کتاب «انیمیشن 1500 ساله ایرانی» درباره سنگ‌نگاره «شکار گراز» طاق‌بستان کرمانشاه به‌قلم محمد عارف، پژوهشگر انسان‌شناسی هنر به‌زودی منتشر خواهد شد. این پژوهش باستانشناسی در حال گذراندن مراحل کرسی‌های نظریه‌پردازی است تا در یونسکو ثبت جهانی شود.

به گزارش كازرون‌نما، محمد عارف در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، اظهار کرد: کتاب «انیمیشن 1500 ساله ایرانی» به بررسی سنگ‌نگاره «شکار گزار» در طاق بستان می‌پردازد. این کتاب با 9 دلیل علمی و پژوهشی ثابت می‌کند برخلاف نظریه‌های صاحب‌نظران جهانی مانند «گیرشمن»، «شین جی فوکای» و «کریستین‌سن» که هنرمند سنگ‌نگاره طاق‌بستان کرمانشاه در دوره ساسانیان را رومی معرفی می‌کنند، او یک هنرمند ایرانی بوده است.

این پژوهشگر برتر هنر و معماری در ادامه افزود: از سوی دیگر سنگ‌نگاره شکار گراز بیانگر ایده انیمیشن در آن دوره تاریخ ایران به‌شمار می‌رود. این اثر در سبک هنری متمایزتر از سبک نقاشی‌های همان دوره‌ها بر دیوار است.

وی درباره چگونگی و مراحل ثبت جهانی این اثر توضیح داد: تلاش‌های بسیاری برای ثبت این سنگ‌نگاره به‌عنوان اثری برجسته در زمینه سنگ‌نگاری‌های خلاقانه و به‌ویژه طرح ایده انیمیشن باستانی در دوره ساسانی انجام شده است. به همین منظور باید سه مرحله داوری (با عنوان کرسی نظریه‌پردازی) از سوی هیات داوران گذرانده شود که تاکنون دو مرحله از سوی هفت داور ملی از دانشگاه‌های ایران در حضور نمایندگان شورای عالی انقلاب فرهنگی صورت گرفته است و تیرماه، مرحله سوم داوری را سپری خواهد کرد. اگر این مرحله نیز با موفقیت به سرانجام برسد، مستقیما ثبت این رخداد بی‌نظیر در یونسکو مطرح می‌شود.

عارف درباره اهمیت سخنرانی درباره این انیمیشن و تاثیر مثبت در رای یونسکو برای ثبت اثر گفت: در هفت کنفرانس بین‌المللی مانند کنفرانس‌‌هایی در روسیه، ترکیه و بوسنیا درباره انیمیشن یک‌هزار و پانصد ساله طاق بستان کرمانشاه سخنرانی کردم و در ماه اکتبر 2013 میلادی نیز در کنفرانس بین‌المللی «کوردوبا» جمهوری آرژانتین به این موضوع خواهم پرداخت. از سوی دیگر در سخنرانی که در دانشگاه دولتی یزد با حضور نماینده سازمان یونسکو برگزار شد، وی شاهد سخنرانی، پخش فیلم و دفاع از نظریه انیمیشن 1500 ساله بود که تمام این فعالیت‌ها به آسان شدن مسیر ثبت این اثر کمک می‌کند.

نویسنده کتاب «کمیجان» با اشاره به این مساله که سخنرانی‌ها زمینه گردآوری و تدوین این کتاب شده است بیان کرد: کتاب «انیمیشن 1500 ساله ایرانی» در هفت فصل با عنوان‌های «بررسی تطبیقی هنر سنگ‌نگاری ایرانیان باستان با یونانیان باستان»، «هنرمندان انیمیشن ایران باستان»، «رابطه تنگاتنگ باستانشناسی و مردم‌شناسی و هنر»، «انیمیشن شهر سوخته زابل»، «طاق بستان کرمانشاه»، «گزارش نهایی از محمد عارف و گروه همراه در دوران مطالعاتی بر سنگ‌نگاره «شکار گزار» در کرمانشاه» و «نتیجه‌گیری» تنظیم شده است.

وی در پایان سخنانش افزود: تمام منابع این کرسی نظریه‌پردازی کتاب‌ها و مقاله‌های خارجی و براساس نظریه‌ها و اطلاعات نظریه‌پردازانی مانند «گیرشمن»، «شین جی فوکای»، «کریستین‌سن» و... است. این کتاب پنجمین کتابم در حوزه باستانشناسی و مردم‌شناسی خواهد بود.

صحنه سنگ‌نگاره «شکار گراز» در دیواره سمت چپ طاق بزرگ طاق‌بستان کرمانشاه، شیوه شکار گراز در گردشگاهی محصور که دورتادور آن را دیوارهایی گرفته، نمایش می‌دهد. در سمت چپ این صحنه فیلبانان، گرازها را به سمت میانی هدایت می‌کنند و در آن محل، شاه با تصویری بزرگتر از دیگران سوار بر قایق حجاری شده به شکار گرازها می‌پردازد. پایین‌تر از این صحنه فیل‌ها با خرطوم به جمع‌آوری گرازهای شکار شده مشغولند و در سمت راست صحنه گرازهای شکار شده را سوار بر فیل می‌بینیم که به بیرون شکارگاه حمل می‌شوند. در هر دو صحنه شکار، نوازندگان با ابزار مختلف موسیقی دیده می‌شوند.

«کمیجان»، «باران و بوران»، «شب واقعه»، «پشت درهای خاکی»، «شور شیرین»، «خاک خنده ریز»، «جریره» و «درخت گیان» برخی از کتاب‌های محمد عارف، پژوهشگر و نویسنده دارای دکتری تخصصی انسان‌شناسی هنر به‌شمار می‌آیند. وی در سال‌های 1389 و 1390 موفق به دریافت تندیس بلورین پژوهشگر برتر رشته هنر و معماری از دانشگاه آزاد اسلامی شده است. عارف همچنین سال 1391 به عنوان پژوهشگر برتر هنر و معماری در سراسر دانشگاه‌های ایران شناخته شده است.