در بخش نخست اين مقاله، ضمن ارائه مقدمه‌اي پيرامون مراسم و كاركردهاي عزاداري سرور و سالار شهيدان، امام حسين (ع)، به معرفي ويژگيهاي هيئت‌هاي عزاداري بخش چنارشاهيجان پرداختيم و هيئت‌هاي مختلف و چگونگي شكل‌گيري آنها و نيز آدرس و بانيان هيئت‌ها معرفي گرديدند؛ همچنين برنامه هيئت‌هاي عزاداري در دهه‌ي محرم و مكان و محل عزاداري آنها به حضور خوانندگان عزيز اراعه شد. در بخش دوم و پاياني اين مطلب، به بررسي ساير ويژگي‌هاي هيئت‌هاي عزاداري چنارشاهيجان مي‌پردازيم

هزینه ها و محل بودجه هیئت ها:

مراسم عزادارای حسینی هزینه ی چندانی ندارد. جز عاشقانی که با حضورشان شور و حال حسینی را زنده نگه دارند. اما با وجود این، با پیشرفت جامعه بشری و رشد روز افزون ابزار و ادوات صوتی و برای سرزنده تر کردن مراسم سید و سرور شهیدان و با کیفیت تر بودن برنامه ها نیازمند تکنولوژی های پیشرفته‌تر در هیئت ها خواهیم بود.

در اکثر نقاط بیشتر بودجه هیئت ها  از طریق مشارکت های مردمی تهیه می گردد. برای مثال در شهر چنارشاهیجان در هیئت امام حسن مجتبی (ع) کلیه ی هزینه های جاری هیئت از طریق دارایی های شخصی و کمک های مردمی علاقه مندان به اهل بیت تهیه می شود. در مورد سایر هیئت‌ها از جمله هیئت های محله ی خشک آباد، کشتکارها و ایثارگران هم به نظر می‌رسد دارایی های شخصی و مشارکت مردمی بیشتر مایحتاج هیئت ها را برآورده می‌کند. پذیرایی میان برنامه ای هیئت ها نیز از سوی خانواده ها و نذروات ایشان می باشد. لوازمات هیئت ها بیشتر مواردی چون زنجیر، طبل، سیتم های صوتی، فرش،پروژوکتور و ادوات برقی، پلاکاردها و هزینه های چاپ بنر و هزینه های حمل و نقل می باشد که علاقه مندان و محبین اهل بیت در بخش چنارشاهیجان می توانند با مراجعه به نمایندگان و گردانندگان هیئت ها کمک های خود را به هیئت ها برسانند.

فعالین هیئت های مذهبی در سالهای اخیر:
اکثریت اقشار مختلف در محله ی اولاد میرزاعلی در فعالیت های مذهبی شرکت دارند، اما عده ای از افراد در این موضوعات دلسوزی و احساس مسئولیت بیشتری به خرج می دهند. از جمله ی این افراد حاج باقر میرزایی می باشد که از دوران نوجوانی خود را وقف مسائل فرهنگی این بخش به ویژه مباحث مذهبی نموده است. ایشان سالها ریاست کل هیئت های مذهبی بخش چنارشاهیجان را برعهده داشته است که بیشتر هماهنگی ها از طریق این مجموعه گرفته می شود. صفرنجفی وفاضل نجفی ، برادران فیروز پور، حاج خالق حسنی، جهانبخش میرزایی، سیدعنایت حسینی، برادران جمشیدی و مردانلو (دربخش اجرایی و انتظامات) و ... از فعالان این عرصه در زمانهای مختلف بوده‌اند.

در محله ی اولاد میرزاعلی بیشتر مداحان به صورت آماتور و بدون هیچ دوره ی آموزشی در عرصه ی مداحی رشد کرده اند. برادران میرزایی (میثم و حاج باقر)، برادران واقد (محمد و صادق)

هیئت خامس آل‌عبا: حاج آقا جمالی، برادران نجفی (مسعود و اسماعیل نجفی)

هیئت خشک آباد: برادر رضازاده از مداحان خوب از محله ی اردشیری می باشد.

از دیگرمداحان این سالها: برادران فرهادی (محسن و فردین )، برادران حقیقت (هادی و مهدی)، برادران نجفی (بهمن و رحمن)، برادران حبیبی (بهلول، سینا و ایرج) هیئت امام حسن مجتبی(ع)

حوزه ی مداحان و نوحه ها در شهر چنارشاهیجان نیازمند یک بازبینی اساسی می‌باشد تا هم دچار تکرار و کهنگی نگردد، و دیگر اینکه مفاهیم غنی و پرمحتوای عاشورایی داخل در این حوزه شود.

یکی از نکات قابل توجه در ايام محرم نذری‌ها، پخت و پز خوراکی ها و تزئینات آنها می‌باشد؛ که مشارکت بانوان در این موضوع قابل ملاحظه است. به عبارت دیگر دست اندرکاران اصلی در این جریان - که بخشی از فرهنگ و سنت اعیاد و مراسمات مذهبی در ایران  است - می باشند.
همانگونه که در سطور پیشین بیان کردیم توجه معنوی زنان در این بخش به مراسمات مذهبی و دیگر مناسبات به نسبت مردان بیشتر به نظر مي‌رسد. شاید در نگاه اول این حس به وجود آید که بانوان بیشتر تماشاگران این مراسمات می باشند، درحالی که اینگونه نیست و فلسفه‌ی وجودی عاشورا اصلا زنجیر زدن و طبل زدن نیست که بخواهیم اینگونه بپنداریم، که چون زنان در این امر سهیم نیستند پس صرفا تماشاگر هستند. زنجیر زنی و دیگر فعالیت‌های فیزیکی صرفا به عنوان نمادهایي از شور و حال نسبت به واقعه کربلا است و نباید ما را از فلسفه‌ی واقعی این واقعه ی عظیم غافل کند.

در محله‌ی اولاد میرزاعلی این مهم بر عهده ی آقای جهانبخش میرزایی (در دهه ی هفتاد) و سپس فاضل نجفی و صفر نجفی به عنوان ریاست پایگاه مقاومت محله در دوره های بعد تاکنون بوده است.

اورژانس و آتش نشانی و مدیران آموزش و پرورش و مدارس و همچنین بخش حمل نقل شهری وابسته به شهرداری نیز در مرحله های بعد در این ایام دست به دست سایر ارگانها همکاری نموده اند.

اما در بخش مردمی برادران جمشیدی و مردانلو بیشترین فعالیت ها را از گذشته تاکنون در این بخش داشته‌اند و به نوعی پای ثابت این مراسمات بوده اند. کربلایي احمد جمشیدی و فرزندان، کرامت مردانلو و فرزندان ، برادر علی محمد انصاری، عظیم ساسانی (در سالهای اخیر) و ...

مراسم روز تاسوعا و عاشورا:

اکثریت به اتفاق هیئت های بخش چنارشاهیجان  در روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی به رسم سالهای گذشته به طرف بهشت زهرا و مزار شهدا و همچنین امامزاده‌های مجاور - امامزاده سید محمد محله ی الیاس آباد، شاهزاده علی و... - حرکت می‌کنند که همراه با شور و حال خاصی مي‌باشد. همه‌ی هیئت ها یکی می شوند و این
همان کارکرد هیئت های حسینی در ادوار گذشته تا حال است که چشم جهانیان را بعد از 1400 سال به خود خیره کرده است. این همان ندای مظلومیت حسین است که پس از قرن ها هنوز در آسمانها و زمین طنین انداز می شود.

مشکلات هیئت های مذهبی در شهر چنارشاهیجان:
یکی از اصلی ترین مشکلات هیئت های مذهبی چنارشاهیجان نداشتن زمین و مکان اختصاصی برای برپایی برنامه‌ها و استقرار هیئت ها است. اکثر هیئت ها با این مسئله دست به گریبان هستند. هیئت خامس آل عبا که یکی از با سابقه ترین این هیئت ها است، در محوطه ی نماز جمعه، هیئت کشتکارها با بستن خیابان محله و هیئت امام حسن مجتبی(ع) در زمینی که مالک آن سعی در ساخت ساز دارد مراسم عزاداری برپا می‌دارند.

وضعیت سایر هیئت های چنارشاهیجان هم همین گونه است. یا محل های تردد و عبور و مرور وسایل نقلیه را می بندند و یا اینکه در محل هایی که شایسته ی برگذاری مراسم سید و سرور شهیدان نیست به این مهم می‌پردازند. لذا شایسته است که با مشارکت مردم و مسئولین مربوطه مکان هایی برای هیئت ها در نظر گرفته شود تا در چند سال آینده و با رشد ساخت و ساز و افزایش جمعیت، با مسئله ی کمبود فضا، مسدود شدن خیابان ها و ... مواجه نباشیم. (هرچند در اکثر نقاط شهر به همت مردم و خیرین مسجد وجود دارد ولی مسجدها گنجایش جمعیت محله ها و مراسمات عزاداری پرشور را ندارند و با درنظر گرفتن بعد دوری و نزدیکی به همشهریان، نیازمند مکان های اختصاصی شایسته هستیم).
مسئله ی دیگری که نمی توان اسم آن را مشکل نهاد، مسئله ی کم بودن همدلی میان هیئت های این بخش است که امید هست که سال به سال همدلی بیشتری را شاهد باشیم. در حرکت هیئت ها در دهه ی محرم - به ویژه روزهای نهم و دهم محرم - هماهنگی هیئت ها می تواند به هر چه بهتر شدن مراسم کمک کند.

"سالها پیش که در دوره ی کارشناسی تحصیل می کردم، بسیاری از دانشجویان خارجی از کشورهای مختلف برای تقویت زبان فارسی شان با ما رفت آمد داشتند. در دهه‌ی محرم به محض سیاه پوش شدن محوطه دانشگاه و تزیین مسجد، دوستان خارجی مکرر از من سوال می کردند، چرا؟ محرم یعنی چه؟ و از این قبیل سوال ها.

شبي تصمیم گرفتم چند نفر از ایشان را به محل عزاداری ببرم. شاید باور نکنید اما موضوعات جالب فراوانی پیش آمد که به خاطر بعضی از مسائل خوشحال و به خاطر برخی متاثر و ناراحت شدم. اولین بار بود که عزاداری و باورهایمان را از بیرون و از دید چند نفر خارجی و بعضا غیر مسلمان از کشورهای دیگر می دیدم. یکی از دانشجویان چینی در ورودی مسجد هنگامی که از ایشان پذیرایی می‌شد دست به جیب برد تا پول شیر و کیک پذیرایی را حساب کند، همان دانشجو در دفتر یادداشت روزانه اش نوشته بود "اینها به خاطر بزرگذاشت یک شخص، ورزش‌های ایروبیک انجام می دهند. ابتدا آرام هستند و حس میگیرند و سپس لخت شده و به هوا می پرند و سر سینه شان را ماساژ می دهند". (در دانشگاه ما فقط مراسم سینه زنی و سخن رانی انجام میگرفت و مراسم زنجیر زنی نداشتیم).
یک دانشجوی غنایی  از من سوال کرد آیا همه ی شما برای این گریه می کنید که یک شخص قشنگ و بیوتیفول را از دست داده اید؟ و خیلی از نکات و موضوعات دیگر که از حوصله ی بحث خارج است.
بعد از مراسم همه را به اتاق بردم و گفتم اینها سفیر تحصیلی ایران در کشور خودشان خواهند بود باید به نحوی قضیه را توضیح دهم. خواستم بگويم:قال امام صادق علیه السلام، دیدم امام صادق را نمی شناسند، خواستم بگم قال امام علی( ع)، دیدم بازهم نمی شناسند، با پیش کشیدن قهرمان هر کشور و منطقه متناسب با موضوع و با پیش کشیدن آزادگی تا حدودی مسئله را به ایشان فهماندم. بعد از اینکه رفتند فهمیدم چقدر در شناساندن امامانمان ضعیف عمل کرده‌ایم. چرا کتب حاوی سخنان مارتین لوترکینگ بیشترین فروش ها را داشته؟ چرا چگورا و گاندی سرلوحه‌ی جوانان در دنیا است؟ و اعلامیه حقوق بشری چون نهج‌البلاغه، امامی چون علی(ع)، قیامی چون عاشورا، دانشمندی چون امام صادق(ع) هنوز ناشناخته مانده است.
هنگامی امام حسین(ع) از مدینه خارج شد و به مکه رفت حج خود را نیمه تمام رها کرد به سرزمین کربلا فرود آمد که موجی از فساد و  گناه و ظلم دامنگیر مسلمین شده بود. بیم فراموشی اسلام و سنت پیامبر بود. امام(ع) در وصیت خود و در خطبه‌هایی که در فواصل مختلف خارج شدن از مدینه تا روز شهادت بر زبان جاری ساخت هدفش را در زنده نگه داشتن اسلام، امر به معروف و نهی از منکر، اصلاح امت جدش رسول الله(ص)، ایجاد یک حرکت فکری، آزادگی و نپذیرفتن ظلم و مبارزه با فساد دستگاه حکومتی و... بیان می‌دارد. آنچه حسین(ع) برای آن ایستادگی کرد اسلام و احکام آن – از احکام عبادی چون
نماز، روزه، حج و ذکات گرفته تا احکام معاملاتی چون  ممنوعیت ربا و کم‌فروشی، غش در معامله و... تا سایر احکام اسلام - و سنت رسول الله و معصومین بود. در مقابل حرام هایی که حلال گشته بودند در مقابل ناشایستگانی که منصب های حکومت را به دست گرفته بود ایستاد...
امروز مسئولیت ما به پا داشتن احکام و سنت پیامبر است، گریه برای امام حسین(ع) و دیگر معصومین شهید. شیعه زمانی از سوی امامان بعدی سفارش شد که بیم فراموشی و جعل شدن نهضت حسین(ع) و سایر معصومین می رفت. گریه تسکین درد و آلام است، اما نباید هدف را از یادمان ببرد. امروز اگر بزرگترین و پرزرق برق ترین هیئت ها با مشارکت صددرصدی را داشته باشیم، همه ی مداحان هم خوش ترین صداها را داشته باشند،صدای هیئت مان هم از فرش به عرش برسد، ولی در جامعه گناه کنیم، واجبات را به تمسخر بگیریم، کم فروشی و ربا در معاملات باشد، با تهمت و افترا همدیگر را متهم کنیم، دستگاه های اداری‌مان پر از رابطه گری، رشوه گیری، اختلاس و باند بازی باشد،فساد در جامعه موج بزند هیچ تفاوتی بین ما و دستگاهی که حسین بن علی(ع) در برابرش ایستاد و آن را فاسد خواند وجود نخواهد داشت جز اینکه ما شیعه هستیم و در
جامعه ای که بیشترین امنیت را در منطقه خاور میانه دارد زندگی میکنیم.
هر انسانی با هر خط فکری و با هر سلیقه ای، هر جوانی با هر تیپ و ظاهری هر خانواده‌ای در هر سطح رفاهی، هر حزبی و هر دسته ای داخل در این شور و حرارت حسینی است. امام حسین و نهضتش اختصاص به باند و جبهه ی خاصی ندارد همه را داخل در این مجلس 1400 ساله می داند. چه نهضت و چه جریان زیبایی نه آپارتاید است که سیاهان را براند و سفیدان را بخواند. نه مادیگرایی ویکتوریایی را دارد که فقیران را براند و نه استبداد سلطنتی دارد که مخالفان را بزداید. نه اقلیت سوار بر اکثریت می شود و نه اکثریت اقلیت را حذف می کند. نه چپ است و نه راست (شبیه آنچه در سیاست است)... صراط مستقیمی است که آنقدر تعادل داشته که تا امروز پایدار مانده است.
اجازه ندهیم احکام و سنت پیامبر فراموش شود. دروغ و تهمت و افترا، قتل، دزدی، اختلاس و ارتشا، ربا و نزول خواری، مزاحمت برای نوامیس و ایجاد خسارت و هزاران گناه دیگر به خاطر این است که چشمانمان را به احکام قرآن و سنت پیامبر بسته ایم، قدری بیاندیشیم. تقوا، وجدان شغلی، انصاف در معامله، انجام فرایض و واجبات دینی، توجه به احکام دین، رعایت حال همه ی اقشار، شایسته سالاری در مناصب و مشاغل، دوری از گناه، پرهیز از چشم و هم چشمی، قدری اندیشیدین به معاد و آخرت، گره بسیاری از مشکلات را می گشاید. این همان چیزی است که حسین بن علی(ع) برایش قیام کرد.

این مطالب بنا به اطلاعات و نظرات نگارنده است. دوستان اگر اشکال و ایرادی مشاهده می کنند برای اصلاح اعلام نمایند.
یاحق.