بی شک یکی از مهمترین  مسائل و اولویت ها  برای نظامهای سیاسی مستقر در جوامع و کشورها کسب مشروعیت و مقبولیت در نظر عموم مردم وشهروندان میباشد و بر همین اساس نظامهای سیاسی وحکومت ها برای تثبیت و استمرار حاکمیت خود دائما در پی ایجاد و افزایش مقوله ی مشروعیت و مقبولیت میباشند تا برای بقا و ادامه حیات سیاسی خود حتی الامکان به قهر وخشونت متوسل نشوند. اگر چه در علم سیاست از منابع مختلفی  برای مشروعیت یاد شده است اما یکی از عوامل مهمی که در مشروعیت و مقبولیت بخشی نظامهای سیاسی و گسترده شدن و عمق بخشیدن به آن نقش بسزایی دارد جامعه پذیری سیاسی  افراد و شهروندان  آن جامعه می باشد.در  تعریف و توضیح جامعه پذیری سیاسی صاحب نظران و اندیشمندان علم اجتماع  و سیاست آرا و نظرات زیادی ارائه نموده اند اما بطور خلاصه  جامعه پذیری سیاسی فرایند دائمی و مستمر پذیرش و یادگیری است که به موجب آن افراد ضمن آشنا شدن با سیستم و نظام سیاسی کشور خود از طریق آموزشهای لازم و کسب اطلاعات و تجربیات به حقوق و نقش های خود به ویژه وظایف سیاسی در جامعه آشنا می شوند . در این جریان و فرایند  ارزشها و اعتقادات ، ایستارها و نهادها و آداب و رسوم از جمله  در حوزه مسائل سیاسی از نسلی به نسل دیگر انتقال می یابد که سلامت و کیفیت این انتقال از جایگاه و اهمیت خاصی در امر مشروعیت بخشی به نظامها  برخوردار است.

در این میان جامعه پذیر شدن جوانان از کارکرد های مهم و اساسی فرایند جامعه پذیری سیاسی  میباشد . پذیرش ارزشهای موجود در یک نظام سیاسی توسط جوانان به معنای افزایش مشروعت و مقبولیت و روان سازی جریان حکومت خواهد بود و در نتیجه حکمرانی خوب را در پی خواهد داشت چرا که بخش عظیمی از پتانسیل لازم برای توسعه وتعالی و پیشرفت یک جامعه نزد نیروی جوان آن جامعه می باشد  و همسوکردن و مدیریت این نیرو و پتانسیل عظیم  و هم افزایی آن با حاکمیت هر کشور زمینه ساز ارتقاء کیفیت حکمرانی وافزایش توان اداره و مدیریت آن نظام سیاسی خواهد شد.همچنین تربیت سیاسی و اجتماعی شامل ابراز وجود و خود باوری ،استقلال و خود پنداری و خود رهبری،  نوع دوستی، تفکر و بینش سیاسی و احساس هویت و... می شود که نهادها و عوامل مختلفی مانند خانواده، مدرسه و تجربیات فرد و رفتارهای مسئولین،  مطبوعات و صدا و سیما و دیگر رسانه های عمومی متولی این امر مهم و حیاتی در درون نظام می باشند .که جوان خوب تربیت یافته آرزوهای بلند و منطقی و امید رادر خود ایجاد شده می بیند وباعث می شود از محدوده مسائل عادی خارج شده و فراتر رفته و برای رسیدن به آن همه نیرو وتوان خود را به کار اندازد و از همه امکانات موجود در جامه بهره جوید واین موضوع موجب میشود تا برایند فعالیتهای اجتماعی افراد بویژه جوانان مثبت باشد و افزایش رضایتمندی سیاسی و اجتماعی و در نتیجه مسئولیت پذیری را در پی داشته باشد که این خود موجب افزایش مشروعیت و مقبولیت نظام سیاسی در نظر فرد  شده و به تبع آن استحکام پایه ها و چهارچوبهای نظام سیاسی در پی خواهد داشت.

بنابراین نهادهای رسمی و غیر رسمی متولی جامعه پذیری مسئولیت خطیری را در جهت نهادینه کردن تربیت اجتماعی و جامعه پذیری افراد بویژه جوانان بعهده دارند و در این میان آموزش و پروش به عنوان مهمترین نهاد در ساخت یک جامعه موفق قلمرو ونقش خود را نمایان ترجلوه میدهد وحتی برای تکوین و تثبیت و قوام جامعه پذیری از دیگر نهادها پیشی گرفته است .و معلم بعنوان قلب تپنده آموزش و پرورش و همچنین به عنوان اولین و با نفوذترین الگوی اقتدار اجتماعی و سخنگوی توانای جامعه می باشد  که دانش آموزان جوان و نوجوان در خلال سالهای سازنده زندگی بطور مستقیم با او سروکار دارند و به معلم خود به عنوان یک الگوی کامل و تمام عیار می نگرند و معلم میتواند در شکل گیری شخصیت و تنظیم رفتارهای انان نقش خارق العاده ای داشته باشد و اگر اراده معلم برایجاد نگاه مثبت به حاکمیت و ارزشهای سیاسی اجتماعی آن در دانش آموزان باشد این فرایند به راحتی اتفاق می افتد و درواقع میتواند تسهیل کننده جامعه پذیری سیاسی  در دانش آموز و جوانان باشد که افزایش مشروعیت و مقبولیت نظام سیاسی را به دنبال خواهد داشت .

وبرهمین اساس رویکرد حاکمیت به آموزش و پروش هم باید براساس نیرو و نهاد تامین کننده سرمایه انسانی و مشروعیت ساز و تامین کننده امنیت اجتماعی و ملی در جهت تقوت قدرت واستمرار حکومت تغییر یافته وعمل نماید.وبه معلم به عنوان بازوان اصلی  و حرفه ای ترین طراحان و رزمندگان کارزار فرهنگی اجتماعی و سیاسی نگاه کند تا ناگزیر نباشد روزبه روز بر تقویت بنیه نظامی خود افزوده وخود را درمسیر پر هزینه  و بی بازگشت رقابت های نظامی قرار دهد. واز منظر عقلانیت و منطق و تجربیات ثابت شده کشورهای پیشرفته و توسعه یافته میتوان دریافت که نظام جمهوری اسلامی هم بیشتراز گذشته باید توان و نیروی خود را در جهت تقویت و ارتقاء سطح آموزش و پرورش ومعلم گذاشته ونگاه استراتژیک محورنسبت به آموزش وپرورش را در بر نامه ریزی و سیاست های کلان و بلند مدت حاکم نماید و معلم را به عنوان مولد سرمایه انسانی کارآمد و تامین کننده امنیت پایدار در نظر بگیرد.

*فرهنگی و کارشناس ارشد علوم سیاسی