از مدتها پيش بحث تغيير جهت قبله در كازرون و مساجد شهر بر سر زبانها افتاده بود و هر كس بنا به برداشت خودش تحليلهاي مختلفي ارايه ميكرد، سرويس دين و سياست نشريهي سلمان مناسب دانست كه جهت روشن شدن موضوع و دنباله دار نشدن آن خدمت حجت الاسلام و المسلمين صحرايي رييس حوزهي علميهي كازرون رسيديم تا از زبان ايشان مسايل را جويا شويم.
° بفرماييد كه بحث قبلهي كازرون از چه زماني مطرح شد؟
اوايل سال گذشته بود كه هيأت امناي مسجد النبي اعلام كردند كه قبلهي مسجد النبي تمايل به سمت راست دارد و اماكن و مساجد ديگر نيز احتمالاً همين وضعيت را دارند . به دنبال اين مسأله بود كه جلساتي در حوزهيعلميه و بعضاً با حضور امام جمعهي محترم كازرون برگزار شد و مسألهي تعيين دقيق قبله بررسي شد و كار گروهي جهت اين امر تشكيل گرديد.
° بنابراين مدرسهي علميه و دفتر امام جمعهي نظارت كاملي بر روند تعيين جهت قبله داشتهاند؟
بله از همان ابتدا، حوزهي علميه و نيز دفتر امام جمعه برروند كار اشراف كامل داشته و در حقيقت تمام مسأله توسط كارگروه حوزهي علميه و دفتر امام جمعه انجام شد و البته اين روند چيزي در حدود 4الي5 ماه به طول انجاميد.
° چگونه به تمايل قبله به سمت راست علم پيدا شد؟ و آيا احتمال اشتباه بودن اين نظريه وجود ندارد؟
روند تعيين دقيق قبله از 5 راه و روش صورت گرفت .ابتدا با قبله نماهاي متعدد و سپس با قطب نماهاي دقيق و نيز جي پي اس جهت قبله بررسي و نتيجهي همه اين دستگاه ها يكي بود علاوه بر سه دستگاه فوق از مركز مطالعات و پژوهشهاي فلكي و نجومي درجه ي دقيق قبلهي كازرون دريافت و با نتايج قبلي كاملاً يكسان بود باز هم كارگروه راضي نشده و منتظر روز هفتم خرداد شديم كه از شاخص طبيعي كه مورد تأييد مراجع تقليد ميباشد استفاده نماييم در چند مسجد كازرون شاخص نصب شد و جالب اينكه با نتايج چهار وسيلهي قبلي همسو و يكسان بود پس از اين جريان كارگروه علم به جهت دقيق قبله پيدا نمود و نتيجه را اعلام نمود و چون از 5 راه مذكور جلو رفتيم و نتيجهي همه يكسان بود احتمال اشتباه داده نميشود.
° با توجه به حساسيت مسألهي قبله چگونه ممكن است كه گذشتگان دراكثر مساجد قبله را اشتباه معرفي كرده باشند؟
با توجه به قدمت مساجد كازرون و عدم دسترسي به دستگاههاي تعيين جهت قبله و اينكه زمان شاخص طبيعي فقط دو روز در طول سال است و براي ساخت يك مسجد مردم معطل آن دو روز نميشدهاند لذا قبله را به صورت تقريبي و نه دقيق معين ميكردهاند لذا اختلاف درجه هم در اكثر مساجد چيزي در حدود 10 الي 15 درجه است البته برخي مساجد تا24درجه هم اختلاف داشتهاند!
° تكليف نمازهاي مردم كه در جهت قبلي قبله خوانده شده چيست؟
قطعاً نمازهاي مردم صحيح بوده و هيچ اشكالي ندارد. بله اگر كسي دقيق به جهت قبله علم يقيني داشته باشد آنگاه نميتواند از آن منحرف شده و نماز بخواند كه اين فرض براي مردم در آن زمان نبوده است.
اما هم اكنون كه علم به جهت قبله ايجاد شده شرعاً كسي نميتواند نمازش را درغير جهت تعيين شده بخواند.
° آيا قبله در تمام اماكن شهرستان كازرون(مثل روستاها) متمايل به سمت راست است و همهي مردم در منازل خود بايد به سمت راست نماز بخوانند؟
جهت دقيق قبلهي كازرون 235/16 درجه انحراف از شمال است كه هر فرد بايد آنرا براي ساختمان و منطقهي خود معيار قرار داده و جهت قبله را در مسجد- منزل و غيره معين كند.
اين امر درمورد روستاها نيز صدق ميكند البته با توجه به وسعت شهرستان از جهت جغرافيايي ممكن است مقدار بسيار كمي در روستاها متفاوت باشد كه از نظر فقهي حداكثر تا3 درجه انحراف مشكلي ايجاد نميكند.
نتيجه اينكه جهت ساختمانها با توجه به نقشهي خيابان- كوچه و خود ساختمان متفاوت ميباشد لذا نميتوان براي تمام ساختمانها يك درجهي معين را براي تمايل به سمت راست تعيين كرد از اين رو هر شخصي بايد قبلهي ساختمان خود را تعيين كند.
° آيا اينكه گفته ميشود انحرافازقبله تا 45درجهبراينمازاشكاليندارد صحيح است؟
وقتي تا45درجه اختلاف نماز صحيح است كه نتوان علم به جهت دقيق قبله پيدا كرد و زماني كه اين علم حاصل شد بيشتر از 2 الي3 درجه جايزنيست كه انحراف ايجاد شود. كه بعد از اين تحقيقات و طي مراحل قبلهيابي، هم اكنون قبلهي بعضي از مساجد تغيير كرده است.
جهت تعيين قبله به راحتي آب خوردن مي توان با استفاده از سايت www.qiblalocator.com با توجه به نقشه ماهواره اي ومحل زندگي يا مسجد مورد نظر جهت قبله تان بدست آورد