قُـلْ لِلْمُومِنينَ يغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ يحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِك أَزْكى لَهُمْ إِنَّ اللّهَ خَبيرٌ بِما يصْنَعُونَ وَ قُلْ لِلْمُومِناتِ يغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ يحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا يبْدينَ زينَتَهُنَّ إِلاّ ما ظَهَرَ مِنْها [نور/31-30].
يكى از بيماريهاى بزرگ اجتماعى كه بيشتر مردم به ويژه جوانان به آن مبتلا هستند، مسأله نگاه به نامحرم و صحنه های شهوت انگیز است است كه متأسفانه در نزد برخى آن قدر عادى شده است كه اين نگاه جاى خود را به چشمچرانى و نگاههاى طولانى که زمینه ساز مفاسد بزرگتری است داده است.
قرآن کریم و پيامبراکرم صلي الله عليه و آله و ائمه اطهارعليهم السّلام با بيانات بسيار مهمى، آثار منفى اين پديده زشت را گوشزد نموده و از مسلمانان خواستهاند تا چشم خود را از نگاه به نامحرمان كنترل كنند.
حكم نگاه از منظر قرآن کریمحكم نگاه از منظر قرآن کریم
به مؤمنان بگو چشمان خود را کنترل وپاکدامنی خویش را حفظ نمایند اين براى آنها پاكيزهتر است، خداوند به آنچه انجام مىدهيد آگاه است و در آيه دوم زنان مؤمنه را مخاطب قرار داده و چنين مىفرمايد: و به زنان با ايمان بگو چشمان خود را کنترل ودامان خویش را حفظ کنند و زينت خود را جز آن مقدار كه ظاهر است، آشكار ننمايند. [نور، 30 و 31].
پیــامـها:
1- لازمه ایمان، حفظ نگاه ازحرام است (قل للمومنین...یغضوا)
2- جاذبه های غریزی رابایدکنترل کرد. (یغضوا)
3- چشم پاک مقدمه پاکدامنی است (یغضوا من ابصارهم ویحفظوا فروجهم)
4- چشم چرانی وبی عفتی مانع رشد معنوی انسان است (یغضوا یحفظوا ازکی)
5- چشم چرانی در محضرخداست ، درمحضر خدا معصیت نکنیم (یغضوا... ان الله خبیر)55
6- درلزوم عفت وپاکدامنی وترک نگاه حرام ، فرقی بین زن ومرد نیست (یغضوا یغضضن یحفظوا یحفظن)
7- جلوه گری زنان درجامعه ممنوع است (ولا یبدین زینتهن)
آثـار چشـم چـراني
همه مىدانيم كه چشمچرانى اثرات بسيار زشتى در سلامتى و روح انسان برجای مىگذارد، چرا كه انسان با این کار، مقدمه بسيارى از گناهان را فراهم می کند وحتی در برخى از موارد براى رسيدن به خواسته خود ( كه از راه چشم تحريك شده است) زندگى خود را هم به مخاطره مىاندازد.
بنابراین ضرورت عقل ایجاب می کند يك جوان به وسيله كنترل نگاه، سلامت فكر و طهارت روح خود را حفظ كرده و زندگى باصفاى خويش را به بسيارى از گناهانى كه به وسيله يك نگاه انجام مىشود، آلوده نسازد.
با اين بيان مىتوان گفت كه آثار منفى چشمچرانى بسيار است که ما از باب اختصار به چند مورد آن اشاره مىكنيم:
1- تحريك شهوت حيوانى : در روايتى از حضرت امام جعفر صادق عليه السلام آمده است: از نگاه ـ به نامحرمان ـ خوددارى كنيد، چرا كه تخم شهوت را در دل می كارد و همين بس كه بيننده را در فتنه بيندازد."[مستدرك الوسائل، ج10، ص157]
2- ايجاد حسرت دائمی: چه بسيار افرادى كه به وسيله چشم خود چيزى را اراده كردند، اما براى هميشه حسرت آن بر دلشان نشست و هيچ گاه به آرزوى خود نرسيدند،
امام صادق عليه السلام : نگاه تيرى است زهرآگین از تيرهاى شيطان و چه بسا یک نگاه، حسرتی طولانی در پی داشته باشد. ً[كافى، ج5 ص559،
3ـ افتادن در دام شيطان : شايد بسيارى از جوانان عزيز به دشمن اصلى بشر و گستردگى دامهاى او پى نبردهاند، اما اين را بدانيد كه هيچ حركت ضداخلاقى در جامعه و فرد پيدا نخواهيد كرد مگر آنكه به وسيله شيطان پليد شكل گرفته است چرا كه او پس از طرد از درگاه احديت به عزت خداوند سوگند ياد كرد كه تمام بندگان را از راه به در برد، مگر آنان كه مخلص بوده و از تيررس آن خبيث دور باشند، حال كه چنين است مطمئن باشید كه در اينجا نيز شيطان كار خود را دنبال كرده و به وسيله تيرهاى زهرآگين خويش انسان را به نگاه وتکرار آن وا مىدارد و همين نگاه مجدد است که زمینه دیگر گناهان را فراهم خواهد ساخت . حضرت یحیی علیه السلام می فرماید : اولین مرحله زنا ، نگاه است.
-4 سلب آسايش فكرى: يك چشمچران هيچ گاه آسايش فكرى ندارد چرا که فکر و ذهن چنین انسانی همیشه مشغول صحنههایی است که قبلا دیده است به گونهاى كه هرگاه بخواهد خود را از فكر منظرهاى برهاند گرفتار فكر منظره ای ديگر مىشود.. اميرمؤمنان عليه السلام مىفرمايد: هر كس ديده خود را رها سازد، آسايش خود را سلب کرده است...(جامع الاخبار ص 93)
5- رسوايى در دنیا : چشم چران از دنیا خارج نمی شود مگر اینکه خداوند او را رسوا کند.
6- قساوت قلب: امام علی علیه السلام : کسی که در کنترل نفس، ضعیف شود قلبش می میرد .
7- تاسف و اندوه : حضرت علی علیه السلام هر:کس چشم خود را رها کند تاسف واندوهش زیاد شود .( کنز الفوائد ج 1 ص 349 ) کسی که به دیدن صحنه های تحریک کننده عادت دارد چون به همه خواسته های خود نمی رسد دچار ناراحتیهای روحی و جسمی می شود .
8- عذاب اخروی: پيامبراکرم صلي الله عليه و آله مىفرمايد: هر كس چشم خود را از حرام پر كند (به چشم چرانی ودیدن تصاویر و صحنه های ممنوع عادت کند) خداوند در روز قيامت در آن چشم ميخهاى آتشين فرو مىکند، سپس آن را پر از آتش كرده تا حساب مردم تمام شود، آنگاه دستور مىدهد تا او را به آتش جهنم ببرند.
9- کم شدن علاقه به همسر
10- زمينه سازى براى طلاق و جدایی
11- آثار سوء بهداشتی
12- از دست دادن نعمتهای اخروی
آثـار کنتـرل کـردن نـگاه آثـار کنتـرل کـردن نـگاه
1- ديدن ملكوت : پیامبراکرم صلی الله علیه و آله: چشمان خود را کنترل کنید تا شگفتیها را ببینید. [مصباح الشريعة، ص9
2- درک عظمت و جلال الهی: امام صادق علیه السلام : اگرچشم درمقابل حرام خدا (صحنه های ممنوع ) کنترل شود قلب، آثار عظمت وجلال خدا را مشاهده می کند [مصباح الشريعة، ص9:.
3- چشيدن مزه ایمان: نبی مکرم اسلام صلی الله علیه واله: نگاه کردن به نامحرم تيرى است زهرآگين از تيرهاى ابليس پس هر كه به خاطر خدا از آن چشم بپوشد، خداوند ايمانى به او عطا مىكند كه شيرينى آن را در قلب خود احساس نماید. جامع الأخبار، ص145.
4- خوشحالی در قیامت: امام باقر علیه السلام : همه چشمهادرروزقیامت گریانند مگر سه چشم :1- چشمی که در راه خدا بیداری کشیده 2- چشمی که به خاطر خشیت وعظمت خداوند اشک ریخته 3- چشمی که درمقابل حرام خدا (نگاه به نامحرم) کنترل شده. [كافى، ج2، ص80
5 ـ ازدواج با حورالعين
راه درمـــان
1- ياد خدا: از حضرت على عليه السلام سؤال شد به چه وسيلهاى از نگاه بد نجات پيدا كنيم؟
فرمودند : با آرام کردن آن تحت حکومت سلطانی که از سر و نهان تو آگاه است . مصباح الشريعة، ص9[.
2- نماز: امیرالمومنین علیه السلام : هرگاه یکی از شما ( درحالی که مجرد است ) زن زیبایی را دید دو رکعت نماز بخواند وخداوند را بسیار سپاس گوید وبرپیامبراکرم صلی الله علیه واله درود بفرستد سپس درخواست خود را ( طلب همسر ) از خدا مسالت نماید همانا خداوند با رافت و مهربانی او را بی نیاز می کند. ِ[خصال صدوق، ج2، ص63.
3- روزه : رسول اکرم صلی الله علیه واله : روزه ، خواسته نفس وشهوات حیوانی را تضعیف می کند. [مصباح الشريعة، ص135].
4- ياد قيامت: امیر مومنان علیه السلام : ..... .مردانی که یاد قیامت ، نگاه آنان را کنترل کرده است. [نهجالبلاغه، خطبه 32
5- مقایسه دنیا و آخرت: انسان عاقل صحنه ها و نعمتهای دنیوی را برصحنه ها ونعمتهای اخروی ( حوریه های بهشتی ) ترجیح نمی دهد. قرآن کریم می فرماید: آیا به زندگی دنیا راضی می شوید درحالی که نعمتهای دنیوی در مقایسه با نعمتهای اخروی بسیار ناچیز است. ( سوره توبه-38 )
6- ازدواج
7- غيرت
8- رابطه گرم با همسر
9- حيا
10 - رعایت حجاب (از جانب مردان و زنان )