متاسفانه از سالها پیش پای درخت اکالیپتوس به خیابانها و پیادهروهای شهر ما باز شد. نمیدانم ایده کاشت این درخت سریع الرشد از کجا و توسط کدام شیر پاک خوردهای در کازرون مطرح و عملی شد. اما به هرحال امروز اکالیپتوسها شدهاند مالکان اصلی حاشیهی خیابانها و اتوبانها و پیادهروهای شهر ما.
اگر حافظهام خوب یاری کند، نخستین بار برای ایجاد یک فضای سبز بر فراز تپه نوربخش یا همان "تل آغوی سید محمد" واقع در خیابان فلسطین، از این نوع درخت استفاده شد و به خاطر اینکه این نوع درخت جدای از همه مضرات و فوایدش که در ادامه بدان اشاره خواهد شد با آب و هوای نیمه بیابانی بسیار سازگاری داشته و به سرعت نیز رشد خواهد کرد، کاشت شتابان آن در سایر معابر شهر نیز متداول شد.
گیاه شناسان اکالیپتوس را درختی خودخواه میدانند، چرا که این درخت با گرده افشانی و ریختن ترشحاتی در اطراف خود اجازه رشد را از سایر گیاهان میگیرد. برای نمونه کافیست به زیر یک درخت اکالیپتوس نگاهی بیندازید؛ مشاهده میکنید که در شعاعی به مساحت دو تا سه متر هیچگونه گیاهی رشد نکرده است و این دقیقا به واسطه همین ترشحات اکالیپتوس میباشد.
اکالیپتوس درختی است که نیاز کمی به آب دارد. در واقع با داشتن ریشههای بلند خود به دنبال جذب آب میگردد و به همین خاطر با آب و هوای مناطق گرم وخشک بسیار سازگاری دارد. هرچند این گیاه از نظر صنعتی و دارویی تا حدودی سودمند بوده اما برای مناطق شهری و معابر خیابانها بنا به دلایل زیر نامناسب بوده و در واقع یکی از مشکلات اصلی قطع درختان خیابانی در شهر ما ناشی از همین گزینش نامناسب است .
الف : ریشه های قوی و رونده این درخت به سرعت در کف پیاده روه ها وخیابانها حرکت افقی داشته وبه مرور موجب شکستن کاشی و موزائیک پیادهروها و برآمدن سطح خیابانها میگردد.
ب : شاخهها وتنهی درخت اکالیپتوس در برابر بادهای تند مقاومت چندانی نداشته و معمولا در هر بار وزش این تندبادها، شاهد شکسته شدن این درختان و افتادن آنها بر روی ساختمانها و اتومبیلها و بروز خسارات زیاد به مردم می شوند.
ج : رشد سریع و خارق العاده این درخت موجب میشود که مدام با کابلهای برق و مخابرات که معمولا در حاشیهی تمام خیابانهای ما وجود دارند برخورد داشته و موحب قطع خطوط برق و تلفن، بخصوص در زمستانها گردد؛ و همین امر بخصوص بهانهی مناسبی را بدست شرکت برق داده تا هر روز تیغ تیز ارههای برقی خود را بر پیکر این درختان بی گناه فرو کند. ( شاید تعجب کنید بله گفتم درختان بی گناه چرا که این درختان چه گناهی داشتهاند که توسط ما در مکانی نامناسب کاشت شده اند)
د: اگر بپذیریم که هدف از کاشت یک درخت در حاشیه خیابان های یک شهر زیبایی بخشی و سایه افکنی در شهر است باید اذعان کنیم که درخت اکالیپتوس هیچ کدام از این دو ویژگی مورد نظر ما را آنچنان که باید و شاید ندارد. بله این درخت نه همچون درختانی مانند بید و بلوط و نارون زیبایی دارد و نه مانند آنها سایه افکن مناسبی برای معابر ماست و نه چون درختان نارنج عطر بوی خاصی دارد.
این درخت خواص و فواید و یژگی های خاص و منحصر بفردی دارد که آن را مناسب برای مناطق صنعتی و بیرون از شهر نموده است برای مثال مجموعه ای از این درختان در اطراف یک شهرک صنعتی می تواند دیوار بلند ومناسبی بوده و مانع آلودگی صوتی گردد.
الغرض آنکه شهرداری و دایری فضای سبز شهرداری می بایست از این به بعد با گزینش مناسب درختان خیابانی گونههایی را انتخاب نماید که دارای بیشترین فواید برای یک شهر و رهگذران بوده وکمترین مشکل را بوجود آورند.
اگر اینگونه عمل کنیم قطعا در آینده کمتر شاهد قلع و قمع این درختان زبان بسته در خیابان های شهرمان خواهیم بود هر چند در قرن بیست ویکم در کمتر جایی از دنیا ما شاهد رویش تیرهای برق و کابلهای برق و مخابرات در زمین و آسمان هستیم – انگونه که در شهر و دیار سرزمین ما شاهد آنیم – آیا زمان آن فرا نرسیده که شبکههای برق نیز مانند همه جای دنیا از طریق کابلهای زیر زمینی منتقل گردند.؟؟؟
عالی بود
تا حالا فک می کردم دلبل بد بودن چمن پارک طالقانی بد بودن بذر چمن بوده
درود بر شما
عالی بود