روز 31 مرداد را روز جهانی مساجد نامیده اند. این نام گزاری بهانه ای است تا توجهی هرچند اندک به مساجد شود. از این رو یادداشت زیر که دربرگیرنده ویژگی ها و نکاتی خواندنی از مساجد کازرون است را برای توجه هرچه بیشتر با این مکان های ارزشمند تقدیم می کنم.

 الف)     تعداد مساجد کازرون     50 مسجد

           تعداد مسجد بقعه ها       12 مسجد بقعه

           مساجد از بین رفته        28 مسجد

           تعداد کل مساجد           90 مسجد

ب) نخستین مساجد ساخته شده در کازرون: مساجد جامع شاهپور، سروک، جامع راهبان، جامع شهر کهنه، جامع دریس، جره، ساخته شده در قرن اول تا سوم هجری

پ) آخرین مسجد ساخته در کازرون: جامع الزهرا ساخته شده در سال 1382 ش/ 1424 ق

ت) وسعت کل مساجد کازرون   حدود   38000 متر مربع

ج)  وسیع ترین مساجد کازرون: جامع الزهرا 3200 متر مربع، امام زاده 3000 متر مربع، شاه حمزه 2300 متر مربع، ملابرات 1900 متر مربع، جامع نو(شهدا) 1600 متر مربع، جامع بازار 1500 متر مربع، جامع شیخ 1400 متر مربع، جامع زید 1250 متر مربع، سیدالشهدا 1250 متر مربع، جامع مدرسه 1220 متر مربع، جوی 1200 متر مربع.

ح) کوچکترین مساجد کازرون: پیر علمدار و پیر مالک با وسعت کمتر از 30 متر مربع.

خ) مساجد باقی مانده با معماری سنتی کازرون: مدرسه، شیخ، مقنی ها، حاج طالب، حسینی علیا، میر غلام علی، جوی، آقا مراد، رستگار، مسجد بقعه شیخ امین الدین، بخشی از مسجد بازار.

چ) آخرین مسجد ساخته شده با معماری سنتی: مسجد رستگار در سال 1378 هجری.

د) مصالح به کار رفته در مساجد سنتی کازرون: سنگ، گچ، خاک، آهک.

ر) تزیینات مساجد سنتی کازرون: ساده و از گچ.

ز) ویژگی معماری مساجد سنتی کازرون: ستون های ضخیم با پوشش تاق و چشمه.

ژ) ارزشمند ترین مساجد تخریب شده در سال های اخیر: امام زاده، شاه حمزه، بازار، زید، ملابرات، حاج رضا، سید ابراهیم، حاج اسماعیل، گنج آباد، ابافتح، شیرزاد محمد، حسین تکلی، بی بی طوطی، سید محمد کاشی.

س) طولانی ترین اقامه جماعت توسط یک نفردر یک مسجد: شیخ مرشد ابواسحق بین سال های 371 تا 426 هجری در مسجد جامع مرشدی و مرحوم آیت الله حاج شیخ عبدالکریم مختاریان از سال 1357 تا 1409 هجری در مسجد جامع مدرسه.

ش) طولانی ترین اقامه جماعت موروثی در یک مسجد: اقامه جماعت توسط خاندان بحرانی در مسجد جامع شیخ به مدت حدود 300 سال. همچنین اقامه جماعت توسط خاندان پیشوا در مسجد جامع نو(شهدا)

ص) کهنسال ترین امام جماعت حال حاضر کازرون: حاج شیخ حسن محصلی با 118 سال سن امام جماعت مسجد امام حسن مجتبی(ع) و مسجد مقنی ها.