کاش غصه‌مان فقط آتش سوزی بود/ نگذارید که جنگل بیابان بشود

بخش قابل توجهی از درختان و پوشش گیاهی طبیعت کوهمره نودان به زمین سوخته تبدیل شد. می‌دانید که گفتنش آسان است، اما تصورش بسیار سخت. چند سال دیگر لازم است که درختانی که در آتش سوزی کوهمره نودان به ذغال تبدیل شدند، دوباره به همان اندازه در کوه‌ها ببینیم. شاید 50 تا 100 سال و شاید دیگر هیچ وقت.

متاسفانه هر سال بخشی از کوه‌ها و مراتع اطرافمان تبدیل به  زمین سوخته می‌شود و ما فقط نظاره‌گریم. ما فقط منتظریم هروقت آتش سوزی شروع شد، با اعلام کمک و با بیل و حداقل امکانات به جنگ آتش برویم. آتشی که هرسال قسمتی از مراتع و کوه‌های طبیعت کازرون را از زمین سبز تبدیل به زمین سوخته و سنگ‌های داغی خواهد نمود که بعد از آن دیگر امید بازگشتی حداقل برای درختان نیست.

اما غم و غصه آتش سوزی درختان و مراتع وهکتارها زمین سبز یک طرف، غم کمبود نیرو و امکانات یک طرف دیگر. ما فقط نباید غصه آتش سوزی را به دل داشته باشیم، غصه بزرگتر ما نبود امکانات است. گفته شده در جریان آتش سوزی بزرگ مراتع کوهمره نودان، ماموران جان برکف منابع طبیعی با حداکثر توان خود فقط شامل 30 نفر بودند. ایثارگران محیط زیست و منابع طبیعی به هر میزان هم که از جان مایه گذارند، اما تعداد کم آن‌ها جوابگوی سطح وسیعی از بحران‌ها و حوادث پیش بینی نشده در میان هزاران هکتار از جنگل‌ها و اراضی طبیعی شهرستان کازرون نیست.

گمانه زنی‌ها حاکی از آن است که وقوع آتش سوزی مراتع کوهمره نودان ناشی از فعالیت یک کوره ذغال سازی بوده است. بدون شک منابع طبیعی در تلاش برای مقابله با فعالیت کوره‌های ذغال سازی در جنگل‌ها و مراتع است، اما آیا با حداکثر 30 نیرو می‌توان اراضی وسیع جنگلی و مراتع طبیعی شهرستان کازرون را از شر ذغال سازی و سایر اقدامات غیرقانونی و قطع درختان محافظت نمود؟

شاید اگر منابع طبیعی کازرون نیروهای بیشتر و حداقل دو برابر میزان فعلی را دراختیار داشت با فراغ بال بیشتری می‌توانست به کنترل و مقابله با کوره‌های ذغال سازی اقدام کند و شاید اصلا حادثه تبدیل صدها هکتار زمین سبز کوهمره نودان به زمین سیاه بر اثر آتش سوزی به وقوع نمی پیوست.

همین کمبود نیرو و عدم توانایی برای کنترل سطح وسیعی از اراضی منابع طبیعی کازرون باعث شده تا جنگل‌بانان و محیط بانان ایثارگر، روزهای داغ تابستان را در کنار لحظه های تلخ و تاسف بار مرگ درختان بر اثر آتش سوزی گذرانند.

ماموران منابع طبیعی حداکثر توان خود برای پاسداری از جنگل‌ها و مراتع بکار می‌گیرند، اما یک حقیقت آن‌که توان این عزیزان جوابگوی سطح وسیع و گسترده از منابع طبیعی شهرستان کازرون نیست و مدیریت منابع طبیعی در سطحی کلان‌تر لازم است به فکر افزایش نیرو در سطح شهرستان کازرون باشد؟ با این حال این پرسش جای طرح است که آیا مدیریت محترم منابع طبیعی برای افزایش نیروی انسانی این اداره در سطح شهرستان کازرون تا کنون اقدام و درخواستی را انجام داده‌اند؟

مثال کمبود نیروی انسانی منابع طبیعی در جریان تعطیلات بهاری و 13 بدر در دشت برم نیز مشهود است و دشت ارزشمند برم با حجم گسترده مسافران و گردشگران نوروزی، تنها با دو یا سه نیروی فعال گشت زنی می‌شود و هر ساله همین کمبود نیرو در دشت برم در تعطیلات نوروزی چه آسیب‌های جبران ناپذیر و تاسف باری را در ارتباط با قطع سرشاخه‌های درختان کهن بلوط و حتی پی افکنی درختان به بار می‌آورد؟

از طرف دیگر نه تنها کمبود نیرو، که کمبود تجهیزات مقابله با بحران و آتش سوزی نیز در منابع طبیعی کازرون به شدت احساس می‌شود. اگر افزایش نیرو به آسانی در کوتاه مدت ممکن نباشد، حداقل انتظار آن است که مسئولان محترم منابع طبیعی و محیط زیست کازرون با تجربه تلخ آتش سوزی‌های مکرر در دریاچه پریشان و به تازگی در مراتع کوهمره نودان حداکثر توان خود را برای تجهیز بیشتر نیروهای محدود خود و حتی تجهیز گروه‌های مردمی محیط زیستی به وسایل مقابله با آتش فراهم کنند؟

هنوز زمین پریشان از آتش ماه گذشته داغ و سیاه پوش است، اما آتش سوزی اخیر هکتارها هکتار درخت بلوط و بنه در کوهمره نودان نشان داد که حداقل تجربه آتش سوزی پریشان همچنان باعث نشده تا امکانات و تجهیزات مقابله با آتش برای محیط بانان عزیز افزایش یابد. براین اساس سوال دیگری این جا مطرح است که چرا ادارات محترم منابع طبیعی و محیط زیست برای تجهیز محیط بانان و گروه های داوطلب محیط زیستی به تجهیرات مقابله با آتش اقدامی انجام نداده‌اند؟

اگر افزایش نیروی رسمی برای حفاظت از محیط زیست و طبیعت از طرف مسئولان محترم ادارات منابع طبیعی و محیط زیست حداقل در کوتاه مدت امکان پذیر نیست، چرا از ظرفیت بسیار سرزنده گروه‌های محیط زیستی در شهرستان استفاده نمی‌شود؟

این انتظار وجود دارد که مسئولان محترم منابع طبیعی و محیط زیست، ضمن افزایش تعاملات با گروه‌های مردمی، به تجهیز و آموزش فعالان و دوستداران محیط زیستی کازرون برای مقابله با آتش سوزی و بحران در طبیعت اقدام ورزند. این انتظار وجود دارد که مسئولان محترم حداقل از ظرفیت رایگان و اماده بکار این نیروها برای حفاظت از طبیعت در برخی مناسبت‌ها از جمله تعطیلات نوروز  و بویژه روز 13 بدر که بیشترین آسیب‌ها به طبیعت کازرون بویژه دشت برم وارد می‌شود، اهتمام ورزند. 

با این حال تجربه تلخ آتش سوزی کوهمره نودان، نخستین تجربه تلخ آتش سوزی مراتع و منابع طبیعی کازرون نبوده و به احتمال زیادی نخواهد بود، اما امید است با تکیه براین  تجارب تلخ مکرر مسئولان منابع طبیعی و محیط زیست شهرستان کازرون:

1- ضمن اولویت قرار دادن افزایش نیروی انسانی مورد نیاز در کازرون

2- به تجهیز محیط بانان و جنگل بانان محترم به دستگاه ها و امکانات بیشتر برای مقابله با بحران‌ها و آتش سوزی‌ها

3- و افزایش تعاملات با گروه های محیط زیستی مردمی و آموزش و تجهیز آنان

4 و سرانجام نسبت به بکارگیری نیروهای مردمی در کنار نیروهای رسمی در برخی از مهمترین مناسبت‌ها از جمله تعطیلات نوروز و 13 بدر اقدام ورزند، انشاالله.