علامه قطب الدین محمود کازرونی (در برخی کتاب ها نام او را کازرونی – شیرازی نوشته اند) از دانشمندان بزرگ ایران در قرن هفتم ه.ق است.

او در سال 634 ه.ق در کازرون به دنیا آمد. پدرش مسعود بن مصلح کازرونی، از پزشکان معروف و سرپرست بیمارستان مظفری شیراز در آن روزگار بود. وی دانش پزشکی را نزد پدر آموخت؛ اما علاوه بر آن، نزد اساتید دیگر از جمله خواجه نصیرالدین طوسی (دانشمند پر آوازه ایران در قرن هفتم) فلسفه و نجوم را فرا گرفت و برجسته ترین شاگرد خواجه شد. تحقیقات او در زمینه نجوم به ویژه نور شناسی، تا آنجا بود که درباره چگونگی تشکیل رنگین کمان و خسوف(ماه گرفتگی) و کسوف(خورشید گرفتگی)، صاحب نظریه شد. به طوری که وی را کاشف اصلی رنگین کمان می دانند. در علوم فلسفه، کتاب دانشنامه فلسفی او پس از کتاب شفا بوعلی سینا، مهم ترین کتاب جامعی است که در فلسفه نوشته شد.

علامه قطب الدین در زمینه موسیقی نیز صاحب نظر است. او از نخستین کسانی است که به نت کردن موسیقی اقدام کرد؛ اگر چه تنها یک نت از او به یادگار مانده، اما به قدری دقیق به این کار پرداخته که بسیاری اعتقاد دارند در نت نویسی او ختم کلام است. و بالاخره بنا به تحقیقات علامه علی اکبر دهخدا و استاد مجتبی مینوی، تالیفات او بالغ بر 24 جلد کتاب است که خوشبختانه امروز اکثر آن ها موجود است. سالها کتاب های این دانشمند بزرگ مورد توجه محافل دانشگاهی در اروپا بود و محققان زیادی درباره نظریاتش به مطالعه و پژوهش پرداختند.

بیشتر عمر علامه قطب الدین به دلیل همکاری با استادش در ساخت رصدخانه مراغه و کار در آنجا، در همان شهر گذشت. ولی در سال های پایانی عمر به تبریز رفت و همانجا در سال 710 ه.ق در گذشت. مقبره او در محله ی چرندآب تبریز است.

چند سال پیش در شیراز به افتخارش بیمارستانی به نام او نام گذاری کردند و در اردیبهشت 1385ش، فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی، بزرگداشتی برای او در شیراز و سپس  کازرون برگزار کرد.

علامه قطب الدین محمود کازرونی برگ زرین دیگری است از کتاب فرهنگ و هویت کازرون که متاسفانه امروز با این سابقه درخشان در علم، در شهر خود گمنام و بی نشان است

سالها دل طلب جام و جم از ما می کرد

آنچه خود داشت ز بیگانه تمنا می کرد

* دبیر تاریخ دبیرستانهای کازرون