ساکنین روستاهای نصیر آباد،  کمانکشی و روستای خشک آباد در حد فاصل شهر کازرون و تالاب بین المللی پریشان در معرض آلودگی گسترده جسمی و روانی نیروگاه سیکل ترکیبی کازرون قرار گرفته و بعلاوه 700 هکتار از مرغوب ترین زمین های کشاورزی این روستا ها در خطر نابودی کامل است .

تصویری از اراضی کشاورزی  نصیر آباد  همجوار با نیروگاه سیکل ترکیبی کازرون   - عکس از کانون دیده بانان زمین - آذر 86

تصویری از خانه های روستایی   نصیر آباد  همجوار با نیروگاه  سیکل ترکیبی کازرون - عکس از کانون دیده بانان زمین - آذر 86  

در  آذر ماه سال جاری ( 1386 )  تعدادی از اعضای  کانون دیده بانان برای بازدید از ارزش ها ی طبیعی و نیز معضلات بخش هایی از کازرون و شیراز به این مناطق سفر کردند .

که پروژه سیکل ترکیبی کازرون با نادیده گرفتن همه این ویژ گیها حتی امکان کاووش این شهر باستانی را از بین برده است . علاوه بر آن احداث چنین نیرو گاهی در حریم تالاب بین المللی پریشان و منطقه حفاظت شده دشت ارژن و پریشان امنیت مسیر عبور پرندگان نادر مهاجر را مورد تهدید قرار داده است . به عبارت دیگر در این منطقه حساس این نیروگاه علاوه بر وارد آوردن آسیب های جدی به جسم و جان مردم و بر هم زدن اساس و بنیان معیشتی آنها که همان زمین های کشاورزی و دامداری است ، میراث طبیعی به همراه میراث تاریخی را در معرض تخریب قرار داده است !

تصویر موقعیت  روستا های نصیر آباد - کمانکشی و  خشک آباد   ( نقاط قرمز شده )و نیروگاه سیکل ترکیبی کازرون ( علامت بنفش )در حد فاصل بین شهر  کازرون  و تالاب پریشان   

 از سال 85 تا چند ماه گذشته در رسانه ها خبرهایی از راه اندازی واحد نخست نیروگاه سیکل ترکیبی کازرون درج شده است:

*- نخستین واحد نیروگاه سیکل ترکیبی کازرون زمستان امسال راه اندازی شد . (روزنامه سرمایه 4 مهر 85 )

*- پیشرفت 86 درصدی نیروگاه سیکل ترکیبی کازرون ( آفتاب  27 دی 85)

*- واحد نخست سیکل ترکیبی کازرون راه اندازی می شود ( دنیای اقتصاد 26 بهمن 85 )

*- راه اندازی نخستین واحد نیروگاه سیکل ترکیبی کازرون ( خبرگزای فارس 3 مهر 85 )

*-نیروگاه سیکل ترکیبی کازرون 95 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است ( ایرنا 9 اسفند 85  )

*-واحد اول بخار نیروگاه کازرون وارد مدار شد ( فارس 19 اردیبهشت 86 )

*- آخرین واحد نیروگاه کازرون وارد مدار می شود ( شانا – 27 شهریور 86 )

اما متاسفانه از آنجا که  این اخبار عموماً از بلند گو ی روابط عمومی سازمان ها و وزارتخانه های مربوطه اعلام می شود ، در هیچ جای آن اطلاعاتی در زمینه ویژگی جغرافیایی و آثار تهدید های زیست محیطی اینگونه پروژه ها درج نمی شود .

نیروگاه سیکل ترکیبی کازرون درست همجوار روستا ، با اشغال اراضی مرغوب کشاورزی ساخته شده است و فاصله آن تا اولین خانه های روستایی کمتر از 300 متر است و دکل های فشار قوی درست از زمین های کشاورزی و بافت روستا عبور داده شده است .

تصویر دیگری  از اراضی کشاورزی  نصیر آباد  همجوار با نیروگاه سیکل ترکیبی کازرون   - عکس از کانون دیده بانان زمین - آذر 86  

درد دل روستاییان

برخی از اهالی روستا مشکلات موجود را چنین در میان گذاشتند :

*-  یکی کشاورزان می گفت : در سال 73 13حدود 70 هکتار زمین مرغوب کشاورزی را مفت از دست ما بیرون کشیدند با قیمت متری 8 تومان ( 8 تا تک تومانی ) در نوبت دوم ، در سال 1383 بیست  هکتار دیگر را به زور به قیمت متری 3 هزار تومان از ما خریدند.

*- به گفته رییس شورای اسلامی نصیر آباد ، استخر  پساب های سمی نیروگاه که حدود 4 هکتار مساحت دارد و با عمقی حدود 12 متر حفر شده است از این نوع اراضی مرغوب بود که  در آن چندین نوبت در سال انواع صیفی جات و سبزی جات به عمل می آمد نظیر گوجه فرنگی ، خیار ، ذرت ، بادنجان، گشنیز ، شوید و ...

*- در مورد آلوده شدن آب های زیر زمینی ( آب چاه ) گفته شد که پساب سمی نیروگاه  به داخل این استخر هدایت  می شود که به علت عدم عایق بندی کف آن ، به آب های زیر زمینی نفوذ کرده و آنها را سمی می کند چرا که تلمبه های ما در 100 متری این استخر قرار دارد . سمی بودن آب استخر زمانی بر ما روشن شد که پرندگانی که از آب این استخر استفاده می کردند تلف شدند و می شوند . .

*- ساکنین یکی از خانه های روستایی با نشان دادن درختان نارنگی و پرتقال تاکید کردند که تا چند سال پیش نارنگی و پرتقال  های آنها بسیار درشت و خوشمزه بود ولی امروز چنانکه مشاهده می کیند ریز و بی مزه شده است.

*- گفته شد از زمان فعالیت نیروگاه درختان بسیاری در روستا در حال خشک شدن هستند و برگ های آنها روز به روز کوچک تر می شوند .

*- آلودگی شدید صوتی از دیگر معضلاتی بود که اکثر روستاییان از آن شکایت داشتند از جمله :

-  یکی از روستاییان که کارگر این کارخانه بود اظهار داشت که آلودگی شدید صوتی کارگران این کارخانه را آزار می دهد و گوشی هایی به آنها داده شده که کوچک و ارزان قیمت هستند و تاثیری در کاهش صدا ندارند . ضمن اینکه این کارگر میزان صدایایجاد شده  از این نیروگاه را به صدای موتور جت تشبیه می کرد و می گفت  در هنگام  ایجاد این صدا گوشهایمان را گرفته به خود می پیچیم  و دچار کری موقت می شویم .

- یکی از دانش آموزان دبیرستانی این روستا می گفت که بلندی صدای نیروگاه تا نزدیکی کازرون  نیز شنیده می شود . این دانش آموز تاکید داشت که قبلاً از نظر درسی مشکلی نداشته ولی در حال حاضر تمرکز خود را از دست داده است و افت تحصیلی پیدا کرده است و اضافه کرد که دوستان دیگرش نیز دچار چنین مشکلاتی شده اند .

- از دیگر عوارض آلودگی صوتی این نیروگاه در روستا سردرد های شدیدی است که اهالی را از پیر و جوان گرفتار کرده است به طوری که  یکی از دختران دیگر روستا می گفت برادرش دچار سردرد های مزمن شده است و دیگر تمایل به رفتن به مدرسه را ندارد .

- مادری از اهالی روستا می گفت که کودکان ما عموماً در وحشت  به سر می برند و آرامش و خواب آنها بهم خورده است و این مسئله نگرانی شدید را در ما مادران ایجاد کرده است .

*- به گفته رییس شورای اسلامی روستا حدود 100 دانش آموز دبستانی و 200 دانش آموز راهنمایی و دبیرستانی در این روستا مشغول به تحصیل هستند که بیشتر آنها با افت تحصیلی مواجه شده اند. بعلاوه طبق اطلاعات موجود در خانه بهداشت روستا تعداد زیادی از کودکان و دانش آموزان دچار کم خونی و رنگ پریدگی شده اند و بیماری های عصبی، قلبی و عروقی در روستای ما به شدت رو به افزایش است .

 به گفته رییس  شورای اسلامی روستا تاکنون نامه های بسیار ی به اداره محیط زیست کازون و شیراز و حتی تهران نوشته شده و آنها در جزیان معضلاتی که این نیروگاه برای سلامت آنها ایجاد کرده قرار داده اند.  ولی تا امروز هیچگونه پاسخی به آنها داده نشده است .

نامه زیر آخرین نامه اعتراض آمیزی است که شورای اسلامی نصیر آباد  در هفته گذشته به مسئولین کشور نوشته که رونوشتی از آن نیز به کانون دیده بانان زمین ارسال داشته است  .

کانون دیده بانان زمین

باسلام

همانطور مستحضرید طبق اصل 50  قانون اساسی، حفاظت از محیط زیست وظیفه همگانی است و اقداماتی که منجر به تخریب محیط زیست شود ممنوع بوده ، چرا که نسل های بعدی باید بتوانند  در آن ، حیات رو به رشدی داشته باشند .

حال ما ساکنین روستای نصیر آباد کازرون بنا به همین اصل قانون اساسی و دیگر وظایفی که در رسانه های گروهی در مورد سازمان حفاظت محیط زیست اعلام می گردد که وظیفه دارد مانع ایجاد آلودگی های مضر برای سلامت مردم شود ، تقاضا داریم به داد ما برسید و اگر نمی توانید کار انجام دهید تا ما از سازمان های بین المللی حفاظت محیط زیست کمک بخواهیم .

در سال 74-  73  نیروگاه سیکل ترکیبی کازرون که تامین کننده برق بعضی از استان ها و شهرستان های ایران به ظرفیت بیش از 1400 مگاوات است در فاصله حدود 500 متری روستای ما احداث شده است ، در این روستا 150 خانوار زندگی می کنند که اکثر اً از طریق کشاورزی و فعالیت بر روی زمین ، پرورش دام و طیور زندگی خود را می گذرانند . روستاهای " کمانکشی " و "خشک آباد " هم نزدیک نیروگاه هستند . دکل های برق فشار قوی را از زمین های ما عبور داده اند و تمام بخار هایی که این نیروگاه تولید می کند همه اش سمی و سرطان زا و بسیار خطرناک است و به آبهایی که از آن دستگاه های خود را راه اندازی می کنند ، مواد سمی اضافه می کنند تا املاح آب را بگیرد و مقداری از این آب که سم خالص است را بر می گردانند  و در استخری سرباز و دیوار وبه دیوار زمین های روستا که به وسیله لودر حفر کرده اند می ریزند و در طی مدتی تمام آبهای زیر زمینی این روستا اسیدی می شوند و پرندگان مهاجری که در مسیر این روستا کوچ می کنند وقتی از آب این استخر می خورند از بین می روند .

متاسفانه برخی تغییرات در وضعیت گیاهان ، حیوانات و ساکنین روستا پس از فعالیت نیروگاه به وجود آمده است و رشد گیاهان طبیعی و زراعی کم شده است و عمرشان کوتاه شده زود پژمرده می شوند . مزه محصولات کشاوورزی تغییر کرده است . شیر دهی کمتر شده و رنگ شیر دام تغییر کرده است و تعداد قابل توجهی از جوجه هایی که به دنیا می آیند از بین می روند و عمدتاً قبل از بیرون آمدن از تخم از بین می روند . رنگ کودکان زرد شده است رشد بدن آن ها کمتر شده است و بیماری هایی از قبیل آسم – حساسیت – سرطان – بیماری های قلبی و عروقی – سردرد های شدید – کری و سنگینی گوش از سر و صدا ی نیروگاه –کم خونی – اعصاب – رعب و وحشت میان کودکان – افسردگی و خواب آلودگی – اسهال و استفراغ ، به طور بیسابقه ای در میان بزرگسالان و کوچکسالان شیوع پیدا کرده است و از سرو صدای نیرو گاه خواب و آسایش نداریم .

ای مسئولین حفاظت محیط زیست و دیگر مسئولین به خدا ما گناه نکردیم ما هم زنده هستیم و می خواهیم زنده بمانیم و زندگی کنیم .

چرا اجازه می دهید اینگونه ذره ذره ما و کودکان ما و حیوانات و مزرعه مان نیست و نابود شود ! چرا  کسی به فریاد ما نمی رسد ؟ آیا جان ما اهمیت ندارد ؟ پس  شعار عدالت خواهی کجا رفته است ؟ آیا ما باید زیر چرخ توسعه له شویم ، چراغ عمرمان خاموش شود تا چراغ خانه دیگران با برق نیروگاه روشن شود ؟ کجای این کار اسمش انسانیت است ؟ ! نسل اندر نسل اینجا زندگی کرده ایم و حالا باید زنده بگور شویم به چه قمیتی ...؟ ! باز هم می گوییم و التماس می کنیم با قدرت قانون به داد ما برسید ما دلمان نمی خواهد در جامعه اسلامی مجبور شویم جلو نیروگاه صف بکشیم و خودمان مبارزه رو دررو  بکنیم پس کمکمان کنید قبل از آنکه اوضاع از این بدتر شود نه آنقدر به تاخیر بیاندازید که ضرب المثل " نوشدارو بعد از مرگ سهراب " هم در مورد ساکنین روستای نصیر آباد عملی شود و یا ...

رونوشت :

مقام معظم رهبری جهت استحضار و رسیدن به فریاد مظلومانه مردم روستا

ریاست محترم جمهوری "      "     "        "         "     "    "     "      "

ریاست محترم مجلس شورای اسلامی "     "        "         "     "    "     "      "

 ریاست محترم حفاظت محیط زیست سرکار خانم دکتر جوادی

نماینده محترم شهرستان کازرون در مجلس شورای اسلامی جهت استحضار و رسیدن به فریاد مظلومانه مردم روستا

استاندار محترم فارس فرماندار محترم کازرون

امام جمعه کازرون       

سازمان بازرسی کل کشور  

کانون دیده بانان زمین  

بخشداری مرکزی شهرستان کازرون  

آیا هدف " توسعه " که امروز با تاکید با عنوان " توسعه پایدار " از آن یاد می شود چیزی جز تامین نیاز های نسل حاضر و نسل  های آینده و یا به عبارتی فردا را در امروز دیدن است ؟ توسعه ای که نسل آتی را در بر آوردن نیاز های خود دچار تنگنا نکند و  توسعه ای که  زندگی و سلامت  این نسل و نسل های آینده را به مخاطره نیاندازد . در این صورت است که  حفاظت از  محیط زیست و به تبع آن حفظ سلامت منابع انسانی و طبیعی باید محور هر گونه توسعه قرار گیرد . در حالی که با احداث این نیروگاه تمامی اهداف توسعه پایدار لگد مال شده است .

نمی توان باور کرد که احداث کنندگان این نیروگاه از آثار سوء آن بر سلامت و زندگی مردم در شعاع تحت تاثیر نیروگاه بی اطلاع بوده اند !

در سال 1383 زمانی که برای اولین بار در نمایشگاه بین المللی محیط زیست در تهران ، کانون دیده بانان زمین آب شرب آلوده به نفت روستای اسماعیل آباد در جوار پالایشگاه  نفت تهران را در غرفه خود همراه با پخش فیلم هایی از آن منطقه ا به نمایش گذاشت ، اداره کنندگان غرفه شرکت های نفتی از جمله پالایشگاه تهران شدیداً به آن معترض شده و آن را دروغی بیش ندانستند . ولی وقتی پای سایر مطبوعات و رسانه ها به اسماعیل آباد کشیده شد و این خبر به اشکال مختلف  تیتر بیش از 100 نشریه ، رسانه و سایت شد، مسئولین پالایشگاه نفت و سازمان حفاظت  محیط زیست  وادار به پذیرش حقیقت تلخ شدند .  

آیا جریان اسماعیل آباد تهران  نمی توانست درس عبرتی برای برنامه ریزان چنین توسعه های فله ای شود ؟ که امروز شاهد تکرار این ماجرای تلخ در نصیر آباد کازرون نباشیم ؟

 کانون دیده بانان زمین همان گونه که بار ها تکرار کرده است یکی از عوامل اصلی چنین توسعه ای را بخشی نگری دانسته  همچنین معتقد است که تا زمانی که هر بخشی بدون توجه به آثار سوء عملکرد خود بر بخش های دیگر ، برنامه ریزی، تصمیم سازی و تصمیم گیری می کند،  باید منتظر فجایع بد تر از این هم باشیم .

بعلاوه ما معتقدیم ضعف قوه قضاییه و کوتاه آمدن آن در مقابل دست اندازان به حقوق مردم و میراث های طبیعی – تاریخی – فرهنگی و چشم بستن به عملکرد دستگاه های دولتی، این پیامد های شوم  بخشی نگری را روز افزون کرده و چشم انداز تیره ای را در پیش رو ترسیم می کند  و دست دستگاه های  اجرایی را بازمی گذارد تا هر مکان و محلی را برای اهداف اجرایی خود تعیین  کنند.  به عنوان مثال آیا تاکنون قوه قضاییه مسئولین وزارت نفت یا وزارت نیرو را برای مکان یابی های نادرست  و یا توسعه پروژه های غلط  قبلی مورد مواخذه قرار داده است ؟ شواهد موجود و آوارگان زیست محیطی از پروژه های سد سازی گرفته تا پروژهای احداث کارخانه های پترو شیمی و یا نیرو گاه ها و یا پالایشگاه ها و یا  ... نشانگر بی توجهی قوه قضاییه به این مهم بوده است .

 وخامت این امر در حالی تشدید می شود و ابعادگسترده تری می یابد که سازمان حفاظت محیط زیست کشور که باید همواره مدافع بی چون و چرای محیط زیست باشد به توجیه گر اقدامات اجرایی سایر دستگاه ها تبدیل می شود  .

اینجاست که نمایندگان مردم در مجلس در این گونه موارد مسئولیتی فراتر از ارائه یک نطق پیش از دستور دارند و باید از حقوق مردم یعنی موکلین خود دفاع کنند و دستگاه هایی را که مسبب تخریب محیط زیست ، به خطر انداختن سلامت مردم و ایجاد آوارگی زیست محیطی حاصل از مکان یابی های نادرست  پروژه ها می شوند ،مورد استیضاح قرار دهند و قوانین لازمه  را تصویب و قوانین موجود را تکمیل کنند که متاسفانه چنین چیزی مشاهد ه نشده است .

به راستی با در پیش گرفتن چنین شیوه هایی می توان چشم انداز روشنی برای آینده این مرزوبوم تصور کرد؟