پيش‌تر
درباره شخصيت و مبارزات حجت الاسلام والمسلمين سيد احمد پيشوا (ره) و نيز ارتباطات
وي با امام خميني (ره) مطالبي نگاشته و منتشر کرده‌ام.(1) در اينجا اما به مناسبت
چهلمين سالگرد پيروزي شکوهمند انقلاب اسلامي ايران و سيزدهمين سالگرد درگذشت مرحوم
پيشوا و نيز در آستانه سي‌امين سالگرد درگذشت امام خميني (ره) مناسب دیدم تا با ارائه
یک سند منتشر نشده و بیان توضیحاتی درباره آن، یاد امام و پيشوا را توأمان زنده
نماییم.
مرحوم پیشوا
از سال 1342 وکالت امام خمینی را در شهرستان کازرون بر عهده داشت. به همین مناسبت میان
او و امام مکاتبات و استفتائات متعددی رد و بدل شده است. اما آنچه مورد استناد ما در
این یادداشت است اجازه‌نامه وسیعی است که او پس از مهاجرت به شیراز و ارتحال آيت‌الله
سیدمحسن حکيم(2) در قالب پاسخ استفتائات خود از امام خمینی(ره) دریافت داشته است.
اين اجازه‌نامه وسيع شامل «وکالت در اجازه دادن به برخي از متدينين براي پرداخت ثلث سهم امام به ارحام فقير و ساير موارد منطبقه»، «وکالت در اجازه دادن به افراد مؤمن و معتقد براي تصدي مشاغل دولتي در صورت محرّم نبودن مشاغل آنها»، «وکالت در اجازه دادن به مؤمنين براي مصرف سهم سادات جهت سادات فقير و مستحق محل در صورتي که مبلغ آن کمتر يا حدود يک هزار تومان باشد» و «وکالت در اجازه دادن به مردم جهت صرف ثلث سهم امام و زکات براي مبارزه با بهاييت در صورت احراز مفيد بودن فعاليت‌ها» مي‌شود.
مرحوم پيشوا درباره گستره اجازات امام به خود مي‌گويد: «مرحوم شهيد مطهري وقتي اجازه امام را ديدند، فرمودند من تا به حال اجازهاي به اين خوبي و دامنهداري از امام نديدهام.»(3)
اما آنچه در این میان برای بنده جالب توجه است. سوالی است که پیشوا در این استفتا به درخواست دیگران از رهبری نهضت اسلامی پرسیده است. او پرسش مذکور را با تعابیری هوشمنانه که حاکی از شناخت او نسبت به روحیات امام است، بدین شکل مطرح کرده است:
«از داعي خواسته‌اند که از حضرتعالي استفسار نمايم: عده‌اي از مردم معتقد به پرداخت سهم مبارک امام عليه السلام هستند ولي با طرز مصرف حاضر به پرداخت نيستند، در صورتي‌که تجويز فرماييد حاضرند از بابت سهم مبارک مبالغي به منظور تأمين زايش‌گاه يا پرورش‌گاه بپردازند. نظر مبارک و مطاع عالي مورد نياز است.»
پاسخ امام خمینی (ره) اما بسیار درس‌آموز است. ایشان در حالی که در شرایط مبارزه با رژیم و تبعید از کشور به سر می‌‌بردند و در آن شرایط طبیعی بود که از هر فرصتی برای افزودن بر شمار یاران خود و همراه کردن مردم با اهداف نهضت بهره ببرند اما این درخواست را چنین قاطعانه پاسخ می‌دهند که «با عدم اطمينان مردم به اينجانب اجازه و عدم اجازه تأثيري ندارد و احتياج به وجوه اين اشخاص نيست.»
امام در این عبارات کوتاه از یک سو به زیبایی هرچه تمام‌تر عزت نفس، شکوه و غنای شخصیت خویش را به نمایش گذاشته‌اند و از سوی دیگر بر این نکته مهم تصریح کرده‌اند که رابطه امام و امت (مرجع و مقلد) بر پایه اطمینان قلبی استوار است و اگر این ستون فرو ریخت تمسک به ظواهر کاری عبث و باطل خواهد بود.
تصویر و متن کامل استفتاي
سيداحمد پيشوا و پاسخ امام خميني به شرح زير است:
بسمه تعالي
حضور مبارک حضرت مستطاب حجة الاسلام والمسلمين سيد العلما و
المجتهدين آيت‌الله العظمي آقاي خميني مد ظله
ضمن تقديم سلام و تحيات دوام صحت و سيادت آن مرجع عاليقدر
را از خداوند منّان ملتمس بوده، مستدعي است به سئوالات ذيل پاسخ فرماييد.
1. در زمان آيت‌الله فقيد مرحوم آقاي حکيم طاب
ثراه بعضي از متدينين اجازه داشتند ثلث سهم مبارک امام عليه السلام را به ارحام فقير
و ساير موارد منطبقه مصرف نمايند آيا حضرت مستطاب عالي اجازه مي‌فرماييد و در صورت
تجويز داعي وکالت در دادن چنين اجازه به افرادي که تقاضا دارند، دارم؟
2. افراد متدين و معتقد در زمان آيت‌الله فقيد از
ايشان اجازه‌ي دخول در ادارات دولتي داشتند. آيا حضرتعالي اجازه مي‌دهيد و در صورت
تجويز چون افراد نمي‌توانند مستقيماً کسب اجازه نمايند، داعي مجاز در اعطاء اجازه
هستم؟
3. اجازه مي‌فرماييد سهم سادات در صورتي‌که کمتر
از مبلغ يک هزار تومان باشد يا تا حدود يک هزار تومان در محل به مصرف سادات فقير و
مستحق برسانند؟
4. عده‌اي از جوانان مسلمان و متدين به عنوان
مبارزه با بهاييت در بلاد جلسات تشکيل مي‌دهند و در نتيجه‌ي مباحثه و تشکيل مجالسي
تا حال نتايجي هم به دست آمده. اين جمعيت در زمان آيت‌الله فقيد آقاي حکيم با کسب
اجازه از ايشان مقداري سهم مبارک را در اين مورد مصرف مي‌نموده‌اند. آيا حضرت
مستطاب عالي هم اجازه مي‌دهيد و در صورت تجويز تا چه مقداري مي‌توانند مصرف نمايند؟
5. از داعي خواسته‌اند که از حضرتعالي استفسار نمايم: عده‌اي از مردم معتقد به پرداخت سهم مبارک امام عليه السلام هستند ولي با طرز مصرف حاضر به پرداخت نيستند، در صورتي‌که تجويز فرماييد حاضرند از بابت سهم مبارک مبالغي به منظور تأمين زايش‌گاه يا پرورش‌گاه بپردازند. نظر مبارک و مطاع عالي مورد نياز است. و في الختام من الله علي المسلمين بطول بقائکم و السلام عليکم و رحمة الله و برکاته. داعي سيد احمد پيشوا
پي‌نوشت:
۲) طبیعی است، نظراتي كه در نگارش آنها، موازین قانونی، شرعی و اخلاقی رعایت نشده باشد، یا به اختلاف افكني‌هاي قومي پرداخته شده باشد منتشر نخواهد شد. خواهشمندیم در هنگام نام بردن از اشخاص به موازین حقوقی و شرعی آن توجه داشته باشید.
۳) چنانچه با نظری برخورد کردید که در انتشار آن دقت کافی به عمل نیامده، ما را مطلع کنید.
۴) در صورت وارد کردن ایمیل خود، وضعیت انتشار نظر به اطلاع شما خواهد رسید.
۵) اگر قصد پاسخ گویی به نظر کاربری را دارید در بالای کادر مخصوص همان نظر، بر روی کلمه پاسخ کلیک کنید.
