نوروز امسال برای اهالی طبیعت دوست
کازرون نوروزی ویژه و منحصر به فرد بود لابد می پرسید چرا ؟ می گویم . حتما همه ی ما خبر
کشته شدن یک قلاده پلنگ ایرانی را
در ایام نوروز شنیده ایم . بله هنوز یک هفته از نوروز نگذشته بود که خبری تلخ و
تکان دهنده در سطح شهر و فضاهای مجازی دست به دست گشت و خیلی زود تیتر اول بسیاری
از جراید و سایت ها و خبرگزاری های کشور شد : " کشته شدن یک پلنگ ایرانی بر
اثر تصادف با اتومبیل در منطقه بوشکان کازرون " آری اتومبیلی که هرگز بعد از
آن دیده نشد و حدس زده می شود که متعلق به مسافران نوروزی بوده که در مسیر بوشهر
به شیراز رفت و آمد می نموده اند در حوالی
منطقه بوشکان و با تاریک شدن هوا با پلنگ زیبایی که احتمال می رود برای خوردن آب
یا گرفتن شکار از کوه تنگ ترکان سرازیر
شده بود تا در تاریکی شب خود را به کنار رودخانه شاهپور برساند تصادف نموده و بلافاصله از محل دور می شود و
پلنگ زبان بسته نیز در دم جان می سپرد. اهالی منطقه و رهگذران بلافاصله با پلیس
110 تماس گرفته و لاشه حیوان به اداره حفاظت از محیط زیست کازرون منتقل و تیم
کارشناسان این اداره شروع به معاینه و
بررسی علت مرگ یوز پلنگ می کنند و مشخص می شود که ضربه وارده به جمجمه حیوان باعث
خونریزی مغزی و نتیجتاً مرگ حیوان شده است . نمایش فیلم مرگ این پلنگ در فضاهای
مجازی و اجتماعی موجی از ناراحتی و آه و
افسوس را در بین دوستداران محیط زیست به دنبال داشت اما در پس پرده این اندوه
وناراحتی می توان بارقه هایی از امید و دل خوشی را نیز مشاهده کرد و آن اینکه :
پلنگ ایرانی هنوز درمنطقه ما زنده است و
وجود دارد. این خبر از این جهت برای همه ی ما
خوشحال کننده بود که بسیاری از کارشناسان محیط زیست وجود گونه های شکار
گر همچون پلنگ و یوز را در یک منطقه نشان
از سلامت زیستگاه جانور و کلاً سلامت محیط زیست آن منطقه می دانند. در واقع به
عبارت ساده تر وجود شکارچیانی هم چون پلنگ و یوز در هر منطقه نشان دهنده آن است که
طعمه و شکار کافی برای این حیوان در دسترس است و مسلما ً حیوانات علف خواری همچون
خرگوش و بزکوهی و گراز که معمولاً طعمه
این حیوانات شکارچی می شوند به نوبه ی خودشان شاهدی هستند بر وجود پوشش گیاهی غنی
و آب و هوای مناسب در منطقه و برآیند همه ی این ها دال بر این نکته امیدوار کننده است که وضعیت
فعلی زیست بوم منطقه ما از لحاظ تنوع گیاهی و جانوری و دیگر شاخص ها در حد نسبتاً مطلوب
بوده و باید به نگهداری آن همت گماشت.
ناگفته نماند که به دنبال مرگ پلنگ
نوروزی در کازرون و مشخص شدن این موضوع که پلنگ مذکور یک نر پنج ساله بوده نگرانی ها در مورد وضعیت جفت و توله های
احتمالی او افزایش یافت . تا اینکه در هفته گذشته خبر خوشحال کننده ای همه ی
دوستداران محیط زیست را به وجد آورد :
" مشاهده شدن یک قلاده دیگر پلنگ در کوههای جنوبی کازرون و در ارتفاعات قلعه
سید" .
ماجرا از این قرار است که روز سه شنبه
گذشته حسین زارع دامدار قلعه سیدی احشام
وگوسفندان خود را برای چرا به ارتفاعات سرسبز و جنگلی مشرف بر قلعه سید می برد . حوالی ظهر در حالی
که حسین در زیر سایه بلوطی نشسته و نظاره
گر طبیعت بکر و فوق العاده زیبای اطراف خود می باشد ناگهان متوجه حالت غیر عادی و
فرار گوسفندان می شود . حسین که متوجه خطری شده بود بلافاصله بپا خاسته و به سمت
گوسفندان می دود و با فریاد و هیاهو سعی در ترساندن مهاجم دارد . او برای لحظاتی از فاصله چند ده متری پلنگ
تیزپایی را می بیند که با سرعت از آن حوالی دور می شود حسین گوسفندان را جمع و جور
کرده و ناگهان متوجه می شود که یکی از آن ها بر اثر پنجه ها و دندان های پلنگ خفه
شده و از بین رفته است. او بلافاصله با موبایل خود موضوع را به محمد زارع از
آشنایان خود اطلاع می دهد و محمد آقا که از قضا از فعالان اجتماعی و طبیعت دوستان
روستای فلعه سید می باشد ، تلفنی موضوع را با غلامحسین راسخی در میان می گذارد .
غلامحسین راسخی و مهندس کاظمینی دقایقی بعد به سرعت خود را به روستای قلعه سید
رسانده و به همراه حسین مسیر صعب العبور و کوهستانی را طی کرده تا به محل حمله پلنگ می رسند خوش بختانه در این
این مدت پلنگ باز گشته و بخشی از لاشه حیوان را نوش جان کرده است .اما آثار پنجه
ها و دندان های تیز این شکارچی زیبا بر روی گردن و بدن گوسفند پیداست . دوستان چند
عکس از لاشه گرفته و آن را رها می کنند تا نصیب پلنگ شود.
حسین آقای ماجرای ما اما سخت نگران و
اندوهگین است .اندوهگین از اینکه بخشی از سرمایه ودارائی اش طعمه پلنگ شده و نگران
از اینکه شاید در روزهای بعد نیز سر وکله پلنگ پیدا شود .مهندس کاظمینی و آقای راسخی به او دلداری داده و قول می دهند تا
تمام تلاش خود را بکنند تا خسارت او از سوی اداره حفاظت از محیط زیست جبران گردد و
از سوی دیگر به او یاد آور می شوند که کار بزرگ او در خبر رسانی فوری موضوع و خودداری از شکار پلنگ قطعا ً کاری
ارزشمند بوده که در اذهان عموم باقی خواهد ماند .
به هر حال خبر وجود پلنگ در ارتفاعات
اطراف کازرون خبر دلگرم کننده ای برای هر دوستدار محیط زیست می باشد چرا که وجود
این گونه شکارچی همانطور که در سطور بالا ذکر شده دلیل روشنی بر سلامت و زنده بودن اکوسیستم و اقلیم منطقه می باشد بنابراین
دوستداران محیط زیست با هم فکری با یکدیگر
تصمیم گرفتند تا با ترتیب دادن نشستی در
خود روستای قلعه سید از این چوپان فداکار
به نوعی قدر دانی نمایند و با این کار علنا ً به مردم شهرستان واهالی روستا اهمیت
وجود این گونه جانور را یاد آور شوند. مقدمات جلسه فراهم شد و غروب جمعه هفته گذشته و پس از نماز مغرب وعشا تعدادی از اهالی و
اعضای شورای روستا در کنار تشکل های مردم
نهاد کازرون و مهندس صفایی رئیس اداره
حفاظت از محیط زیست کازرون ومهندس خداپرست در مسجد روستای قلعه سید گرد هم جمع
شدند. در ابتدای این نشست مهندس خداپرست
به تمجید از مردم فهیم روستا پرداخت که چگونه در دوران مدیریت وی در زمینه خودداری از شکار و حفظ حیات وحش با اداره محیط زیست همکاری نزدیک داشتند. سپس نوبت به سخنان استاد محمد
کشتکاری از پیشکسوتان آموزش وپرورش و فعالان اجتماعی رسید که طی سخنانی گرم و شنیدنی از پیشینه ی
تاریخی و اصالت فرهنگی مردم قلعه سید سخن گفت و اهمیت حفظ گونه های گیاهی در منطقه
مانند درخت کنار را یاد آوری نمودند و بر
لزوم حفظ زیستگاه پلنگ اصیل ایرانی تاکید
بسیار نمودند. سخنران بعدی جلسه نیز مهندس
صفایی بود که ضمن قدر دانی از کار ارزشمند
حسین زارع قول دادند که هر چه سریع
تر نسبت به جبران خسارت ایشان اقدام شود . همچنین ایشان اظهار داشتند که تلاش می کنند تا ارتفاعات منطقه
به عنوان زیستگاه این جانور مورد حفاظت ویژه قرار گیرد. پس از ایشان نیز آقای محسن
روزبهی از فعالان محیط زیست در سخنان کوتاهی
از طرف تشکل های مردم نهاد کازرونی
اقدام حسین زارع را مورد تقدیر
قرار دادند.
در پایان جلسه از حسین زارع چوپان قلعه سیدی با اهدا لوح تقدیرتوسط گروه
های مردمی و هدیه ای که از سوی مدیر کل سازمان محیط زیست استان فارس ارسال شده بود
تقدیر به عمل آمد و حاضران عکس هایی به یادبود گرفتند.
امیدواریم با برگزاری این نشست ها روز
به روز بر تعامل و همکاری بیشترمیان مردم ومسئولان در جهت نگه داری از میراث طبیعی
شهرستان افزوده گردد. و مردم و بخصوص اهالی منطقه به این باور برسند که وجود تنوع جانوری و گیاهی میراثی ارزشمند است که حفظ
و نگه داری از آن وظیفه ی اخلاقی و اجتماعی همه آن ها است .
عكس: داود قاسمي - عصركازرون