در شمال شهر کازرون، در فاصله کمتر از سه کیلومتری تا مناطق
مسکونی، دو معدن شن و ماسه قرار دارد که بیشتر کارشناسان محیط زیست و فعالان اجتماعی
کازرون با ارائه درخواست های مکرر، خواستار جابه جایی این دو کارخانه شن و ماسه از
آن مناطق میباشند.
این دو کارخانه که در دشتک دوان واقع شدهاند، نه تنها پوشش
گیاهی و طبیعت اطراف خود را به مرز نابودی کامل کشانده اند، بلکه در روزها هنگام فعالیت،
گرد و خاک و غبار فراوان خود را نصیب مردم شهر کازرون میکنند.
در صورت جابه جایی این معادن از دشتک دوان، می توان انتظار داشت
با احداث پارک طبیعی و ملی گسترده در دشتک دوان، هم محیط تفرجگاهی گسترده و جنگلی را
برای مردم کازرون فراهم آورد و هم با برنامه ریزی و مشارکت مردمی، با کاشت هزاران اصله
درخت کنار و بلوط، این دشت بزرگ را به جنگلی بزرگ برای کازرون تبدیل ساخت. احداث این
جنگل و پارک طبیعی همچنین می تواند همراه با کاشت گیاهان دارویی در دشتک دوان، پرورش
زنبورعسل و ... همراه شود؛ که خود فرصت اشتغال زایی سالم و پایدار و بی خطر را برای
جوانان کازرونی به همراه خواهد داشت.
با این حال اولین قدم برای احداث پارک جنگلی و ملی گسترده در
دشتک دوان، جابه جایی و انتقال دو کارخانه شن و ماسه موجود میباشد که هم از آلودگی
و نابودی طبیعت دشتک دوان جلوگیری خواهد کرد، و هم از آلودگی روزانه هوای کازرون با
غبارهای خاک آلود این دو کارخانه در مجاورت شهر جلوگیری میکند.
در همین ارتباط بعضی از نمایندگان تهران نیز که با مشکل مشابه
کازرون مواجه هستند؛ با اشاره به این که بخشی از آلودگی هوای تهران به دلیل قرارگیری
کارخانجات تولید شن و ماسه اطراف شهر است، خواستار جابه جایی این کارخانه ها از اطراف
تهران شده اند.
برای نمونه، خبری در این رابطه عینا نقل می گردد:
"نمایندگان مردم در خانه ملت با بیان اینکه طبق تحقیقات
معادن شن و ماسه منشا گرد و غبار و از منابع آلاینده هوای پایتخت هستند بر لزوم خروج
معادن از حریم پایتخت تاکید کردند.
خبرگزاری اسپوتنیک روسیه به نقل از خانه ملت؛ نمایندگان مجلس
معتقد هستند طبق تحقیقات کارشناسان، معادن تولید شن و ماسه منشا گردوغبار پایتخت است
و باید هر چه سریع تر به خارج از حریم شهر و فاصله استاندارد 25 کیلومتری منتقل شوند.
طبق اظهارات نمایندگان مجلس شورای اسلامی عوامل متعددی در آلودگی هوای تهران نقش دارد
که آلودگی ناشی از فعالیت کارخانجات تولید شن و ماسه در حاشیه تهران از جمله این موارد
است.
اگرچه بخش اعظم آلودگی هوای پایتخت ناشی از آلایندههای شیمیایی
مانند سوخت، خودروهای غیر استاندار و فرسوده، موتورسیلکت ها و نوع ساخت وسازها است،
با همه این تفاسیر نمی توان نقش معادن شن و ماسه در افزایش آلودگی هوای پایتخت نادیده
گرفت و نمایندگان مردم در خانه ملت بر این باورند که وزارت صنعت، معدن و تجارت باید
بر اساس اصول و ضوابط نظارت های لازم را بر معادن داشته تا هنگام صدور پروانه بهره
برداری تخلفی صورت نگیرد و علاوه بر این جامعه و شهروندان و به ویژه افرادی که به صورت
انبوه از طبیعت بهره برداری می کنند مانند معدن داران باید مشارکت بیشتری در مدیریت
و رفع آلودگی هوای تهران داشته باشند."
امید است در کازرون عزیز نیز هرچه زودتر شاهد جابه جایی و انتقال
یکی از منابع آلودگی هوای شهر، یعنی کارخانه شن و ماسه از دشتک دوان به مکان دیگری
باشیم تا هم هوای شهر تمیزتر باقی بماند و هم در دشتک دوان، مردم به جای طبیعت مرده،
شاهد شکل گیری جنگل بومی و زیبای کنار و بلوط برای این شهر باستانی باشند.
فواید درخت کُنا (سدر):
سدر درختی از تیره مخروطیان است که شباهت زیادی با کاج دارد؛
ولی از کاج بسیار تنومندتر و بلندتر میشود و تا بیش از سه هزار سال عمر میکند.
کُنار، عناب و رملیک، سردهای از درختان و درختچههای تیغدار از تیره عنابیان است.
حدود ۴۰ گونه کنار وجود دارد که در مناطق گرمسیری و زیرگرمسیری پراکندگی دارند. میوه
این درخت نیز کُنار نامیده میشود و خوردنی است.
کنار درختی است به ارتفاع نزدیک به ۱۰ متر با برگهای کوچک و
قلبی شکل و کشیده با سه رگبرگ برجسته که گوشوارک آن به خار تبدیل شدهاست.
جالب است بدانیم در ویکی پدیا، در دسته بندی انواع کنار به کنار
کازرونی به عنوان تیرهای از درخت کنار اشاره شده است. کنار آفریقایی و کنار کازرونی
(ایرانی) و... دو گونه اصلی از این سرده اند که بطور فراوان بومی جنوب و جنوب غرب ایران
نیز میباشد.
میوه کنار خوراکی است. کنار میوه مغذی و سرشار از ویتامین K و مقادیر نسبتاً خوبی از ویتامین D3 و محتوی کلسیم، فسفر و آهن و منگنز و روی
و پتاسیم است. ارزش غذاییمیوه کنار از لحاظ پروتیین، مواد معدنی، کلسیم، فسفر، کاروتن
و ویتامین از گندم غنیتر و میزان کالری و ویتامین C آن نسبت به لیمو بیشتر است. میوه آن براحتی هضم و اثر
ملینآور دارد و گوشت میوه آن شیرین و خوشمزه است. کنار در ماههای آذر و دی به بازار
میآید و تا اواخر اسفند عرضه میشود. کنار با قیمتی ارزانتر نسبت به سایر میوهها
در دسترس است.
درخت کنار مقاوم ترین درخت میوه به صورت درختچهای کوچک، خاردار
با تاج پهن است میوه این درخت تخم مرغی شکل و به اندازه میوه زیتون یا کمی کوچکتر
است. طعم این میوه ترش مطبوع و شیرین است. این درخت و میوه آن در جنوب ایران کنار نامیده
میشود و در کتابها به نامهای کنار، سدر، سدره، منبل داوود، سنجد گرجی، نیم، ضال، ببر
و شجره النبق نیز خوانده شدهاست. از قدیم از برگ سائیده درخت کنار بهعنوان ماده پاک
کننده موی سر و بدن استفاده شده و هنوز هم در برخی نقاط استفاده از آن متداول است.
برگ سائیده کنار «سدر» نام دارد.
ارزش اقتصادی کنار برای تولید عسل:
گسترش کاشت و توسعه جنگل کنار نقش بسیار بسزایی برای تولید عسل در کازرون و تبدیل این شهر به قطب تولید عسل خواهد داشت. به عنوان نمونه شهر همسایه ما، بوشهر از این ظرفیت بومی و بسیار مفید در حال بهره برداری و توسعه سالانه تولید عسل میباشد. این اقدام به ایجاد اشتغال پایدار و مفید منجر خواهد شد و همزمان طبیعت را نیز بازسازی و سرزنده خواهد ساخت. به معنای دیگر توسعه جنگل کنار در کازرون قدمی برای حرکت به سمت مشاغل توسعه پایدار خواهد بود. توسعه ای که همیشگی و بدون نابودی دیگر منابع خواهد بود، برخلاف صنایعی مانند سیمان یا شن و ماسه که پس از چند سال استهلاک، طبیعت خود را نیز نابود خواهند کرد و پس از تعطیلی کارخانه، چیزی از خود جز نابودی اطراف باقی نخواهند گذاشت. در همین ارتباط توجه شما را به خبری درباره نقش درخت کنار و تولید عسل در بوشهر جلب می کنم:
" استان بوشهر 50 هکتار جنگل طبیعی کنار به صورت خودرو
دارد که زمینه مناسب را برای تولید عسل کنار فراهم کرده است .
به گزارش واحد مرکزی خبر ، این درختان از اواسط شهریور تا اواسط
آبان پر از شکوفه اند که برای تولید عسل بسیار مناسب است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر می گوید این استان در
زمستان به علت آب و هوای معتدل محل بسیار مناسبی برای زنبورداری است و به همین علت
سالانه علاوه بر 186 زنبور دار بومی نزدیک به 300 زنبوردار نیز با 90 هزار کندو از
استانهای دیگر به بوشهر می آیند .
زنبورداران ، آبان به بوشهر می آیند و تا اردیبهشت زمان برداشت
در این استان می مانند.
آقای منفرد می افزاید پارسال زنبورداران در یکی از 5 ایستگاه
تولید ملکه در کشور که در جم قرار دارد 7 هزار ملکه به ارزش یک میلیارد و 260 میلیون
ریال تولید کردند.
وی می گوید ارزش ریالی عسل تولیدی استان که بخش عمده ای از آن
صادر می شود معادل 6 میلیارد ریال است.
زنبورداران مهاجر برای استفاده از شرایط آب و هوایی مناسب بوشهر
در تامین منابع شهد و گرده و نیز تولید مثل و تکثیر زنبور و تولید ملکه زنبور عسل پاییز
و زمستان را در بوشهر سپری می کنند .
معاون جهاد کشاورزی بوشهر می گوید 186 زنبور دار با داشتن
14 هزار و 500 کندو در شهرستان های دشتستان جم ، تنگستان و دشتی سالانه بیش از 180
تن عسل تولید می کنند.
جهان بخش می افزاید علاوه بر این تعداد زنبوردار محلی ، نزدیک
به 300 زنبور دار مهاجر نیز همه ساله از استانهای فارس ، اصفهان ، چهارمحال و بختیاری
و همدان آبان به استان بوشهر می آیند و تا اردیبهشت که زمان برداشت عسل فرا می رسد
در مناطق مستعد می مانند و پس از آن به همراه 40 تا 50 تن عسل تولیدی خود به استانهای
خویش باز می گردند."
با این شرایط و توضیحات، آیا وقت آن نرسیده که اشتغال زایی و
افزایش فرصت شغلی برای جوانان کازرونی را با ایجاد مشاغل سالم و مفید همراه با حفظ
طبیعت دنبال کنیم؟ بدون شک، تبدیل دشتک دوان به جنگل وسیع کنار حداقل می تواند چندین
برابر یک کارخانه شن و ماسه برای جوانان کازرونی اشتغال ایجاد کند. مشاغل پردرآمد و
مناسبی که از طریق زنبورداری و کاشت گیاهان دارویی صادراتی در این دشت مستعد بوجود
خواهد آمد و همزمان ریه های تنفسی و هوای کازرون را نیز بهتر و سالم تر از امروز خواهد
ساخت.
به امید پیگیری و احداث جنگل بزرگ کازرون در دشتک دوان