شرق: کازرون تا چند سال پیش در فهرست جذابیت ها بود و جاهای دیدنی اش با چند چشمه  و دریاچه و رودخانه با صفا و پرآب شناخته می شد؛ معروف ترینشان دریاچه و تالاب پریشان بود و چشمه های رنجان و ساسان. حالا اما چند سالی است هم پریشان بی آب شده و هم از آن چشمه ها چیزی جز خشکی باقی نمانده. خلاصه داستان اینکه نام این شهر مدت هاست با خشک سالی و بی آبی گره خورده است.

در چنین شرایطی از کازرون خبر می رسد براساس یک تصمیم عجیب، مجوز مسکونی شدن حریم اصلی ترین چاه تأمین آب شرب اهالی شهر صادر شده است. تصمیمی که اعتراض گسترده فعالان اجتماعی و اهالی این شهر را به دنبال داشته است؛ در این مدت کازرونی ها با نوشتن نامه هایی سرگشاده به شهردار و رئیس شورای شهر و همچنین دادستان کل کشور، خواستار جلوگیری از این اقدام شده اند. در همین روزها که اهالی شهر کازرون به شدت نسبت به سرنوشت منبع اصلی تأمین آب شرب خود ابراز نگرانی می کنند، یکی از چشمه های باستانی این شهر به نام چشمه ساسان با قدمت چند هزارساله که 30 درصد آب شرب آنان را تأمین می کرد تنها چند هفته پیش کاملا خشک شده است.

براساس تصاویر نامه ها و بخشنامه ها و دیگر جزئیاتی که در اختیار «شرق» گذاشته شده است، استدلال ها و دلایل اصلی مخالفت مردم کازرون با این اقدام به این شرح توضیح داده شده است: روند تغییر کاربری زمین مورد مناقشه از فضای سبز به مسکونی با توجه به تعیین نشدن حریم به وسيله کمیته تعیین حریم آب استان، غیرقانونی و به نوعی به دور از فرایند پیش بینی شده در قانون صورت گرفته است. همچنین کمیته تعیین حریم استان حداقل در دو نوبت مخالفت کتبی خود را با کاهش حریم چاه آب از 300 متر به 170 متر از طریق ابلاغ رسمی به شهرداری و شورای شهر اعلام کرده است. سازمان آبفا و رئیس اداره آبفای استان فارس نیز در دو نوبت به صورت کتبی خواستار جلوگیری از مسکونی شدن و تغییر کاربری زمین در حریم چاه آب شرب کازرون شده است. در موردی دیگر همچنین شورای تأمین استان فارس در دو نوبت به صورت کتبی خواستار جلوگیری از هرگونه تغییر کاربری و ساخت وساز در حریم های 25ساله آب شرب شهر شده است.

این چاه های آب که مسکونی شدن حریمش اعتراض و نگرانی اهالی کازرون را به دنبال داشته است، تنها ذخیره آب شرب شهرستان کازرون است که سفره های زیرزمینی آهکی شمال این شهر نیز محسوب می شود و معترضان معتقدند این چاه «از سوي عده ای مورد تعرض قرار گرفته است». براساس اطلاعات رسیده به دست «شرق»، مالک جدید زمین مورد مناقشه که در حریم این چاه های آب شرب قرار دارد، این زمین را با وجود آنکه کاربری فضای سبز داشت در خلال سال های 93-94 خریداری کرده و سپس برای تغییر کاربری آن اقدام کرد. در نهایت براساس جلسه ای که در آبان ماه سال 94 در فرمانداری کازرون تشکیل شد پیشنهاد تغییر حریم چاه ها از 300 متر به 150 متر مطرح کرده و به مرکز استان ارائه می شود، اما کمیته فنی حفاظت از منابع آب استان فارس به دلیل آنچه «اهمیت منابع آب و طی چند ماه تحقیق و بررسی میدانی از منابع آب» گفته شده با پیشنهاد کاهش حریم به 150 متر مخالفت کرده و این موضوع نیز به سازمان های ذی ربط ابلاغ شد.

علاوه براین، در چند نامه آبفای استان فارس براساس بخشنامه های پیشین استانداری مبنی بر ممنوعیت تغیير حریم چاه های آب شرب و رعایت حریم 25ساله و عدم صدور هرگونه مجوز ساخت وساز و تغییر کاربری در این حریم ها، ممنوع بودن تغییر کاربری این ملک را اعلام کرد. بااین حال کمیته فنی ماده 5 استانداری فارس چندی بعد در تیرماه سال 95 بدون توجه به تمامی اسناد و نامه نگاری های انجام شده در جهت مخالفت با تغییر کاربری، در اقدامی غیرمعمول بدون استعلام از کمیته تعیین حریم منابع آب شرب استان، تغییر کاربری ملک مورد نظر را تصویب و نامه اجرائی در این زمینه را نیز ابلاغ کرد. براساس اعلام معترضان به این اقدام، این مصوبه در شرایطی ابلاغ شد که شهر کازرون فاقد هرگونه شبکه اصلی جمع آوری فاضلاب بوده و پروژه تصفیه خانه فاضلاب کازرون بیش از هشت سال است با 50 درصد پیشرفت فیزیکی باقی مانده و امید چندانی نیز به تکمیل پروژه آن نیست. علاوه براین، معترضان به این تصمیم در نامه های اعتراضی خود این نکته را مطرح کردند که در صورت ساختمان سازی در این محدوده، احتمال حفر چاه جذبی از سوي مالکین این محدوده و عدم امکان نظارت لحظه ای آبفا بر منازل شخصی ساکنان آن محل نیز وجود دارد که چنین اقدامی می تواند آلودگی شدید این چاه ها را که آب شرب 120 هزار نفر از جمعیت شهر کازرون را تأمین می کند به همراه داشته باشد.

همه این موارد در شرایطی در حال رخ دادن است که برداشت بی رویه آب از سفره های آب زیرزمینی دشت کازرون و خشک سالی سبب خشک شدن چاه ها تا عمق 250 متر شده است. در موارد زیادی زمین این منطقه نشست کرده و به تعبیر معترضان «کشاورزی شهرستان عملا نابود شده و جوانان بی کارتر از قبل شده اند و چرخه اقتصاد شهر که بر مبنای کشاورزی بوده فلج شده و بیم آن می رود که در آینده فاجعه آلودگی منابع آب گریبان این مردمان را فشرده و زندگیشان را نیز تهدید کند». براساس مستنداتی که در اختیار «شرق» گذاشته شده است، این تصمیم جدید و صدور مجوز مسکونی سازی این منطقه سبب آزادشدن زمین هایی به طول پنج هزار متر و عرض 300 متر معادل 1.5 میلیون مترمربع زمین در حریم سفره آب این چاه ها خواهد شد که مسکونی شدن آنها نه تنها این چاه ها را به خطر خواهد انداخت، بلکه خود بر میزان نیاز آبی این شهرستان نیز به مقدار بسیاری اضافه خواهد کرد که در شرایط خشک سالی و بی آبی موجود، مشخص نیست آب مورد نیاز آنها قرار است از چه منبعی تأمین شود. همین موارد و نگرانی هاي جدی و پرشماری که در این زمینه وجود دارد، منجر به آن شده است که جمع زیادی از اهالی کازرون دست به دامن مقامات قضائی ازجمله دادستان کل کشور شوند و با نوشتن نامه ای خطاب به وی از او بخواهند جلوی این اقدام را بگیرد.

در یکی دیگر از نامه های اهالی کازرون که عنوان «نامه جمعی از فرهیختگان علمی، فرهنگی و فعالان اجتماعی کازرون» را بر خود دارد و خطاب به شهردار و اعضای شورای شهر نوشته شده چنین آمده است: «تقاضامندیم ضمن توجه به خواست عمومی و ارجح دانستن منافع و خیر عمومی بلندمدت بر منافع گذرا و کوتاه مدت، از فروش و مسکونی کردن حریم چاه آب آشامیدنی کازرون جدا خودداری کنند. امضاکنندگان این نامه انتظار دارند مسئولان شهرداری و شورای شهر از تصمیماتی که ممکن است آینده مردم یک شهر را با آلودگی منابع آب شرب تهدید کند، اجتناب کنند».

* روزنامه شرق سال چهاردهم شماره 2766 دوشنبه 13 دی 1395 صفحه 17