مقدمه:

در واپسین ماه های سال پایانی دور اول حاکمیت دولت تدبیر و امید بر قوه اجرایی کشور بسر می بریم، و قطعا فرصتى مناسبی است، تا لختى تأمل کنیم و به آن چه در گذر شتابزده زمان پنهان مانده، نظر افکنیم. به طور قطع و یقین باید رنج و تلاش مسوولان متعهد کشور را ارج نهیم، خدمت هاى نادیدنى دولت مردان خدمتگزار و صاحب منصبان درد آشنا را سپاس گوییم و به همه تلاش گران و زحمت کشان نظام جمهورى اسلامى خسته نباشید بگوییم. مع الاصف، این ایام، فرصتى برای تأملی دوباره بر نسبت و رابطه دولت و دانشگاه نیز است. بر این اساس این مقال تلاش دارد با نگاهی گذرا به واگویی برخی موارد فوریت دار و برخی بیم ها و امید های این وادی بپردازد.

دانشگاه حماسه ساز ، امیدوار، اما مطالبه گر:

الف)- واقعیت این است که در کوران تبلیغات انتخاباتی یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، میزان انگیزه حضور و حجم فعالیت ها و نیز نقش آفرینی مثبت و توام با امید عموم دانشگاهیان به حدی بود که اغلب کارشناسان سیاسی به این باور اذعان قطعی دارند که مجموعه ای پرشور، هدفمند و آگاه از دانشگاهیان، بلاشک می توانند هندسه معادلات اساسی موجود در کشور را تحت تاثیر قرار داده و به نفع خواست و اراده ی ملی در جهت منافع کشور تغییر دهند. بر این اساس غالب آگاهان و صاحب نظران منصف اذعان می دارند، امید، انگیزه و تلاش دانشگاهیان سهم بسیار زیاد و تعیین کننده ای در تحقق حماسه سیاسی ماندگار انتخابات ۹۲ که به پیروزی دکتر روحانی و روی کار آمدن دولت تدبیر و امید و از همه مهم تر، حاکمیت گفتمان خرد و اندیشه و مشی اعتدالی – اصلاحی معطوف به اخلاق در سپهر سیاسی کشورمان انجامید، داشته اند.

ب)- واقعیت دیگر اینکه، حقیقتا رئیس جمهور محترم نیز این اهتمام دانشگاهیان را به نحو مطلوب پاس داشته و با عملکرد خویش و مجموعه همراه در حوزه دانشگاه نشان داد که از عزم و اراده ای راسخ برای بهبود وضعیت دانشگاه و دانشگاهیان برخوردار بوده و با کمی اغماض به عهدی که در انتخابات و پس از پیروزی بسته، پایبند است. در مجموع، اگر با نگاهی منصفانه به کارنامه دولت در حوزه آموزش عالی کشور نگاه کنیم، بدون شک باید اذعان بداریم که الحق و الانصاف، تحولات مبارکی در دوره جدید آموزش عالی رخ داده است که دانشگاهیان را به آینده ای روشن امیدوار کرده است. در همین جا هم  مناسب می دانیم از اقدامات بایسته و شایسته دولت در حوزه آموزش عالی کشور، از زمان شروع به کار و بویژه، دمیدن روح امید در کالبد در حال احتضار نظام آموزش عالی کشور و حاکم کردن فضای آرام و اعتدال در غالب دانشگاه ها - که می دانیم این همه در سایه الطاف الهی و مقاومت جانانه ریس محترم جمهور و تیم همراه  در مقابل حجم زیادی از هجمه ها و فشار ها - صورت گرفته است، به سهم خود تشکر و قدر دانی نماییم.

ج)- ولی اما، در کنار دست آورد های مهمی که از زمان روی کار آمدن دولت تدبیر و امید و نیز شروع اجرای برنامه های دولت در حوزه آموزش عای کشور توسط مدیریت عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری حاصل شده است، برخی ناکامی ها و کار های روی زمین مانده ای نیز وجود دارند که انتظار می رود، در سال پایانی دور اول دولت تدبیر و امید، با درایت و تدبیر، با طراوت روز اول، سراغ آنها رفته و یکی پس از دیگری سامان یابند. در ادامه برخی امور و رویه هایی که برحسب ضرورت می بایست اصلاح و یا به نحو مقتضی و شایسته مورد امعان نظر متولیان امر قرار گیرد، تا کام تشنگان تدبیر و امید بیش از پیش سیراب گردد و به کارآمدتر شدن نظام آموزش عالی کشور منجر شود را گوشزد می نماید.

دانشگاه چشم در راه توجه بیشتر دولت:

واقعیت این است که هر روز که می گذرد، آثار سوء مدیریت تفکری خاص که سال ها  بر مدیریت دستگاه آموزش عالی کشور استیلایی بی چون و چرا داشته است، بر تنها تکیه گاه توسعه و پیشرفت کشور و به تعبیر حضرت امام راحل(ره) مبدأ همه تحولات جامعه، بیشتر هویدا می شود. در این میان خسران مهم و بزرگ همانا، بخطر افتادن هیمنه و استقلال دانشگاه ها و متعاقب آن، نزول تأسف بار جایگاه و نقش علم و دانش و دانشجو و استاد در جامعه می باشد. لذا به نظر می رسد بازگردان اقتدار و استقلال دانشگاه ها و متعاقب آن اهتمام در بازسازی جایگاه دانشگاه ها و نیز تکریم علم ودانش و دانشجو و استاد می بایست در سرلوحه اقدامات راهبردی و عاجل وزارت متبوع باشد.

قابل توجه اینکه: نباید از نظر دور داشت، که اساساً، دست یابی به استقلال دانشگاه ها و باز پسگیری عظمت گذشته آنها، مستلزم نقشه راه و استراتژی های کاملا مشخص می باشد. در این راستا می توان با اطمینان و یقین صد درصدی اذعان داشت،  اگر دولت تدبیر و امید و مسئولین ذیربط در وزارت متبوع، حقیقتا کمر همت بسته است - که انتظار و مطالبه عموم دانشگاهیان کشور نیز همین است- و مصمم هست تا قد خمیده نظام آموزش عالی را از زیر بار انواع مسائل و چالش هایی که با آن مواجه هست، راست کند و سامان بخشید، که برخی قرائن و شواهد گواه این است که دولت و متولین امر،  با وجود پاره ای دغدغه ها و موانع، چنین اراده ای را در سر می پروراند، پس باید بی پروا، با برنامه و با تدبیر، و با توصل به حضرت حق، و امیدوار به فضل بی منتهایش، با قاطعیت، و با روحیه ای انقلابی و جهادی، کلیه مناسبات سابق بر این در نظام آموزش عالی کشور را، که غالب آنها کهنه، ناکارآمد، همراه با سوگیری های ضد توسعه ای و بازدارنده و حتی عقب برنده جریان تحول خواهی و پویایی در این حوزه هستند را مورد بازنگری و در جهت احیا و دمیدن روح سززندگی در کالبد نظام آموزش عالی کشور بازسازی نمایند. بدون شک پیش شرط اساسی مجموعه اقدامات فوق، همانا، زدودن پیرایه های فضای ناامن گذشته و معالا حاکم کردن فضای زیست امن و قابلیت زای علمی و نیز فضای بالنده، سرزنده و با نشاط سیاسی و تحول خواهی در دانشگاه ها درجهت تقویت نهال امید و پیشگامی دانشگاهیان در تحولات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشور می باشد. در چارچوب راهبردهای فوق و در راستای موفقیت برنامه ها و معالا دستیابی به کارآمدی و اثربخشی مطلوب نظام آموزش عالی کشور در دولت تدبیر و امید، زنجیره ای از اقدامات و تمهیدات را متصور است. در ادامه به فراخور حال، برخی راهکار ها و توصیه ها، در قالب  فراز و بند هایی تقدیم و پیشنهاد می گردد:

پیشنهاد برخی راه کارها و توصیه ها:

1- بايد به فوریت و به طور مداوم و از طریق مجاری مناسب و مؤثر، به جامعه دانشگاهی اين آگاهي و روحیه را تزریق کرد که در اصلاح رويه ها و روش های ناصحیح گذشته، عزم جدی وجود دارد و مهمتر از آن تزریق این باور به ایشان که اصلاح امور صرفاً با کمک متقابل خدمتگزاران شما در دولت و شما دانشگاهیان امکان پذير است. باید از طرق مختلف روحیه نشاط و مشارکت جویی جامعه دانشگاهی در امورات دانشگاه ها و به طریق اولاتر امورات مهم کشور ارتقاء بخشید. باید اساتید فعال در عرصه های مختلف سیاسی و اجتماعی( صاحب نظران، نظریه پردازان، مقاله نویسان رسانه های مکتوب و غیر مکتوب، وبلاگ نویسان و فعالین رسانه ها و شبکه های مجازی اجتماعی، وعلی الخصوص فعالین سیاسی عضو در تشکل های سیاسی شناسنامه دار و غیره) را تشویق و بستر های فعالیت بیشتر آنها را فراهم کرد و مدام حال و روز آنها را پرسید و هیچ گونه حمایتی را از آنها دریغ نورزید.

اگر سازوکار و و ابعاد هندسه همواره در حال تغییر و مناسبات حاکم بر جامعه کنونی مان را خوب درک کنیم، خواهیم دانست که دانشگاهیان به عنوان یک مرجع قابل اعتماد مردم، به مثابه مهمترین سرمایه های انسانی هستند که در قامت رهبران افکار، وافسران صف شکن جهل و نادانی در خط مقدم مبارزه با انواع خودکامگی ها، و مسدود سازان روزنه های روشنایی و آگاهی، در غیاب نهاد ها و سازمان های مردم نهاد، نقش آفرینی می کنند و از این طریق و با این فعالیت خود، شعار"دانشگاه در خدمت پیشرفت جامعه" را عملی می کنند. در همین راستا، تلاش در جهت اصلاح، تسهیل و روان سازی فرایند مشارکت خودانگیخته اعضاء محترم هیئت علمی دانشگاه ها در رویداد های مهم علمی، سیاسی و اجتماعی در سطوح مختلف جهانی و ملی، از جمله حماسه های سیاسی، کرسی های آزاداندیشی و نیز همایش ها و کنفرانس های بین المللی که در طی سال های اخیر و به بهانه های واهی مثل کمبود اعتبارات، صرفه جویی و غیره به حاشیه رفته و می رود که بکلی تعطیل شود و هم از این بابت دانشگاه ها در بن بست فرهنگی قرار گرفتند،  از جمله حوزه ها و ظرفیت هایی است که ضمن حفظ و تقویت بنیه و نشاط علمی اساتید، خود یک عامل بسیار مهم در بالندگی فکری و سرزندگی علمی، سیاسی و فرهنگی اساتید و از آن طریق  دانشگاه و جامعه، نیز خواهد بود.

2- واقعیت این است که برخی مقولات برای عموم مردم و صد البته برای اقشار فرهنگی و نخبه کشور و از جمله قاطبه جامعه دانشگاهی بسیار جذاب و به نحوی در صدر مطالبات و خواسته های مصرح آنها نیز می باشد. از این منظر شکی نیست، که اقبال دانشگاهیان به کاندیدای پیروز انتخابات ریاست جمهوری 92، همانا، طرح و تأکید ایشان بر این مقولات بود. مقوله هایی همچون:  عقلانیت، خردگرايي، تدبير و حكمت در تصمیم سازی ها، تصميم گيري ها و به طریق اولی در مدیریت ها،  پویایی طلبی و مطالبه گری وضع مطلوب و نسبت به وضع موجود قانع نبودن، ساده زيستي و به حساب آوردن مردم و احترام به همه حقوق مسلم آنها، مسئوليت پذيري و پاسخ گويي، اهتمام به علم و دانش ونیز تلاش در جهت پيشرفت علمي، سعه صدر و تحمل مخالف، شايسته سالاري، و مهمتر از همه قانون گرايي. بدون شک مقولات فوق جزو اصول و مبانی حاکم بر مانیفست و تفکر دولت تدبیر و امید که مشی اعتدالی و اصلاحی دارد می باشد و حتما مد نظر مقامات عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز قرار دارد. آنچه مورد انتظار است، اینکه مقولات فوق فقط شعار نباشد. اصول مترقی و متعالی فوق می بایست در برنامه های کاری و رفتار و سکنات کلیه عناصر مدیریتی دولت و علی الخصوص، ارکان نظام آموزش عالی کشور مورد توجه و امعان نظر قرار گرفته و به شکل واقعی و عینی تجلی داشته باشد.

2- به طور قطع و یقین، دستیابی به اهداف متعالی در بخش آموزش عالی کشور، و گذار نسلی دانشگاه ها، و نیز بازسازی جایگاه و نقش آنها درتحولات کشور، مستلزم اجرایی کردن شاخص های حکروایی خوب در نظام مدیرتی وزارت متبوع وعلی الخصوص مدیریت دانشگاه ها می باشد. مثلاً این نگرش که در دانشگاه ها در خصوص مدیریت واحد های دانشگاهی حاکم است و حیطه فعالیت  مدیر دانشگاه را تا حد یک تدارکات چی و مجری پروژه های ساختمان سازی و غیره تقلیل می دهد، به جد، نیاز به تغییر دارد. بدون شک این گونه امور جزء کوچکی از دامنه گسترده و متنوع کار یک مدیر دانشگاه خواهد بود. به نظر می رسد، وقت آن رسیده است، تا بخش مهم دیگر حیطه مدیرتی دانشگاه ها که همانا، مدیریت چابک سازی بخش نرم افزاری  شامل بخش های آموزش و پژوهش، و نیزایجاد سازو کار ها و روان سازی فرایند های کاری و به طور کلی چابک سازی مدیریت دانشگاه در راستای فراهم سازی محیط امن برای بهبود عملکرد دانشگاه ها می باشد، بیش از پیش مورد امعان نظر قراگیرد. بر این اساس تشکیل کارگروه تعیین و تدوین شاخص های حکمروایی خوب در دانشگاه ها و استنتاج شاخص های مطلوب انتخاب و انتصاب رؤسای دانشگاه ها و نیز معاونت ها، رؤسای دانشکده ها، و سایر مدیران دانشگاه ها پیشنهاد می گردد. آسیب شناسی و ارزیابی کارایی و اثربخشی، نظام مدیریتی و تقیسم کار و حتی شکل کنونی چارت سازمانی دانشگاه ها، که چابک نیستند، می تواند موضوعات مهمی برای چاره اندیشی و بازبینی در کارگروه فوق باشند. 

3- یک واقعیت مسلم دیگر آن است که به نظر می رسد در حال حاضر دانشگاه‌های کشور از نظر کمی به طرز بی سابقه‌ای رشد پیدا کرده‌اند، اما از نظر کیفی آنچنان که باید رشد مطلوب و حائز توجه نداشته اند و حتی در جا هم زده اند. بنابراین بخشی از تلاش های  نظام آموزش عالی کشور و دانشگاه ها، می بایست در این جهت سمت و سو یابد. انجام یک آسیب شناسی میدانی و علمی در این زمینه و تهیه یک نقشه راه مناسب پیشنهاد می گردد. در این راستا برخی اقدامات و حوزه های اولویت دار پیشنهاد می گردد:

1-3- به نظر می رسد دستگاه متولی آموزش عالی کشور می بایست ابتکار عمل را بدست گرفته و اصلاحات و اقدامات مؤثرتری در نظام و شیوه پذیرش دانشجو ایجاد نماید. فعال سازی و تقویت کمیته های استعداد یابی و سنجش استعداد تحصیلی دانش آموزان سال آخر دبیرستان و به طور کلی همه متقاضیان ورود به دانشگاه ها با هدف هدایت تحصیلی ایشان و انتخاب بهینه رشته دانشگاهی آنها یکی از اقداماتی است که می تواند پذیرش دانشجو را هدفمند تر کرده و از این طریق بهره وری نظام آموزش عالی کشور را نیز ارتقاء بخشید. در این ارتباط حتی اجباری کردن هدایت تحصیلی نیز توجیه پذیر خواهد بود.

2-3- لازم است در همین جا پیرامون ادراک نادرستی که در جامعه و حتی در بخشی از بدنه نخبگانی کشور در زمینه علوم انسانی وجود دارد، صحبتی داشته باشیم و صدای زنگ هشدار باشی را که مدت هاست به صدا در آمده را رساتر کنیم. از طنز های تلخ، و دردهای سوزناک توسعه نیافتگی کشور ما یکی هم همین است که ما، خود سردرگم هستیم. یعنی ما خودمان، بیش از دشمنانمان باعث عقب ماندگی کشورخودمان هستیم، که مع الاصف از آن غافلیم. تأسف بارتر اینکه، هر زمان هم که یک و یا جمعی از سر دلسوزی و تیزبینی، در صدد دفع بلیه، سراغ همین مقولات رفته اند، عد ه ای دگم اندیش جار می زنند، ای هوار، بگیرید که دارند حرف دشمن را می زند. یکی از همین طنز های تلخ، غفلت از علوم انسانی که باوجود اینکه تا همین سده اخیر هم یکی از حوزه های پر افتخار دانشی در کشور ما محسوب می شده است و عظمتی بی نظیرو افتخار آمیز داشته است، مع الاصف، امروز به یک حوزه علمی بی رمق و بی خاصیت تبدیل شده است، می باشد. شاید، نیاز به هیچ تحقیق و تحلیل و اینطور چیز ها هم نباشد. این واقعیت ناگوار غیر قابل کتمان است، که در جامعه کنونی ما ضعیف ترین دانش آموزان به سمت تحصیل در رشته های علوم انسانی هدایت می شوند. این در حالی است که فی الواقع استعداد های ضعیف باید به سمت کار های یدی هدایت شوند و کسانی باید در رشته های علوم انسانی تحصیل کنند که صاحب بالاترین هوش و استعداد تحصیلی، درک بالای اجتماعی، قدرت و بینش عمیق در تمیز وقایع و غیره باشند. ولی آیا اکنون چنین است. از قرار اطلاع در کشور های پیشرفته دنیا برترین استعداد ها در رشته های علوم انسانی تحصیل می کنند. چرا که آنان به خوبی درک کرده اند که دانش آموختگان علوم انسانی، مهندسان واقعی ساخت و مدیریت توسعه کشور هستند، واینکه مهندسی مدیریت توسعه و بویژه مهندسی مدیریت فرهنگی کشور قاعدتا باید به دست دانش آموختگان علوم انسانی مدیریت شود.

 بی هیچ توجیهی، مع الاصف، در ایران دقیقاً برعکس این قضیه اتفاق افتاده و می افتد. البته بعضاً جسته و گریخته اقداماتی صورت گرفته که نه تنها کافی نیست، بلکه بیم آن می رود که کج فهمی ها و کج روی هایی نیز در این زمینه صورت گیرد. به نظر می رسد، تشکیل یک کارگروه زبده و متشکل از باسابقه ترین اساتید ذیصلاح و روشن بین، جهت تبیین وضع وجود و ترسیم افق پیش رو در این حوزه بسیار ضروری می باشد.

3-3- در باب ارتقاء کیفی بخش آموزش و پژوهش در واحد های دانشگاهی، برخی اقدامات اصلاحی و حتی انقلابی ضرورت قطعی و فوری دارد. در این ارتباط برخی از حوزه ها و اقدامات بایسته به شرح زیرتوصیه می گردد:

1-3-3- در یک حرکت انقلابی ضمن تعیین یک تاریخ معین، حتی المقدور تا پایان دور اول دولت تدبیر و امید، پایان برگزاری و تشکیل کلاس های کپری را در تمام دانشگاه های زیر مجموعه نظام آموزش عالی کشور و برای همه رشته ها و گروه های آموزشی اعلام و جشن گرفته شود. البته، منظور این نیست که درحال حاضر در واحد های دانشگاهی ما کلاس هایی بی سقف و یا همانند کپر وجود دارد. در اینجا، عامداً ازواژه کلاس های کپری استفاده شده است، تا عمق فاجعه تشکیل کلاس های درس فاقد وسائل و تجهیزات آموزشی وعدم جدی گرفتن استاندارد های موجود در این زمینه را رسا تر بیان کرده باشیم. واقعاً درسال های پایانی نیمه دومین دهه هزاره سوم میلادی، برگزاری و تشکیل کلاس های درس بدون استفاده از تجهیزات روز آموزشی و رعایت استاندارد های مربوطه،  فاجعه ای خاموش برای جامعه و نوعی خیمه شب بازی بیشتر نخواهد بود. به نظرم تخته کردن درب دانشگاه هایی که هنوز در آنها آموزش به روش های سنتی ارائه می شود، آزمایشگاه و تجهیزات کارگاهی مناسب ندارد و مهمتر از آن در بازساخت توسعه و تحولات اساسی کشور و حتی در سطح محلی نقش برجسته ای ندارد، بحال کشور و مردم سودمندتر خواهد بود. لذا تجهیز همه کلاس های درس به کلیه ملزومات وتجهیزات آموزشی و رعایت کلیه استاندارد های موجود کلاس درس از هر نظر و آن هم بدون تبعیض و برای همه رشته های تحصیلی و گروه های آموزشی، از جمله اقدامات بایسته ای است که حتماً ارتقاء کیفی بخش آموزش را به عنوان یک مأموریت مهم دانشگاه ها در پی خواهد داشت، توصیه می گردد.

2-3-3- تلاش و اهتمام جدی در دستیابی به استانداردهای آموزشی، از جمله نصاب استاد به دانشجو، تجهیزکارگاه ها و آزمایشگاه ها برای همه رشته ها متناسب با سرفصل دروس، بازنگری سرفصل های دروس متناسب با نیاز های روز و غیره. به نظرم تشکیل یک کارگروه ارزیابی جهت تهیه یک گزارش واقعی و عینی از این حوزه بسیار ضروری است.

3-3-3- در نظر گرفتن رهنمود ها و الزامات آمایشی در توسعه دانشگاه ها.

4-3-3- اصلاح و روان سازی رویه ها و  شیوه جذب عضو هیئت علمی.

5-3-3- پیشرفت های امروزین فناوری های نوین، این فرصت را فراروی ما قرار داده است تا با کاربرد و استفاده از آنها، سرعت انجام کار ها را افزایش دهیم، هزینه آنها را کاهش دهیم و انواع مزایای دیگر. بر این اساس لازم است واحد های دانشگاهی به فوریت فرایند های کاری حوزه های مختلف دانشگاه را از شکل سنتی خارج کرده و روش ها ی مدرن مبتنی بر فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی را جایگزین نمایند.

4- این نکته ظریف و مهم را نباید از نظر دور داشت که موفقیت طرح ها و برنامه های اصلاحی و بویژه اقدامات انقلابی از جنس  موارد فوق الذکر در واحد های دانشگاهی کشور جز با مشارکت آگاهانه ، خودانگیخته و همراهی کلیه عناصر و ارکان دانشگاه از مدیر گرفته تا کارمند، دانشجویان و و بویژه اساتید میسر نخواهد بود. از این رو همواره باید در جستجوی راه کارهایی باشیم تا بوسیله آنها، این اقشار را در حد مطلوب انگیزه همراهی و کمک در اجرای  طرح ها و برنامه های اصلاحی واقدامات انقلابی درون دانشگاه  نگاه داریم. در این ارتباط تهیه و تدارک بسته های حمایتی – تشویقی – ترغیبی پیشنهاد می گردد. 

5- خانواده آموزش عالی کشور بیش از حد فربه شده و به عبارتی از شکل خانواده هسته ای به خانواده چند هسته ای و گسترده تبدیل شده است. محصول چنین توسعه ناموزونی، تولد خواهران و برادران ناتنی زیادی بوده است. بیم آن می رود، این خواهران و برادران ناتنی، چند صبای دیگر که گوش و چشم بازکنند، و شاید همین الان نیز، ادعای ارث ومیراث کنند وآن وقت است که دعوا های بی حاصلی در خواهد گرفت و از همین حالا هم معلوم است که، این قضیه می تواند اثر فرسایندگی کاری بر نظام آموزش عالی کشور داشته باشد. از طرفی قرائن و شواهد بسیاری وجود دارد که نشان می دهد این چالش ستون فقرات شاکله نظام اموزش عالی کشور را با مخاطره ای سهمگین مواجه کرده است. لذا با نگاهی راهبردی می توان گفت، قهراً بخشی از اقدامات اصلاحی مدیریت عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری می بایست بر این موضوع تمرکز یابد. تحلیل ها نشان می دهد، که در طول سی و اندی سال اخیر هیچ وقت زمانی مناسب تر از زمان کنونی برای اقدام و ساماندهی مناسب چند پاره گی آموزش عالی کشور پیش روی ما نبوده است.

6- سخن پایانی:

در یک تحلیل کلی، واقعیت این است که، دولت تدبیر و امید، با درک نسبی نقش و جایگاه تعیین کننده دانشگاهیان در معادلات سیاسی و اجتماعی کشور که نمود بارز آن در حماسیه سیاسی انتخابات ریاست جمهوری 92 تجلی یافت، پاره ای اقدامات قابل توجه و مثبت را در راستای بازسازی عظمت دانشگاه ها آغاز کرد، اما، پس از گذشت زمان که دل مشغولی های لابد مهمتردیگری، دامن دولت را گرفت، کم کم حساسیت و میزان توجه دولت به خواست ها و مطالبات دانشگاهیان کاسته شد و به نظر می رسد این بی توجهی در سال پایانی دور اول دولت تدبیر و امید، تا مرز رها کردن و نادیده انگاشتن مسائل دانشگاه ها پیش رفته است، که این مسئله ظن و گمان های مأیوس کننده ای در بین جامعه دانشگاهی کشور ایجاد کرده است. بیم آن می رود که کم کم در بین غالب دانشگاهیان این سوء ظن ها به یک باور قطعی تبدیل شود که دولت تدبیر و امید، متاسفانه، اراده ای برای نوازش همراهان وفادار خویش و عمل به وعده های بر زمین مانده خود، در دانشگاه ها را ندارد و بی واهمه از نتایج یاس آفرین، از کنار مسائل همواره در حال فزونی دانشگاه ها می گذرد. عموم دانشگاهیان نیک اندیش و خیرخواه کشور و نظام که از قضا ازدوست داران و هواداران وفادار دیروز دولت تدبیر و امید نیزبوده اند، سخت امیدوار هستند که این سوء ظن ها هر گز به باور قطعی مبدل نشود و همچنان امیدوار به وزیدن نسیم دلنواز تدبیر و امید در جغرافیای ایران اسلامی هستند.

* دکترغريب فاضل نيا- دانشیار دانشگاه زابل

E-mail: Fazelniya@uoz.ac.ir