بعضي در بررسي علّت قيام اباعبدالله به اين نتيجه رسيده‌اند كه علّت حركت ايشان تشكيل حكومت اسلامي بوده چرا كه با تشكيل حكومت بود كه مي‌توانست دستورات اسلام را اجرا نموده و سيره‌ي نبوي و علوي را زنده نگه دارد. مخصوصاً اينكه قرائن زيادي بر صحت اين ادعا وجود دارد از جمله‌ي اين قرائن مي‌توان به انتخاب كوفه (با توجه به تقاضاي زياد آنها) به عنوان مقصد حركت امام و نيز جملات ايشان مبني بر سزاوارتر بودن خودشان براي بر عهده گرفتن حكومت اسلامي اشاره كرد.

به عنوان نمونه امام حسین (علیه السلام) هنگام عزیمت  به سوی عراق در منزلی به نام بیضه خطاب به حر خطبه‌ای ایراد کرد و انگیزه‌ي قیام خود را چنین شرح داد: «مردم! پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: هر مسلمانی با حکومت ستمگری مواجه گردد که حرام خدا را حلال شمرده و پیمان الهی را در هم می‌شکند، با سنت و قانون پیامبر از در مخالفت درآمده و در میان بندگان خدا راه گناه و معصیت و تجاوزگری و دشمنی در پیش می‌گیرد، ولی او در مقابل چنین حکومتی، با عمل و یا با گفتار اظهار مخالفت نکند، بر خداوند است که آن فردِ ساکت را به کیفر همان ستمگر (آتش جهنم) محکوم سازد. مردم! آگاه باشید اینان (بنی امیه) اطاعت خدا را ترک و پیروی از شیطان را بر خود فرض نموده اند، فساد را ترویج و حدود الهی را تعطیل نموده، فیء را (که مخصوص به خاندان پیامبر است) به خود اختصاص داده‌اند و من به هدایت و رهبری جامعه مسلمانان و قیام بر ضد این همه فساد و مفسدینی که دین جدم را تغییر داده اند، از دیگران شایسته ترم»

اما اين؛ برداشت كاملي نيست چرا كه اگر تنها هدف حضرت، حكومت بود لازمه‌اش آن بود كه بعد از شنيدن خبر شهادت حضرت مسلم و پيمان شكستن كوفيان ديگر از قيام دست برمي‌داشتند و به ناچار بيعت را مي‌پذيرفتند، اما اين اتفاق نيفتاد.

در مقابل اين نظر بعضي معتقدند هدف قيام امام حسين (ع) شهادت بوده است. اين گروه معتقدند شهادت رسالتي بود بر عهده‌ي اباعبدلله(ع) كه از قبل توسط پيامبر(ص) به ايشان ابلاغ شده بود.

به عنوان نمونه از رسول اكرم(ص) نقل شده است كه: «شهادت حسين آتشي در دل مؤمنان مي‌اندازد كه هرگز سرد نخواهد شد»

قطب راوندی نيز نقل می‌کند که امّ سلمه (همسر گرامی پیامبر اكرم صل اله علیه و آله و سلم) در وقت خروج امام حسين(ع) به ایشان عرض کرد: «ای فرزند! مرا به بیرون رفتن به سوی عراق اندوهناک مکن، زیرا من از جد بزرگوارت شنیدم که می‌فرمود: فرزند دلبند من حسین (علیه السلام) در زمین عراق کشته خواهد شد، در زمینی که آن را کربلا گویند. حضرت فرمود: ای مادر! به خدا سوگند که من نیز بر این مطلب آگاهم و می‌دانم که قطعاً کشته می‌شوم و چاره‌ای جز رفتن ندارم و این هجرت امري الهی است. به خدا قسم می‌دانم در چه روزی کشته خواهم شد و قاتل خود و مکانی را که در آن مدفون خواهم شد و آنان را که با من کشته می‌شوند می‌شناسم. ای مادر! خداوند مقدر فرموده که مرا چنین ببینید که من به جور و ستم شهید گردم و اهل بیت و زنان و جماعت مرا را متفرق و پراکنده ببینید و اطفال مرا مذبوح و اسیر و در غل و زنجیر نظاره فرماید در حالتی که ایشان استغاثه کنند و هیچ ناصر و معینی نیابند.» (بحارالانوار، ج45، ص89)

همچنین حضرت در زمان خروج از مدینه در نامه‌ای به بنی هاشم فرمود: «اما هرکس از شما با من باشد شهید خواهد شد و هرکس نباشد هرگز به پیروزی دست نخواهد یافت.» (بصائر الدرجات، ص481)

علي‌رغم وجود اين تعابير، چنين برداشتي هم درباره‌‌ي قيام امام حسين(ع) برداشت كاملي نيست.

زيرا چنين برداشتي حركت و قيام اباعبدلله را درحد يك دستور خصوصي قلمداد مي‌كند كه به هيچ وجه قابل الگوبرداري نيست. همچنين اگر قرار بود هدف قيام امام حسين(ع) شهادت باشد چرا ايشان زن و بچه‌ها را با خود مي‌برند، خصوصاً آنكه هيچ‌گاه مرسوم نبوده كه زن و بچه‌ها را با خود به جنگ ببرند.

اينجاست كه براي دريافت بهترين پاسخ بايد به سراغ جملات خود حضرت برويم ايشان خود به صورت شفاف فرمودند: «انما خرجتُ لطلب الاصلاح في امة جدي و ان آمر بالمعروف و انهي عن المنكر و اسير بسيرة جدي و ابي علي ابن ابيطالب»

حضرت صريحاً علت خروج خود را «اصلاح امت جدش»، «امر به معروف و نهي از منكر» و «عمل كردن به سيره و روش جدش رسول الله(ص) و پدرش علي ابن ابيطالب (ع)»، مي‌داند كه در حقيقت هر سه اين موارد را مي‌توان در يك كلمه، يعني «عمل به تكليف» خلاصه كرد. وظيفه‌ي حضرت «عمل كردن به تكليف» و در رأس همه‌ي آنها «امر به معروف و نهي از منكر» بود و عمل به اين وظيفه، هم با برپائي حكومت و هم با شهادت محقق مي‌شد. حضرت بايد به هر شكل ممكن جلو انحرافات گسترده در جامعه‌ي اسلامي را مي‌گرفت و اين رسالت (امر به معروف و نهي ازمنكر) سرانجام به صورت شهادت عملي شد.

اما اينجا يك سوال اساسي مطرح مي‌شود: به راستي اگر ما خود را جزو شيفتگان آن حضرت مي‌دانيم تا چه حد مهم‌ترين هدف ابي عبد الله كه امر به معروف و نهي از منكر بود را جزو اهداف خود قرار داده‌ايم؟