با وجود اینکه نامه دادستان کل کشور به دادستان کازرون و رئیس سازمان محیطزیست باعث جلوگیری از عملیات راهسازی در دریاچه پریشان شد اما نبود نظارت بر این زیستگاه ارزشمند باعث شده است روند تخریب دریاچه پریشان همچنان ادامه یابد
با وجود اینکه نامه دادستان کل کشور به دادستان کازرون و رئیس سازمان محیطزیست باعث جلوگیری از عملیات راهسازی در دریاچه پریشان شد اما نبود نظارت بر این زیستگاه ارزشمند باعث شده است روند تخریب دریاچه پریشان همچنان ادامه یابد چون کشاورزان با تلمبههای بزرگ آب دریاچه را به زمینهای خود هدایت میکنند که این موضوع واکنش رئیس دادگستری کازرون را دنبال داشت که نشان از بروز دردسر دیگری برای این دریاچه میدهد. رئیس دادگستری شهرستان کازرون اعلام کرده است که بارها به صورت شفاهی و کتبی به محیط زیست شهرستان، جهاد کشاورزی و اداره آبیاری گوشزد کردهایم تا در ارتباط با برداشت کشاورزان از آب دریاچه اقدام کنند و متخلفان را به مراجع قضایی معرفی کنند که در این ارتباط هنوز اقدامی صورت نگرفته و پریشان همچنان در حال تخریب است.
دریاچه پریشان که از سالها پیش درگیر ناملایمات و رفتارهای بدون مطالعه سازمان محیط زیست بوده است، چندی پیش با دردسر بزرگی روبهرو شد. سازمان محیط زیست که بارها به این دریاچه آسیب رسانده است، نسبت به این اتفاق به شدت موضعگیری کرد. امیر عبدوس، مدیرکل زیستگاهها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد: <طی روزهای ۲۸ و ۲۹ دیماه پس از اینکه عدهای اقدام به آتش زدن نیهای بخشی از تالاب پریشان برای آزادسازی مسیر، جهت کار ماشینآلات راهسازی کردند، پیمانکاری که هیچ قراردادی با اداره راه استان نداشته است، اقدام به بسترسازی یک هزار متر جاده میکند که حدود ۷۰۰ متر آن داخل تالاب پریشان است. پس از این اقدام که در مدتزمان کوتاهی از سوی پیمانکار انجام شد، اداره کل محیط زیست فارس اقدام به تشکیل پرونده و تسلیم شکایت به دادستان استان و اخذ حکم توقیف پروژه و تخلیه ماشینآلات راهسازی از محدوده تالاب کرد.
عبدوس خسارتهای ناشی از تخریب تالاب را ۴ میلیارد ریال اعلام کرد و قاطعانه گفت: «این خسارت بر عهده پیمانکار است.» در حالی که سازمان محیط زیست همه تلاش خود را به کار گرفت تا نشان دهد در تخریب این دریاچه بیتقصیر است، بسیاری از کارشناسان معتقدند تخریب دریاچه پریشان از سالها پیش توسط این سازمان آغاز شده است. یکی از این کارشناسان هوشنگ ضیایی است: «اقدامات بدون مطالعه و طرحهای غیرکارشناسی از سالها پیش باعث از بین رفتن این دریاچه شده است. بهعنوان مثال سازمان محیط زیست چند سال پیش بدون در نظر گرفتن ضوابط در این دریاچه ماهیریزی کردند که این کار باعث شد بسیاری از ماهیهای بومی این دریاچه از بین بروند.» او همچنین به اعتماد ملی گفت: «برنامههای توریستی بدون ضابطه عامل دیگری در تخریب این دریاچه ارزشمند شده است. پرندگان نادری مثل اردک سرسفید و مرمری، درنا و پلیکان که در این محل زادآوری میکردند با بیتوجهی سازمان و نبود نظارت درست فرار کردند و دیگر از پرندگان مهاجر خبری نشد.»
این عضو هیات علمی دانشکده محیط زیست که سالها مدیرکل محیط زیست استان فارس بوده است به موضوع دیگری هم اشاره کرد که امروز به دردسر بزرگی تبدیل شده است: «نبود نظارت درست باعث شد کشاورزان با نصب تلمبههای بزرگ آب دریاچه را به زمینهای کشاورزی خود هدایت کنند که این اتفاق عامل اصلی خشک شدن دریاچه پریشان است.»
روند تخریب دریاچه پریشان از سالها پیش آغاز شده است و این روند حالا طوری شدت گرفته که حتی با وجود توقف عملیات راهسازی، تخریب دریاچه متوقف نشده است. نصب تلمبههای کشاورزی این روزها دردسرساز شده است.
ابوالفضل عاشوری، رئیس دادگستری شهرستان کازرون در گفتوگو با مهر بهدلایل خشک شدن دریاچه پریشان اشاره کرد: «اقدامات اداره راه برای ساخت جاده روستایی و استفاده کشاورزان از آب دریاچه برای آبیاری مزارع باعث شده قسمت اعظمی از این دریاچه تخریب و خشک شود.»
او گفت: «کشاورزان از طریق تلمبههای ۶ و ۸ اینچی آب تالاب را به زمینهای کشاورزی خود هدایت میکنند و همچنین از سوی دیگر از چشمههایی که منبع آب تالاب محسوب میشود بهره میبرند و این اقدامات همچنان ادامه دارد و هر روز بخش وسیعتری از دریاچه خشک میشود.
عاشوری با انتقاد از عملکرد سازمان محیط زیست ادامه داد: «سازمان محیط زیست باید در سنوات گذشته نسبت به جمعآوری تلمبههای کشاورزان و معرفی متخلفان به دادگاه اقدام میکرد اما متاسفانه بهطور جدی در این امر وارد نشد.»
در حالی که مسوولان قضایی و کارشناسان سازمان محیط زیست را در جریان تخریب دریاچه پریشان مقصر میدانند، مسوولان این سازمان سعی دارند نشان دهند تمامی تخریبهای صورت گرفته به دنبال عملیات راهسازی رخ داده و سازمان محیط زیست در این زمینه نقشی نداشته است. از این رو عبدوس زمانی که بحث عملیات راهسازی در این تالاب، به اوج رسانهای شدن رسیده بود، با اشاره به اینکه موضوع احداث جاده در تالاب پریشان پیشتر توسط استاندار فارس در نامهای به رئیس سازمان حفاظت محیط زیست مطرح شده بود، اعلام کرد: «رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با توجه به وجود جاده دسترسی برای روستاهایی که درخواست احداث جاده جدید کرده بودند و عدم لزوم احداث جاده جدید و بهویژه محل جاده که عمیقترین و حساسترین بخش آن و زیستگاه گیاهان تالابی، آبزیان و پرندگان تالابی است، مخالفت صریح خود را با این پروژه به استاندار فارس اعلام کرده بود.» روند تخریب تالاب پریشان در حالی ادامه دارد که نمایندگان مجلس هم نسبت به این اتفاق زیستمحیطی واکنش نشان ندادهاند. احمدرضا دستغیب، نماینده مردم استان فارس در مجلس شورای اسلامی، در این مورد به اعتماد ملی گفت: «مجلس متولی این امور نیست.» و ادامه داد: «پریشان منطقه نمونه گردشگری است و با توجه به این موضوع دولت حتما با توجه به ظرفیتهایی که دارد از این دریاچه حفاظت میکند.»
از گفتههای این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی مشخص است او از آنچه در تالاب پریشان اتفاق افتاده است خبر ندارد. دستغیب گفت: «مجلس نمیتواند در این زمینه وارد شود اما مجلس بهعنوان ایفای نقش نظارتی میتواند از دولت توضیح بخواهد.» این نماینده مجلس در اینباره گفت: «بله میتوانیم فقط تذکر دهیم.» او این را گفت اما تاکنون تذکری هم از سوی مجلس درباره تخریب دریاچه پریشان داده نشده است. بدون شک با ادامه این روند در آیندهای نهچندان دور اثری از دریاچه پریشان باقی نمیماند و آن زمان گشتن به دنبال مقصر بیفایده است.