سال‌هاست موضوع فرهنگ در رأس تذکرات مقام معظم رهبری قرار داشته و در سال‌های اخیر، بحث اقتصاد نیز به آن اضافه شده است. اشاره ایشان به بحث ولنگاری و بی‌اهتمامی فرهنگی، زیر سؤال بردن نگاه غلط آن دسته از دست‌اندرکاران امور است که در گذشته و حال، بی‌قیدی و سهل‌انگاری در مدیریت فرهنگی، رویه منتخب آنها بوده است.
متأسفانه این نگاه غلط ریشه‌دار از دولتی به دولت دیگر به ارث می‌رسد و قدرت حرکت فعال را از مسئولان سلب می‌کند. این نگاه، راهبران حوزه ی فرهنگ را به افرادی تبدیل می‌کند که منفعلانه شاهد رخدادهای خوب و بد این حوزه هستند و نقشی در شکل‌گیری آن ها ندارند!
برای جوانان انقلابی، تلاش مسئولان برای حفظ بی‌طرفی در منازعات فرهنگی که یک سوی آن جریان نفوذی غربگرا و طرف مقابل، نیروهای ارزشی مدافع انقلاب هستند، باورپذیر نیست!
آزادی های نامحدود، فقدان عزت نفس، عدم آگاهی از زشتی عمل و عواقب احتمالی، هیجانات زود گذر و همچنین عوامل محیطی و فرهنگی از جمله عواملی است که زمینه ی هنجار شکنی و بروز بزه را تقویت و فراهم می کند.

آنچه در دو سال گذشته در فضای فرهنگی دانشگاه‌های کشور مشهود است، تغییر نگاه کلان مدیریتی در مسائل و فعالیت‌های فرهنگی است؛ چنانچه فشار بر تشکل‌های انقلابی، برگزاری کنسرت‌ها، اردوهای مختلط و میدان دادن به نگاه‌های سیاسی رادیکال اصلاح طلب در دانشگاه‌های کشور موجب شده رشد علمی کشور با اختلال روبرو شود.
تعدد اینگونه برنامه‌ها در دو سال گذشته، این نگرانی را به همراه دارد که این موضوع به امری عادی در دانشگاه‌ها و بین دانشجویان تبدیل شود و عملاً فضای علمی دانشگاه‌ها، به بهانه ی دوری از التهاب و سیاست، به این سمت پیش برود.

پرچم علمی کشور با رقص و اردوی مختلط بالا نمی‌رود

سکوت همراه با تأیید ضمنی بعضی مسئولان آموزش‌عالی در دوسال اخیر بیانگر سیاست تلخ و شومی است. تمام این سیاست خلاصه می شود در بی‌میل کردن دانشجویان به مسایل سیاسی و انحراف دغدغه‌های آنان از مسایل و مشکلات جامعه به سمت مسائلی مبتذل و هجوآمیز. مسائلی که تنها کارکرد آنها ایجاد خوشی کاذب و زودگذر برای دانشجو است.

در مهرماه سال جاری، انتشار فیلمی از دانشجویان جدیدالورود دانشگاه یزد در فضای مجازی با نام «صفری شورون» جنجال رسانه‌ای زیادی به پا کرد. در این فیلم دانشجویان جدیدالورود به حالتی عجیب در برابر دانشجویان قدیمی‌تر قرار گرفته‌اند و با اجرای برخی حرکات و ادای سوگند ضمانت می‌دهند که در مقابل دانشجویان قدیمی و خواسته‌های آنان مطیع باشند. محتوای این فیلم کاملاً هجو آمیز و مبتذل است و نحوه رفتار با این دانشجویان به شدت تحقیر آمیز است.

رقص مختلط دانشجویان  در جشن فارغ‌التحصیلی

برگزاری شوی لباس دانشجویی مختلط

رقص و آواز در جشن پایان سال

کنسرت به همراه رقص و آواز در جشن به اصطلاح خیریه

رقص دسته جمعی دانشجویان در سالن ورزشی خوابگاه

رقص یک دانشجو به همراه گروه ارکستر

برگزاری تئاتری با اجرای رقص و آواز

کنسرت به بهانه ی جشن نیمه شعبان

برگزاری اردوهای مختلط دانشجویی در برخی از دانشگاه ها

برخی از مصادیق تغییر فضای دانشگاه‌ها در دوسال اخیر می‌باشد.

فشارغیرقانونی برتشکل‌های مؤمن و انقلابی

از سوی دیگر، در دوسال اخیر، محدودیت‌های زیادی بر تشکل‌های مؤمن و انقلابی لحاظ شده است. در این خصوص می‌توان به:

ایجاد موانع متعدد جهت جلوگیری از انتخابات تشکل‌های انقلابی در سطح دانشگاه‌ها (اردیبهشت-خرداد 94)

فشار غیرقانونی بر نشریات دانشگاهی (نظارت شدید قبل از چاپ- عدم اختصاص بودجه و مصرف بودجه فرهنگی و رفاهی صرفاً در بخش رفاهی)

ایجاد ممانعت در برگزاری مراسم و سخنرانی توسط تشکل‌های حزب اللهی و... اشاره کرد.

برگزاری جشن‌های ورودی و خروجی به سبک کاملاً آمریکایی بیانگر عمق این بحران شوم است. بحرانی که دانشگاه و همه آنچه که بدان وابسته است را به مرور از بدنه ی جامعه جدا می‌کند. این جدایی دو مسیر را می‌پیماید و راهی جز این دو ندارد. یا دانشگاه به نقطه افتراق و جدایی از جامعه می‌رسد و کاملاً دو گفتمان جدا شکل می گیرد یا اگر از توانمندی لازم برخوردار باشد می‌تواند جامعه را وادار به پذیرش و تبعیت از ارزش‌های مورد نظر خود کند که در این صورت هم به علت تعارضات شکل گرفته شکاف‌ها و بحران‌های اجتماعی گریبان گیر جامعه خواهد شد.

مقابله با حاشیه سازان،شاید وقتی دیگر

در این میان افت تکان‌دهنده شتاب علمی کشور در دو سال اخیر در اکثر رشته‌های مرتبط با وزارت علوم نشانه‌ای روشن به غفلت زدگان حوزه ی آموزش عالی و سایر دست اندرکاران مرتبط با این قضایا ارسال کرد که متأسفانه یا تاکنون به عمق فاجعه پی نبرده‌اند یا اینکه با این قضایا برخورد خوش بینانه داشته و هنوز وارد فاز عملی در راستای مقابله با حاشیه سازان برنیامده اند.

سخنی با متولیان فرهنگ

ظاهراً تصمیم گیران فرهنگی از این نکته غافل اند که مسائل فرهنگی و علی الخصوص مسئله ی حجاب و اعتلای آن، از جمله مسائلی هستند که اصلاح آن فرآیندی است زمان بر و نیازمند برنامه ریزی مدون و طولانی مدت. بررسی طرح عفاف و حجاب نشان می دهد که در برخورد با مسئله ی حجاب نه به صورت ریشه ای، بلکه بار دیگر به طور سطحی برخورد شده و تصمیم گیران فرهنگی همانند سال های گذشته انتظار دارند این طرح در کوتاه مدت و دفعتاً مؤثر واقع شود. غافل از اینکه هرچند در برخی موارد طرح ضربتی لازم است ولی چنین تصمیمات قهری و امنیتی با مسائل فرهنگی نه تنها در اعتلای حجاب تأثیری نداشته بلکه اوج سطحی نگری برنامه ریزان را در برخورد با مقوله حجاب، عفاف و فرهنگ نشان می دهد.
خانواده ها و نهادهای اجتماعی مسئولیت سنگینی در قبال آموزش و آماده سازی نوجوانان و جوانان برای ورود به جامعه بر عهده دارند و برای نیل به اهداف تربیتی و حضور مستعد و توانمندآنان در فعالیت های اجتماعی باید ارتباط بین حوزه های مختلف آموزشی و تربیتی بیش از پیش تقویت و سرمایه گذاری لازم در این زمینه صورت گیرد.
عفاف و حجاب از همان ابتدا در محیط گرم خانواده و از همان کودکی و نوجوانی به جامعه ترزیق می شود و نه یک روزه رخ می دهد و نه یک روز رخ بر می بندد. آنچه دیروز کاشته ایم امروز درو می کنیم و آنچه امروز می کاریم فردا درو خواهیم کرد.

نگاه سیاسی دیروز به مقوله های فرهنگی و عدم هزینه کردن برای تولید و ساخت فیلم های و سریال های ایرانی با محتوای مناسب فرهنگ ایرانی و پرداختن صرف به مسایلی روزمره و خرید و پخش سریال های کره ای، اروپایی و... و پخش بدون رده بندی سنی  آنها از سوی تلویزیون و یا حتی همین رخداد در وزارت ارشاد و سینما و سی دی و دی وی دی های خانگی، بسیاری از ناهنجاری های امروز را به دنبال داشته است. قطعاً سهل انگاری و سطحی نگری امروز نیز ناهنجاری های بسیاری را برای فردا رقم خواهد زد.

اما متأسفانه آنتن تلویزیون در اختیار فیلم ها و سریال های خارجی قرار دارد که فرهنگ خود را دنبال می کنند. آیا متولیان فرهنگ یک بار پای برنامه های کودک و نوجوان تلویزیون نشسته اند تا ببینند چه خوراکی با چه فرهنگی به کودک و نوجوان ایرانی ترزیق می شود؟ فیلم ها و سریال هایی که نقش های اصلی و قهرمان های آنها پسران و دختران در تلاشی هم پا و هماهنگ و بعضاً به دور از آموزه های دینی به عنوان الگوهای اجتماعی معرفی می شوند.
نگارنده امیدوار است مسئولان، متولیان و همه افرادی که دل در گرو گسترش فرهنگ اصیل اسلامی و ملی این سرزمین دارند به صورت ریشه ای و به دور از هرگونه تصمیم سازی تک بعدی دغدغه ی مقام معظم رهبری را پس از دو دهه لبیک گفته و در مسیر نقشه راه فرهنگی ترسیم شده توسط معظم اله گام بردارند.
مانا باشید. خرداد 95