قائم مقام وزير نيرو با اشاره به افت ۲۰ متري سفره هاي آب زيرزميني بر اثر استفاده بي رويه از ذخاير آبي کشور در طول سال هاي گذشته افزود: بارندگي هاي سالانه در کشور کاهش يافته و اين مسئله بر ذخاير سفره هاي آبي کشور هم تاثير منفي داشته است. مديرکل آموزش و مشارکت مردمي سازمان حفاظت از محيط زيست نيز درباره اين موضوع با اشاره به آخرين گزارش هاي موجود از مصرف حدود 85 درصد از اندوختههاي آبي کشور خبر داد و به خراسان گفت: در حال حاضر در 60 دشت اصلي و بزرگ در مرکز ايران افت سطح آب زيرزميني به دو متر و و در برخي دشت ها به 3 متر رسيده است ضمن آن که ما شاهد آخرين مرحله بيابان زايي يعني نشست زمين هستيم که اين مرحله زماني اتفاق مي افتد که فرآيند افت سطح زيرزميني استمرار داشته باشد.
محمد درويش ادامه داد: اکنون دشت توس بين 5 تا 10 سانتي متر و دشت کازرون 5 سانتي متر درحال نشست است و در مناطقي چون اردبيل ، ميناب و ميبد و يا کلاه قاضي در جنوب اصفهان شکاف هاي عميق ايجاد شده است و در جنوب تهران نيز در حال تجربه بيشترين ميزان فرونشست زمين با رقم باورنکردني 36 سانتي متر در سال هستيم که اين رقم 90 برابر شرايط بحراني است.
وي با بيان اين که درباره کنترل ميزان مصرف آب به صورت پيوسته و با شتاب در حال «فرو افت» هستيم اظهار کرد: در اين خصوص استان فارس با تراز منفي 4/2 ميليارد مترمکعب بدترين وضعيت را دارد که اين امر باعث شده، تمام درياچه ها و تالاب هاي اين استان خشک شود . درويش افزود: استان اصفهان با از دست دادن زاينده رود و گاوخوني ، استان تهران ، خراسان رضوي و آذربايجان غربي و شرقي از ديگر استان هايي هستند که با بحران جدي روبه رو هستند.
اين کارشناس محيط زيست و منابع طبيعي راه خروج از اين بحران را خداحافظي کشاورزي ما با روش هاي سنتي عنوان کرد و گفت: ما بايد به سمت کشاورزي مدرن و ارگانيک حرکت کنيم که راندمان آبياري در اين کشاورزي بايد حداقل 60 درصد وضايعات آن کمتر از 5 درصد باشد. ضمن آن که ميزان مصرف کود و سموم شيميايي نيز بايد بسيار اندک و با حداکثر بهره وري در بخش کشاورزي باشد. درويش خاطرنشان کرد: علاوه بر اين بايد به صادرات مجازي در بخش کشاورزي پايان بدهيم چرا که در کشوري که خودش با بحران شديد منابع آبي روبه رو است نبايد هيچ نوع محصول کشاورزي صادر شود در حالي که متاسفانه ما شاهد صادر شدن هندوانه ، خربزه ، سيب ، چغندر قند و حتي يونجه هستيم.
مديرکل آموزش و مشارکت مردمي سازمان حفاظت از محيط زيست با اشاره به ممانعت از اجراي طرح "نکاشت" به صورت آزمايشي در حوزه آبريز درياچه اروميه گفت: متاسفانه اجراي اين طرح با مقاومت شديد نيروهاي محلي روبه رو شد و عملا طرح "نکاشت" به طرح "به کاشت" تبديل شد. درويش افزود: متاسفانه گروهي که منافع خودشان را در اين مي دانند که همچنان روش هاي سنتي کشاورزي ادامه داشته باشد به شدت مخالف انجام جراحي بزرگ در مديريت اين بخش در کشور هستند.
درويش با بيان اين که طرح نکاشت سال گذشته در کارگروه احياي درياچه اروميه مصوب شد گفت: بر مبناي اين طرح قرار بود دولت به کشاورزان شهرستان هاي مياندوآب و اطراف درياچه اروميه پول بدهد تا کشت چغندر قند در اين حوزه که نياز زيادي به آب دارد محدود شود و آب رودخانه زرينه رود به درياچه اروميه بريزد اما متاسفانه اين طرح متوقف شد. وي افزود: پس از آن طرح «به کاشت» مطرح شد که اين طرح نيز با مقاومت هاي جدي روبه رو است و آن طور که پيشبيني مي شد پيشرفت نکرده است. وي افزود: هدف اصلي اجراي طرح «به کاشت» در اطراف درياچه اروميه تغيير نوع الگوي کشت محصولات با نياز آبي بالا مانند چغندر قند به محصولاتي با نياز آبي کم مانند گندم و جو در اراضي حوزه آبريز اطراف درياچه اروميه است.
وي خاطرنشان کرد: براي بهبود اين شرايط به همکاري کشاورزان ، نمايندگان مجلس ، ائمه جمعه ، مسئولان محلي و استانداران و همچنين تشکيل تشکل هاي مردم نهاد در حوزه هاي محيط زيست نياز داريم. وي تصريح کرد: شرايط موجود باعث مي شود تا بحراني به نام حاشيه نشيني گريبان مديريت شهري را بگيرد و اگر نجنبيم تبعات اين بحران دامن گيرمان مي شود.