مردم شناسان برای شناخت فرهنگ درونی، روحیات، اخلاق و دغدغه های مردم یک جامعه بیش از اینکه با روش های روانشناختی به بررسی شخصیت هر فرد بپردازند، به برون داد های شخصیتی افراد جامعه و به پدیده هایی که در جامعه از خلقیات و روحیه ی مردم آن جامعه پدیدار می شود، توجه می کنند. مثلا در جامعه ای که در آن آمار خودکشی بیش از معمول می شود، مردم شناسان در وهله ی اول به بروز نوعی ناامیدی فراگیر در آن جامعه پی می برند و با این زمینه تحقیق خود را جزئی تر دنبال می کنند.

انتخابات و منتخبین بر آمده از آن نیز یکی از برآیندهای دقیقی است که با توجه با آن می شود دغدغه ها و اولویت های جامعه را تشخیص داد. در کشور هایی که احزاب نقش پررنگی را در انتخابات ها ایفا می کنند و مردم بیش از اینکه به شخص رای بدهند، به حزب رای می دهند، تشخیص این نکته کاملا مشهود و راحت می نماید که مثلا امسال مردم با انتخاب فلان حزب بیشتر دغدغه ی اقتصادی مد نظرشان بود نه سیاسی و یا بلعکس.

در این نگارش در پی تحلیل انتخابات ریاست جمهوری نیستیم و فقط در یک جمله مشارکت بی نظیر مردم پای صندوق های رای را قابل ستایش دانسته و از همین حرکت برداشت می شود که مردم کم کم دارند متفاوت فکر می کنند. همین که رای بدهند و به نتیجه ی انتخابات بی تفاوت نباشند این خود یعنی یک تفاوت قابل توجه.

اما در انتخابات شورای پنجم کازرون ماجرا بسیار متفاوت بود.

از بدو شروع تبلیغات به صورت غیر رسمی می دیدیم که مردم با چهره های شاخصی که آراء بالایی را در انتخابات به خود اختصاص دادند به گونه ای متفاوت برخورد می کردند و انتظار حرف هایی متفاوت از آن ها داشتند.

چهره هایی که بیش از اینکه به دنبال جذب رای با پول و راه های غیر معقول رایج باشند بیشتر با کارنامه درخشان فعالیت های اجتماعی خود وارد عرصه ی انتخابات شدند.

اساسا تبلیغات انتخابات هم چهره ای متفاوت داشت. از صبحگاه اولین روز تبلیغات قاطبه ی مردم در فضا های مجازی از آلودن شهر با پوستر ها و بنر های تبلیغاتی بسیار گلایه می کردند و هر فرد و جریانی به صورت خودجوش با پخش عکس پوستر های نامزد های متخلف که در جاهای نامناسب نصب شده بود، به مجازات آن ها می پرداخت و این شد که رقابتی مضاعف در بین کاندیدها بوجود آمد که با دوری جستن از پخش پوستر، خود را فعال محیط زیست و دوستدار پاکیزگی نشان دهند.

حرکت قابل تامل و مبتکرانه ی انجمن های محیط زیستی هم در قالب پویش "کاشت درخت به جای پوستر اضافی" و پیوستن کاندیداها به آن و همچنین توجه مردم به این حرکت ها مزید بر این ماجرا شد که انتخابات رنگی متفاوت به خود بگیرد.

علاوه بر اینها، تلاش کاندیداها برای پیوند زدن خود با تشکل های محیط زیستی و جلب حمایت آن ها در تمام هفته ی آخر یا تلاش برای نزدیک کردن خود به کاندیدای شاخص محیط زیستی، خود نشان از رقم خوردن انتخاباتی متفاوت در کازرون بود.

گرچه حقیقت این است که تغییر در فرهنگ، کار یک روز و یک سال و چند سال نیست و فرایندی زمان بر را در پیش دارد، ولی اینکه در این انتخابات مجموعه ای از شاخص ها دست به دست هم می دهند تا چهره ای متفاوت بسازند نشانگر بالا گرفتن فرایند جدی تغییر فرهنگ است.

وقتی پس از انتشار میزان آراء و منتخبین شورای پنجم می بینیم که نفر اول کسی است که شاید کمترین هزینه را برای تبلیغات انجام داده و کمترین تعداد پوستر، عدم ایجاد سر و صدا و ترافیک و عدم ایجاد آلودگی بصری از شعار های تبلیغاتی وی بوده باشد، این نشان از یک بلوغ در تشخیص دارد.

سوال اینجاست که چرا سیدعلی اکبر کاظمینی با میزان آراء کم نظیری نفر اول شورای پنجم می شود؟ دقیقا کدام ویژگی این نامزد، مردم – اعم از مردمی که با شناخت کامل رای می دهند و مردمی که آراء خاکستری محسوب می شوند – را به یک ستاد تبلیغاتی آرام، تمیز و بی حاشیه جلب می کند و اکثریت آراء را به خود اختصاص می دهد. مزید بر این، جایگاه دوم و چهارم لیست منتخبین شورای شهر نیز کسانی را شامل می شود که چهره های فعال اجتماعی و نزدیک به انجمن های محیط زیستی هستند و این نیز نشان از اوج گیری فرایند تفاوت و برجستگی در این انتخابات است.

گرچه در این انتخابات هم بی اخلاقی هایی اعم از تبلیغ برای تک رای، تبلیغات پر هزینه ی مشکوک، تبلیغات قومی و طایفه ای و تخریب های ناجوانمردانه مشهود بود، اما همینکه از لیست منتخبین شورای شهر کازرون پنج نفر از کسانی بودند که برای یک تبلیغات سالم تلاش کردند و حتی بعضا ستادهایی بسیار خلوت و دور از هیاهو داشتند خود تاییدی بر جریان متفاوت بودن این انتخابات می باشد.

در لیست منتخبین شورای پنجم نام کسانی چون محسن تن و راحله نامداری به چشم می خورد که به گواه مردم ستادهایی بسیار بی سر و صدا و حتی خلوت و دور از هیاهو داشتند و انتخاب این اشخاص توسط مردم نشان از بطلان آن جریان های تبلیغاتی کثیف دارد که قصد داشتند با تجمع های چند صد نفری در ستادها و ایجاد مزاحمت برای مردم با سر و صدا و ترافیک و تاسف آور تر از آن پخش حجم زیادی شام و حیف و میل نعمت در خیابان ها وارد شورا شود.

و مختصر اینکه انتخاب شدن پنج نفر از این اعضای شورای چهارم این حقیقت را ثابت کرد که مردم به کارنامه افراد رای می دهند نه به جنب و جوش های تبلیغاتی و حرکت های دور از فرهنگ. البته تاکید می کنم که نقش طایفه گری و رای های بدون تفکر هم هنوز در انتخابات ها مشهود است، اما انتخابات شورای پنجم نویدی بود برای شروع یک جریان متفاوت که به یاری خدا و همت مردم در دور های بعد به بلوغ کامل خود خواهد رسید.