کازرون در گستره جغرافیایی خود دارای یک ویژگی برجسته است که تاکنون بنا به دلایل مختلف به خوبی بدان پرداخته نشده است و گمان و عقیده من این است که «روز کازرون» و مجموعه برنامه های پیرامونی آن می تواند بهترین فرصت را برای پرداخت علمی و اصولی به این مقوله فراهم آورد. «تنوع فرهنگی» شامل حضور اقوام فارس، لر، ترک، کردها و... در نقاط مختلف روستایی و شهری یکی از پتانسیل های ارزشمند و اساسی فرهنگ، اجتماع و تاریخ این شهرستان است که تاکنون در برنامه های مختلف کمتر به آن پرداخته شده است. عدم پرداخت علمی و اصولی به این تنوع فرهنگی در سطح شهرستان که تقریباً به امری معمول بدل شده است، هم موجب بازتولید محرومیت برای اقوام و گروه های مختلف فرهنگی و قومی شده است و هم بدنه ی شهرستان را از موهبت بهره مندی ساختاری و کارکردی از چنین تنوعی بی بهره گذاشته است.
بنابراین چنانچه زمانی روز کازرون عینیت یافت، بایستی از فرصتی که این روزِ خاص در اختیار فرهنگ کازرون قرار می دهد، برای تمرکززدایی و جلوگیری از «یک قوم گراییِ کازرون» استفاده کرد و تا سرحد ممکن نمادهای مختلف فرهنگی که در قالب زیست اجتماعی اقوام مختلف نمود یافته اند را به نمایش گذاشت؛ آنها را کاوید و از فرصت هایی که در اختیارمان قرار می دهند برای توسعه سایر فضاهای شهرستان از جمله در زمینه های اقتصادی و اجتماعی استفاده کرد.
در خصوص تأکید براهمیت و لزوم پرداختن به تنوع فرهنگی در شهرستان کازرون می توان ذهن را به وجود گویش ها، لباس ها، آیین ها و مناسک و حتی باورهای متفاوت در میان روستاهایی که فاصله ی طولی چندانی با هم ندارند ارجاع داد. این فرصت ارزشمندی است که مثلا شهرستان های کردنشین یا آذری نشین یا لر نشین ما و حتی بسیاری دیگر از نقاط کشور فاقد آن هستند و در محدود نقاطی مانند کازرون جلوه یافته است. از ویژگی های برجسته کازرون در این خصوص می توان بر این مورد تأکید نمود که کازرون در گذر تاریخ و به دلیل قرارگیری در موقعیت خاص جغرافیایی شاهد حضور و اسکان قوم های مختلف شده است ولی در بسیاری از شهرهای امروزی که شاهد حضور فرهنگ های قومی مختلف هستیم، این فرهنگ ها به اجبارِ مهاجرت ناگزیر به حضور در آنها شده اند.
براساس این رویکرد گمان می کنم بهترین شاخص ها برای روز کازرون تأکید بر دارایی های متنوع فرهنگی از غربی ترین نقطه این شهرستان تا شرقی ترین نقطه آن و از شمال تا جنوب کازرون باشد. این روز برخلاف بسیاری دیگر از مناسبت های فرهنگی که به صورت متمرکز در شهر کازرون اجرا می شود و سایر نقاط را در محرومیت فرهنگی باقی می گذارد، بایستی به سراغ مناطق و بخش های مختلف شهرستان برود. روز کازرون بایستی در قدیمی ترین، فرسوده ترین، کم امکانات ترین و دورافتاده ترین خانه های روستایی این شهرستان که از قضا دارای غنی ترین، اصیل ترین، پربهره ترین و شفاف ترین داده های فرهنگی و اجتماعی هم هستند برگزار شود.
باتوجه به تجربه های موجود در سطح کشور، گمان می کنم بهترین روش برای انتخاب چنین روزی همان مسیری باشد که اصفهان طی نمود و به هر ترتیب چون این فرصت را در اختیار داریم که از تجربه های شهرهای دیگر در انتخاب یک روز به نام شهرمان استفاده کنیم، بازخوانی و پندآموزی از تجربه های آنها می تواند مفید باشد.
باتوجه به فعال شدن نهادهای مدنی و جریان های مستقل فرهنگی ـ اجتماعی به ویژه در قالب رسانه ها و همچنین وجود دانشگاه های متعدد در سطح شهرستان، گمان می کنم چنانچه هسته ی اولیه انتخاب چنین روزی با پیش گام شدن گروه های مردم نهاد و ایجاد جمعی متشکل از نمایندگان دانشگاهی، چهره های فرهیخته فرهنگی و فعالین اجتماعی تشکیل شده و در ادامه با مشخص نمودن یک برنامه زمان بندی اصولی به جذب نظرهای عمومی همه ی شهروندان کازرون و تمامی کازرونی تبارها و حتی غیرکازرونی های صاحب نظر در اینگونه موارد پرداخته شود و در انتها نظرهای جمع شده در قالب یک هسته ی علمی سنجش شود، می توان به مناسب ترین روز برای انتخاب به نام روز کازرون دست یافت.
بنا به ضرورت پاسخگویی به پرسش کازرون نما و براساس چشم اندازی که در سطور پیشین شرح آن رفت، گمان می کنم یکی از روزهای نیمه نخست فروردین ماه که جغرافیای طبیعی کازرون وسیع ترین دامنه را برای بروز رفتارهای فرهنگی اقوام مختلف آن در اختیارمان قرار می دهد، می تواند به عنوان روز کازرون انتخاب شود. از آن گذشته در این ایام شهرستان کازرون بدون صرف حتی یک ریال برای تبلیغات، از فرصت ارزشمند حضور هزاران گردشگری برخوردار است که معمولا در روزهای دیگر سال به کازرون نمی آیند. بنابراین به لحاظ چشم اندازهای اقتصادی نیز انتخاب یکی از روزهای ایام نوروز می تواند از جمله روزهایی قلمداد شود که توجیه اقتصادی هم دارد. بر این اساس با مشخص نمودن یکی از روزهای نیمه اول فروردین به طور همزمان هم شاهد حضور پرتعداد گردشگران در کازرون هستیم و هم شاهد گسترده شدن فضا برای نمایش داشته های متعدد و متنوع فرهنگی در نقاط مختلف شهرستان.