتباط مستقيمی نداشته باشد اما تم كارها آيات قرآنی و نيز نامهای امام حسين(ع) و حضرت ابوالفضل(ع) كه بیارتباط با جانباز نيست، است؛ موضوعيت نمايشگاه «جانباز» است ولی همه آثار درباره جانباز نيست.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا)، نمايشگاه خطنقاشی «مشق ايثار» كه همزمان با روز جانباز در موزه هنرهای معاصر فلسطين برگزار شده، شامل 100 اثر در قالب خطنقاشی از 2 هنرمند جانباز احمد آريامنش و علی تن است كه چندين سال است در عرصه هنرهای تجسمی فعاليت پيگير خود را ادامه میدهند.
وجه تسمیه نمايشگاه «مشق ايثار»
درباره اين نمايشگاه با علی تن به گفتوگو نشستيم كه حاصل آن را از نظر میگذرانيد.
«علی تن» نقاش و خطاط علت نامگذاری نمايشگاه «مشق ايثار» را چنين بيان كرد: ايثار، تداعی روز جانبار و فداكاری و ايثار حضرت ابوالفضل(ع) است و مشق هم به معنای كتابت است. چون اين آثار خوشنويسی است و روز افتتاح نمايشگاه هم روز جانباز، من و احمد آريامنش بهعنوان نمايندگان جانبازان اين نمايشگاه را برگزار كرديم.
مدرس دانشگاه علامه طباطبايی درباره آغاز سبك خطنقاشی گفت: اين شيوه در زمان قاجار اتفاق افتاد، هنرمندانی آمدند و فرمهای سنتی را شكستند يا رها كردند. رنگ در آثار آنها كمتر وجود داشت و بعدها جای خود را كمكم بازكرد. اما از چند دهه گذشته و بهويژه دهه اخير هنرمندان زيادی به اين سبك روی آوردند و اتفاقات خوبی هم در اين عرصه رخ داد.
جايگاه هنر خطنقاشی
دانشآموخته نقاشی دانشگاه تهران افزود: خطنقاشی ارتباط خوشنويسی با رنگ است كه اكنون با فرمتها و تركيببندیهای متفاوتی استفاده شده و تكنيكهای متفاوتی را نيز شامل میشود. در اين شيوهها از ابزارآلات متفاوتی نيز استفاده شده كه نشانگر ذوق و خلاقيت هنرمندان خوشنويس و نقاش است. بعضی از هنرمندان خوشنويس كارشان را با رنگ تلفيق كردند كه عنوان خطنقاشی گرفت. بسياری از هنرمندان نقاش نيز از فرمهای خوشنويسی استفاده كردند و آن را بهعنوان عنصر ثابت كارشان به كار بردند كه اين شيوه خطنقاشی نام گرفت.
اين نقاش درباره جايگاه خطنقاشی اذعان كرد: در اين مقوله خيلی خوب كار شده با وجود مخالفتهای زيادی كه وجود داشته است. چون بسياری عقيده داشتند كه اين شيوه نه نقاشی و نه خط بلكه شيوهای عقيم است. از نظر من هنر هيچ محدوديتی ندارد و میتواند به شكلی تلفيقی هم وجود داشته باشد. اين سبك به نام مناسبتری نيز احتياج دارد. ايران از جمله كشورهايی است كه در اين عرصه حرف اول را میزند و پيشرفتهای زيادی هم داشته است.
خطنقاشی ارتباط خوشنويسی با رنگ است كه اكنون با فرمتها و تركيببندیهای متفاوتی استفاده شده و تكنيكهای متفاوتی را نيز شامل میشود در اين شيوهها از ابزارآلات متفاوتی نيز استفاده شده كه نشانگر ذوق و خلاقيت هنرمندان خوشنويس و نقاش است
علی تن در پاسخ به خبرنگار ما با اين مضمون كه در آثارش نقاشی بر خط غلبه دارد، گفت: نقاشی رشته تحصيلی من است و به همين دليل در آثارم نقاشی بشتر به چشم میخورد. قالب كارهايم فرمهای خاصی است كه ابداع شخصی من است و از رنگ و تم خاص و ابزارهای سادهای مثل قطرهچكان، لاك غلطگير، ماژيك و حتی اثر انگشت است.
وی در پيداكردن سبك شخصی و زبان خاص خودش سعی داشته كه از تجربههای رنگشناسی و نقاشیاش استفاده كند و خود بر اين نظر است كه اگر بعضی كارهايش به گرافيك نزديك شده به دليل هفده هجده سال سابقه كارهای گرافيكیاش است. او مجموعه آثارش را تلفيقی از سه عنصر نقاشی، خط و گرافيك دانست و افزود: زبان شخصی آثارم در خطنقاشیهايم است، زبانی كه متعلق به خودم است. از آنجا كه در نقاشی و خوشنويسی به زبان خاصی نرسيدهام، در خطنقاشی همواره در پی يافتن زبان خاصی هستم.
او كه كارشناس ارشد نقاشی از دانشگاه تربيت مدرس است، در پاسخ به خبرنگار تجسمی ما درباره اين مطلب كه آيا در كاربرد انواع خط محدوديتی وجود دارد يا سنتشكنی مورد نظر او اين عرصه را نيز دربر میگيرد، گفت: در كارهای من محدوديتی وجود ندارد و من متكی به هيچ خطی نيستم و قالب را شكستهام. در جايی از ثلث استفاده میكنم، ثلثی كه خودم تعريف میكنم و يا نستعليق و خطوط ديگر.
نقش نمایشگاه «مشق ایثار» در جهت رشد و اعتلای فرهنگ ایثار
تن ادامه داد: احمد آريامنش از خط كرشمه استفاده كرده كه خط خودش است، من هم از خطوطی استفاده میكنم كه متعلق به خودم باشد و اگر شما در همين نمايشگاه به آثار نگاه كنيد، میبينيد كه بديع است و نمیتوان گفت كه از جنس خاصی است. خوشنويسی يعنی اين كه شما خطی را خوش بنويسيد. خط نستعليق، رسمی و... هر كدام خطهايی هستند كه خوشنويسی نام گرفته است. میتوان خطوط متفاوتی را كار كرد كه در خوشنويسی جای بگيرد اما اين كار قواعد خاص خودش را نيز دارد كه بايد رعايت شود.
او درباره تاثير نمايشگاه آثارش در جهت رشد و اعتلای فرهنگ نامی كه آثارش را دربرگرفته، خاطرنشان كرد: شايد آثارم با كلمه جانباز ارتباط مستقيمی نداشته باشد اما تم كارها آيات قرآنی است و نيز كلمههايی مثل امام حسين(ع) و حضرت ابوالفضل(ع) كه بیارتباط با اين نام نيست. موضوعيت نمايشگاه «جانباز» است ولی همه آثار درباره جانباز نيست.
يك خوشنويس:
ممكن است آثار من مضامين ايثار و شهادت را نداشته باشد، ارزشها يكی دو تا نيستند. من آيات قرآنی را كار كردهام كه فراگير هستند و نيز هميشه ماندگار و هدايتگر انسان. من نتوانستهام از آثار قرآنی بيرون بيايم و اين شايد ضعف من باشد. البته اشعار مولانا را نيز كار كردهام
فارغالتحصيل انجمن خوشنويسان ايران در پاسخ به اين مطلب كه زبان آثارش تا چه ميزان میتواند ديدگاه اعتقادی او را بيان كند، گفت: يك روحانی نمیگويد كه من روحانی هستم و روحانی بايد به اين شكل باشد. زيرا فرهنگ روحانيت آداب و منش خاص خودش را دارد. جانباز نيز الگوی خودش را دارد. منش و رفتار و سادگی او میتواند الگوی ديگران باشد.
وی اضافه كرد: ممكن است آثار من مضامين ايثار و شهادت را نداشته باشد، ارزشها يكی دو تا نيستند. من آيات قرآنی را كار كردهام كه فراگير هستند و نيز هميشه ماندگار و هدايتگر انسان. من نتوانستهام از آثار قرآنی بيرون بيايم و اين شايد ضعف من باشد. البته اشعار مولانا را نيز كار كردهام.
علی تن در پايان سخنان خود گفت: هنرمند رسالت دارد و بايد به جامعه سمت و سو بدهد. هنرمند موظف است كه جامعه را هدايت كند و فرقی نمیكند كه در چه زمينهای كار كند. همه رشتههای هنری يك سری مشكلات هم دارند و كمك بيشتر دولت و فرهنگسازی در جايی كه موثر است از نيازهای جامعه است.