ماه رمضان در هر سال، قطعهاى از بهشت است كه خدا در جهنّم سوزان دنياى مادّى ما آن را وارد مىكند و به ما فرصت مىدهد كه خودمان را بر سر اين سفره الهى در اين ماه، وارد بهشت كنيم. بعضى همان سىروز را وارد بهشت مىشوند. بعضى به بركت آن سىروز، همه سال را و بعضى همه عمر را.
خبرگزاري فارس: ماه رمضان در هر سال، قطعهاى از بهشت است كه خدا در جهنّم سوزان دنياى مادّى ما آن را وارد مىكند و به ما فرصت مىدهد كه خودمان را بر سر اين سفره الهى در اين ماه، وارد بهشت كنيم. بعضى همان سىروز را وارد بهشت مىشوند. بعضى به بركت آن سىروز، همه سال را و بعضى همه عمر را.
* روزه، سپر آتش
.......حديث صحيح معتبر از پيغمبر اكرم (صلّىاللَّهعليهوالهوسلّم) اين است: «الصّوم جنّة من النّار»؛ روزه، سپر آتش است. از طرق اهل سنت هم همين مضمون با الفاظ مختلف نقل شده است؛ از جمله اين لفظ: «الصّيام جنّة العبد المؤمن يوم القيامة كما يقى احدكم سلاحه فى الدّنيا»؛ همچنانكه شما در دنيا با سلاح و وسيلهى دفاعىِ خودتان از خود دفاع مىكنيد، در آخرت هم بهوسيلهى روزه از خودتان در مقابل تعرض آتش دوزخ دفاع مىكنيد.
خصوصيت روزه چيست كه تعبير «جنّة من النّار» دربارهى آن بيان شده است؟ خصوصيت روزه عبارت است از كفّ نفس. روزه، مظهر كفّ نفس است؛ «و نهى النّفس عن الهوى». مظهر صبر در مقابل گناه و غلبهى مشتهيات، روزه است. لذا در روايات، ذيل آيهى شريفهى «واستعينوا بالصّبر و الصّلاة» صبر را به روزه تعبير كردهاند. روزه، مظهر گذشت از خواستههاست. اگرچه زمانِ روزه محدود است - چند ساعت در روز، آن هم چند روز در سال - ليكن به صورت نمادين، يك حركت اساسى براى انسان است. چرا؟ چون هواهاى نفسانى و هوسها و مشتهيات و خواستهاى نفس، همان مسيرى است كه انسان را به گناه مىرساند. اينطور نيست كه مشتهيات نفسانى با گناه ملازم و از يكديگر اجتنابناپذير باشند؛ نه، بعضى از مشتهيات نفسانى هم حلال است. اما اينكه انسان دهنهى نفس را بردارد، نفس خود را بىمهار و بىدهنه رها كند و اسير مشتهيات آن شود، همان چيزى است كه اميرالمؤمنين (عليهالصّلاةوالسّلام) در نهجالبلاغه فرمودند: «حمل عليها اهلها»؛ او را روى اسب سركشى انداختهاند كه دهنهى آن دست اين شخص نيست و اسب سركش هم او را مىبرد به پرتگاه پرتاب مىكند. هواى نفسانى انسان را به سمت گناهان مىكِشد.
گناهان، صورت مُلكى عذاب الهى هستند؛ صورت دنيايىِ عذاب الهى هم همين گناهانند. اينكه در آيهى شريفه مىفرمايد: «انّ الّذين يأكلون اموال اليتامى ظلما انّما يأكلون فى بطونهم نارا» معنايش همين است؛ يعنى شما وقتى كسى را كه مال يتيم مىخورد، نگاه مىكنيد، ظاهر قضيه اين است كه مالى را بلعيد و حرامى به كيسهى خود زد؛ اما باطن قضيه اين است كه او دارد در درونِ خودش آتش تعبيه مىكند؛ اين همان آتش جهنم است. كسى كه لذت حرامى را در اينجا آزمايش مىكند، اين لذت، صورت ظاهر قضيه است؛ باطن قضيه در آن حيات واقعى آشكار مىشود؛ آن جايى كه پردههاى اوهام از جلوى چشم انسان فرو مىافتد و حقايق در مقابل او آشكار مىشود؛ «هنالك تبلو كل نفس ما اسلفت». آن روز همين لذتِ اينجايى و دنيايى عبارت است از يك عذاب و شكنجهى دوزخى. آن روز، روزى است كه واقعيات و حقايق، خود را آشكار مىكنند - «هنالك تبلو كل نفس ما اسلفت» - و آنچه را كه انسان انجام داده است، حقايق و بطون و ملكات آن در آنجا آشكار مىشود. روح ما، ملكات ما و حقايق وجودى ما هم در آنجا خودش را نشان مىدهد. مولوى مىگويد:
اى دريده پوستين يوسفان گرگ برخيزى از اين خواب گران پنجهى درندهيى كه يوسفها را در اينجا مىدرد و انسانهاى مظلوم را زير پا له مىكند، باطنش گرگ است؛ انسان نيست. اين باطن در آنجا خودش را نشان مىدهد و ظاهر مىشود. ما نبايد قيامت را فراموش كنيم؛ قيامت واقعهى عظيمى است. ما بايد هميشه ياد قيامت را در ذهن خود داشته باشيم و از قيامت بترسيم.
بيانات در ديدار مسؤولان نظام 06/08/1383
*ماه رمضان، ماه ضيافت الهى
ماه رمضان فرصت بسيار استثنايى و بزرگى است كه به لطف خداى متعال امسال هم اين فرصت به ما داده شد كه بتوانيم در اين ماه مبارك بر سر سفرهى ضيافت الهى حاضر بشويم. اين فرصت استثنايى در طول سال نظير ندارد.
... ما در طول سال و در مسير طولانى حركت خودمان [بسوي خداوند] در چالش با هواهاى نفسانى، با گناهان، با فضاهاى تاريكى كه خودمان بهدست خودمان بهوجود مىآوريم، با مشكلاتى مواجه مىشويم. گاهى انسان براى اينكه حال دعا پيدا كند، مشكل دارد؛ گاهى براى اينكه قطرهى اشكى بفشاند، مشكل دارد؛ چون راه دشوار است، بهوسيلهى خلافها و گناههاى خود احاطه مىشويم؛ اما قطعهى ماه رمضان، آن قطعهيى است كه حركتِ در آن قطعه آسان است؛ مثل اين است كه در اين راه دشوارى كه مىخواهيد به محلى يا به شهرى برسيد، گاهى مجبوريد پياده راه را طى كنيد؛ گاهى مجبوريد از آب بگذريد؛ گاهى مجبوريد از باتلاق بگذريد؛ يكجا هم مىرسيد به فرودگاهى كه هواپيماى مجهزى آماده است تا شما را بىدردسر و با خيال راحت و پس از طى مسير طولانى به مقصد برساند. آغاز ماه رمضان، رسيدن به همين فرودگاه است.
بيانات در خطبههاى نماز عيد سعيد فطر 24/08/1383
* تقوا، محصول ماه رمضان
محصول ماه رمضان، تقواست؛ به خود پرداختن، به خود رسيدن و ذخيرهى تقوا را براى خود فراهم كردن؛ «لعلّكم تتّقون». ماه رمضان در ما ذخيرهى تقوا ايجاد مىكند. اين تقوا هم خود وسيلهيى براى منازل عالىتر است. تقوا مركبى است كه مىتواند ما را به آن منازل عالى برساند: «و اتّقوا اللَّه لعلّكم تفلحون»؛ «فاتّقوا اللَّه لعلّكم ترحمون»؛ «و اتّقوا اللَّه و يعلّمكم اللَّه». علم و هدايت و رحمت الهى بر اثر تقوا از سوى خداوند به انسان عطا مىشود. از همه بالاتر، فلاح است. فلاح و رستگارى بر اثر تقوا به دست مىآيد. عزيزان من! اين ذخيرهى تقوا را كه در ماه رمضان بهدست آورديم - اگر انشاءاللَّه بهدست آورده باشيم - اگر بر سر سفرهى زيارت الهى درنگ كرده باشيم و از آن بهره برده باشيم، بايد حفظ كنيم؛ اين محصول بسيار ارزشمندى است؛ مثل آن كشاورزى كه زحمات خود را مىكشد، محصول گندم خود را مىچيند، بعد آن را در يك سيلوى مطمئنى بهدست امينى مىسپارد تا در طول سال بتواند از آن استفاده كند. اين آذوقهى طول سال ماست. در طول سال، اين آذوقه تهديد مىشود: وسوسهها هست، زرقوبرقها هست، شهوات و هواهاى نفسانى هست و گناهان؛ اينها همه آفت اين ذخيرهى ارزشمندند. از اين ذخيره براى مقابله با آن آفتها استفاده كنيد و اين ذخيره را حفظ كنيد.
بيانات در خطبههاى نماز عيد سعيد فطر 24/08/1383
امام سجاد (سلاماللَّهعليه) در دعاى ابوحمزه - كه دعاى خيلى با حال و خوبى است - ترس از قيامت را تشريح مىكنند: «ابكى لخروجى عن قبرى عريانا ذليلا حاملا ثقلى على ظهرى»؛ امروز مىگريم براى وقتى كه عريان و ذليل و بار سنگين عمل بر دوشم از قبر بيرون مىآيم. «انظر مرّة عن يمينى و اخرى عن شمالى اذ الخلائق فى شأن غير شأنى لكلّ امرء منهم يومئذ شأن يغنيه وجوه يومئذ مسفرة ضاحكة مستبشرة»؛ يك عده چهرههاشان خندان است و خوشنود و خوشحال و سربلندند. اينها چه كسانى هستند؟ كسانى هستند كه در دنيا از پل صراطى كه حقيقت و باطناش در آنجاست و مثال آن در اينجاست، توانستهاند رد شوند. اين پل صراط، پل عبوديت، پل تقوا و پل پرهيزگارى است؛ «و ان اعبدونى هذا صراط مستقيم»؛ صراط اين دنيا، همان صراط روى جهنم است. «انّك على صراط مستقيم»ى كه به پيغمبر مىفرمايد، يا «ان اعبدونى هذا صراط مستقيم»، همان صراط روى جهنم است. اگر اينجا ما توانستيم از اين صراط، درست، با دقت و بدون لغزش عبور كنيم، گذر از آن صراط آسانترين كار است؛ مثل مؤمنين كه مانند برق عبور مىكنند. «انّ الّذين سبقت لهم منّا الحسنى اولئك عنها مبعدون لا يسمعون حسيسها»؛ اصلاً اينها همهمهى جهنم را هم نمىشنوند؛ «و هم فى ما اشتهت انفسهم خالدون لا يحزنهم الفزع الاكبر». فزع اكبر، يعنى دشوارترين ترسى كه ممكن است براى انسان پيش بيايد. مؤمنين با همين ابعاد جسمانى و روحانى و نفسانى، فزع عظيمى كه در آنجاست، «لا يحزنهم الفزع الاكبر»؛ اينها را محزون و اندوهگين نمىكند؛ اينها از اين صراط عبور كردهاند.
بيانات در ديدار مسؤولان نظام 06/08/1383
* ماه رمضان، ماه گشودن درهاى رحمت و مغفرت
اين ماه، ماه ضيافت الهى است. پذيرايى خداوند از بندگان خود در اين ماه - كه يك پذيرايى معنوى است - عبارت است از گشودن درهاى رحمت و مغفرت و مضاعف كردن اجر و ثواب اعمال خيرى كه بندگان در اين ماه انجام مىدهند. روزهى ماه رمضان هم يكى از مواد همين ضيافت عظيم الهى است، كه مايهى تصفيهى روح انسان و ايجاد زمينهى طهارت قلبى روزهدار است. امام سجاد (عليهالسّلام) در خطبهيى فرمود: «شهر الطّهور و شهر التمحيص»؛ رمضان، ماه پاك شدن و طهارت قلب و ماه مغفرت است؛ چون خداى متعال استغفار را در اين ماه بيش از ديگر ايام سال مورد لطف و عنايت خود قرار مىدهد. لذا در يك روايت وارد شده است كه «فمن لم يغفر له فى رمضان ففى اىّ شهر يغفر له»؛ اگر كسى در ماه رمضان - كه درهاى رحمت و مغفرت الهى به روى انسانها گشوده است - نتواند به مغفرت و رحمت الهى دست پيدا كند، پس كِى چنين توفيقى نصيب او خواهد شد؟
بيانات در خطبههاى نماز جمعهى تهران 29/07/1384
* خودسازي، بزرگترين درس ماه رمضان
بزرگترين درس ماه رمضان، خودسازى است. اوّلين و مهمترين قدمِ خودسازى هم اين است كه انسان به خود و به اخلاق و رفتار خود با نظر انتقادى نگاه كند؛ عيوب خود را با روشنى و دقّت ببيند و سعى در برطرف كردن آنها داشته باشد. اين از عهدهى خود ما برمىآيد و اين تكليفى بر دوش ماست.
بيانات در خطبههاى نماز عيد سعيد فطر 25/09/1380
ماه رمضان فرصتى براى رعايت بيشتر تقواست. چرا؟ چون ماه رمضان، ماه كفِّنفس و خويشتندارى است. حدّاقل آن، خويشتندارى از خوردن و آشاميدن و لذايذ جسمانى است؛ اما حداكثر آن، خويشتندارى از گناهان و خطاهاى اخلاقى و رفتارى است؛ آن هم در معناى صوم و وظايف ماه صيام هست و ما را به آن وادار و تحريض كردهاند. اگر روزه بگيريم، اين خويشتندارىاى كه در اين ماه تمرين مىكنيم، ما را به همان تقوا و مراقبت نزديك مىكند؛ چون از خود مراقبت مىكنيم تا از صراط مستقيم تخطّى نكنيم. اين خويشتندارى هم تمرين همين مراقبت است؛ يعنى تخطّى نكردن. وظيفهى ما در فضاى ماه مبارك رمضان اين است.
خداى متعال، بركات و رحمت خود را در ماه رمضان براى بندگان خود مقدّر و مقرّر كرده است. در روايت داريم كه درهاى آسمان در ماه رمضان گشوده است؛ يعنى رابطهى قلبى انسان با خدا در اين ماه آسانتر از هميشه است. در روايت داريم كه درهاى بهشت در ماه رمضان گشوده است؛ يعنى به بركت روزه و توجه و خشوعى كه لازمهى روزه است، فرصت و توفيق كار نيك براى انسان وجود دارد. البته فرصت به معناى تحقّق آنچه انسان از آن فرصت جستجو مىكند، نيست؛ اراده و دنبالگيرى و خواست و حركتِ ما را لازم دارد. در هر حال اين فرصت وجود دارد و ما مىتوانيم از آن بهره ببريم و استفاده كنيم.
بيانات در ديدار كارگزاران نظام جمهورى اسلامى ايران 20/08/1381
در اين ماه، هر كار نيكى بكنيد، هر سخن حقى بگوييد، هر كلمهاى را به كسى كه محتاج تعليم است، تعليم دهيد، هر كلمهاى كه براى خدا فراگيريد و در راه خدا به كار شما بيايد؛ هر ركعت نماز، هر آيهى قرآن، هر ساعت گذراندن با دهان روزه و هر اجتناب از گناهى، باارزش است. دروغى نگوييد و غيبتى نكنيد كه زمينه براى دروغ و غيبت مقتضى است. شما اجتناب و امتناع كنيد.
هر عمل حسنهاى كه انجام دهيد، احسان، اطعام و كمك به كسى، احوالپرسى از مستحقى، اقدامى براى مردم محروم، اقدامى براى جامعهى اسلامى، كارى براى پيشرفت زندگى مردم؛ همهى اينها عبادت است.
بيانات در خطبههاى نماز جمعهى تهران 28/10/1375
رحمت الهى در ماه رمضان، ناشى از حسناتى است كه شما در اين ماه مبارك توفيق آن را پيدا مىكنيد. در ماه رمضان، توجّه به خدا و احسان به مستمندان و صلهى رحم و توجّه به ضعفا و پاكدامنى و پارسايى هست؛ آشتى با كسانى كه از آنها دورى گزيدهايد، هست؛ انصاف با كسانى كه با آنها دشمنى داشتهايد، هست. ماه رقّت و توجّه و توسّل است؛ دلها نرم و جانها با نور فضل و رحمت الهى نورانى مىشود و انسان نسبت به انجام اين حسنات توفيق پيدا مىكند. اين را تا سال آينده ادامه دهيد؛ درس ماه رمضان را براى دورهى سال فرا گيريم. اين مىشود يكى از بزرگترين پاداشهاى خداوند، كه چنين توفيقى را به ما بدهد. رضا و رحمت و قبول و عفو و عافيت را از خداى متعال طلب كنيم.
بيانات در خطبههاى نماز عيد سعيد فطر 25/09/1380
* اگر با آمادگى لازم، وارد ماه رمضان شويم...
بايد مراقبت كنيم. بايد در طول يازده ماهِ قبل از ماه رمضان، خود را آماده كنيم. اگر با آمادگى لازم، وارد ماه رمضان شويم، از ضيافت الهى بهرهى بيشترى خواهيم برد و براى سال آينده، يك درجه و يك سطح و يك كلاس بالاتر خواهيم رفت. آن وقت، هم در نفس و قلب خود و هم در محيط زندگى اجتماعى، آنچه شما را خشنود و راضى مىكند، مشاهده خواهيد كرد.
اساس برنامهى تربيتى و همهى برنامههاى زندگى در اسلام، همين موارد است. هر كس بايد واعظ خود باشد، خود را مراقبت كند، از تخطّى خود مانع شود، امر به معروف و نهى از منكر هم بكند كه آن امرِ خود به معروف و نهىِ خود از منكر و موعظه كردنِ خود، بر امر و نهى و موعظهى ديگران مقدّم است. اين، همان تقواى الهى است كه از ما خواستهاند. تقوا را مراقبت كنيم و به يكديگر توصيه نماييم. من هم به شما برادران و خواهران توصيه مىكنم كه تقواى الهى را فراموش نكنيد. بزرگترين محصول ماه رمضان، تقواست. آنچه را به دست آوردهايد، حفظ كنيد و براى سالهاى آينده و انشاءاللَّه تا آخر عمر، افزايش دهيد.
بيانات در خطبههاى نماز عيد فطر 01/12/1374
* ماه رمضان، فرصت تقويت حيات معنوى و نشاط مادّىِ
به بركت ماه رمضان، براى مسلمان فرصتى پيش مىآيد كه بايد از آن در جهت تقويت حيات معنوى و نشاط مادّىِ خود استفاده كند. يكى از درسهاى بزرگ ماه رمضان كه در خلال دعا و روزه و تلاوت قرآن در اين ماه بايد آن را فرا بگيريم و استفاده كنيم، اين است كه با چشيدن گرسنگى و تشنگى، به فكر گرسنگان و محرومان و فقرا بيفتيم. در دعاى روزهاى ماه رمضان مىگوييم: «الّلهم اغن كلّ فقير. الّلهم اشبع كلّ جائع. الّلهم اكس كلّ عريان». اين دعا فقط براى خواندن نيست؛ براى اين است كه همه خود را براى مبارزه با فقر و مجاهدت در راه ستردن غبار محروميت از چهرهى محرومان و مستضعفان موظّف بدانند. اين مبارزه، يك وظيفهى همگانى است. در آيات قرآن مىخوانيم: «أ رأيت الّذى يكذّب بالدّين. فذلك الّذى يدعّ اليتيم. و لايحضّ على طعام المسكين». يكى از نشانههاى تكذيبِ دين اين است كه انسان در مقابل فقر فقيران و محرومان بىتفاوت باشد و احساس مسؤوليت نكند. در ماه رمضان، به بركت روزه، طعم گرسنگى و تشنگى و نرسيدن به آنچه اشتهاى نفس انسان است را درك كرديم و چشيديم. اين بايد ما را به احساس مسؤوليتى كه اسلام در قبال مسألهى مهمّ فقر و فقير از يكايك مسلمانان خواسته است و بر دوش آنان وظيفه نهاده است، نزديك كند.
بيانات در خطبههاى نماز عيد فطر 15/09/1381
ماه رمضان، ماهى است كه مىشود با تذكّر و توجّه در آن، به جبرانِ كردههاى ناپسند پرداخت. در «دعاى ابوحمزه»، عبارتى بسيار تكاندهنده وجود دارد؛ كه آن عبارت، اين است: «و اعلم انّك للرّاجى بموضع اجابةٍ و للملهوفين بمرصد اغاثةٍ و انّ فى اللّهف الى جودك و الرّضا بقضائك عوضاً من منع الباخلين و مندوحةً عمّا فى ايدى المستأثرين و انّ الراحل اليك قريبُ المسافةِ و انّك لا تحتجب عن خلقك الاّ ان تحجبهم الاعمال دونك.» فرد دعا خوان و ثناگو، عرض مىكند: «اى خداى من! من اميد به تو را بر اميد به غير تو ترجيح دادم. پناه آوردن به تو را جايگزينِ پناه بردن به ديگران كردم و مىدانم اگر كسى به سوى تو بيايد، راه نزديك است...»
هر جا هستيد، هر كه هستيد، در هر لباسى هستيد، در هر سنّى هستيد؛ اى جوان! اى پسر و دختر جوان! اى مرد و زن ميانسال! اى پيرمردان و پيرزنان! اى فقرا! اى اغنيا! اى علما! اى متوسّطالسوادها! هر كه هستيد، اگر احساس نياز به خدا مىكنيد - كه هر انسانِ سالمى اين احساس را مىكند - بدانيد كه خدا نزديك است! يك لحظه دلتان را به خدا متوجّه كنيد؛ جواب را خواهيد شنيد. ممكن نيست كسى با خدا از روى دل حرف بزند، ولى جواب الهى را نشنود! خدا به ما جواب مىدهد. وقتى ديديد دلِ شما ناگهان منقلب شد، اين همان جوابِ خداست. وقتى ديديد اشكِ شما جارى شد، وقتى ديديد روح شما به اهتزار در آمد، وقتى ديديد طلب، با همهى وجود از سر تا پاى شما جارى شد، بدانيد اين همان پاسخ الهى است.
بيانات در خطبههاى نماز جمعهى سوم رمضان 1415 - 14/11/1373
در ماه رمضان، دستور و اراده الهى اين است كه انسان مؤمن، با همه استعداد خود، با توانِ كامل، در راه تكامل، در راه خودسازى، در راه ترقّى و عروج، حركت شتابانى انجام دهد. هدف از ماه رمضان اين است. همين است كه انسان مؤمنْ اين فرصت را پيدا كند كه در اين ماه، خود را شستشويى دهد و تطهير كند. انسان دچار سهو و نسيان است؛ دچار گرفتارى است؛ دچار غفلت است؛ گناه مىكند؛ از خدا دور مىشود؛ از هدف خلقت خود دور مىافتد.
بايد به انسان مؤمن و پرهيزكار فرصتى داد كه بتواند آن عقبماندگيها را جبران كند. اين فرصت در بهترين فصلش، ماه رمضان است.
بيانات در روز اول ماه مبارك رمضان 23/11/1372
امام مجتبى عليهالسلام طبق روايتى در روز عيد فطر، از راهى عبور مىكرد. ديد جمعيتى ايستادهاند و بازى مىكنند و بىخيال و بىتوجه به اهميت اين روز، با غفلت خودشان سرگرمند و مىخندند. كنار آن جمعيت ايستاد و فرمود: «ان الله جعل شهر رمضان مضمارا لخلقه.» خداوند، ماه رمضان را ميدان مسابقهاى براى بندگانش قرار داده است. «فيستبقون فيه بطاعته الى مرضاته.» كه در اين ميدان مسابقه، به وسيلهى اطاعت او، به سوى رضايت او با يكديگر مسابقه بگذارند و از يكديگر پيشى گيرند. «فسبق قوم ففازوا.» در اين ماه رمضانى كه گذشت، عدهاى توانستند پيشى بگيرند و از ديگران جلو بيفتند؛ و اينها پيروز و موفق شدند «و قصر آخرون فخابوا.» اما عدهى ديگرى، در همين ماه رمضان كوتاهى كردند. آنها نتوانستند خود را به درگاه رحمت الهى برسانند، و مأيوس و نوميد شدند.....
بيانات در خطبههاى نماز عيد سعيد فطر 04/01/1372
* از خدا بايد مغفرت را بخواهيد.
در دعاى وداع ماه مبارك رمضان - كه دعاى چهلوپنجم صحيفهى سجاديه است - امام سجّاد عليهالصّلاةوالسّلام به ذات مقدّس ربوبى عرض مىكند: «انت الّذى فتحت لعبادك باباً الى عفوك»؛ تو آن كسى هستى كه به روى بندگانت، درى به عفو خودت باز كردى. «و سميته التوبة»؛ و اسم آن باب را باب توبه گذاشتى. «و جعلت على ذلك الباب دليلا من وحيك لئلا يضلّوا عنه»؛ و يك راهنما هم از قرآن و وحى براى اين در گذاشتى تا بندگان تو اين در را گم نكنند. بعد از جملاتى مىفرمايد: «فما عذر من اغفل دخول ذلك المنزل بعد فتح الباب و اقامة الدليل»؛ انسان، ديگر عذرش چيست كه از اين درِ گشوده و از اين مغفرت الهى، استفاده نكند! راه مغفرت الهى هم، استغفار - يعنى طلب مغفرت - است. از خدا بايد مغفرت را بخواهيد.
بيانات در خطبههاى نماز جمعهى تهران28/10/1375
* روزه ماه رمضان، زمينه روحانيت و نورانيت
...همين نفس روزهى ماه رمضان است كه يك زمينهى روحانيت و نورانيت، براى روزهدار مىباشد و او را براى كسب فيوضات الهى، آماده مىكند. اين، مجموعهى ماه رمضان، با نماز و با وظايف مقررهى هميشگى و با روزه و با دعاهايش است كه اگر شما به اينها توجه كنيد و تلاوت قرآن را هم به آن اضافه نماييد - كه گفتهاند ماه رمضان، بهار قرآن است - يك دورهى بازسازى و بازيابى و نجات خود از پوسيدگيها و فسادها و امثال اينها خواهد بود؛ دورهى خيلى مغتنمى است.
سخنرانى در ديدار با اقشار مختلف مردم (روز يازدهم ماه مبارك رمضان) 18/01/1369
* ماه رمضان،قطعهاى از بهشت
...ماه رمضان در هر سال، قطعهاى از بهشت است كه خدا در جهنّم سوزان دنياى مادّى ما آن را وارد مىكند و به ما فرصت مىدهد كه خودمان را بر سر اين سفرهى الهى در اين ماه، وارد بهشت كنيم. بعضى همان سىروز را وارد بهشت مىشوند. بعضى به بركت آن سىروز، همهى سال را و بعضى همهى عمر را. بعضى هم از كنار آن، غافل عبور مىكنند كه مايه تأسّف و خسران است. حالا براى خودشان كه هيچ، هر كس كه ببيند اين موجود انسانى، با اين همه استعداد و توانايىِ عروج و تكامل، از چنين سفرهى با عظمتى استفاده نكند، حق دارد كه متأسّف شود. اين، ماه رمضان است. ماه ضيافت اللَّه است. ماه ليلةالقدر است.
بيانات در روز اول ماه مبارك رمضان 23/11/1372
* ماه رمضان، ماه استغفار
عزيزان من! ماه رمضان را براى استغفار مغتنم بشماريد و از خداى متعال طلب مغفرت كنيد. ملت ما با اين روحيهى فداكارى، با اين استقامتى كه نشان داده، با اين كار بزرگى كه كرده است، با جوانان نورانى و خوبى كه دارد (اين جوانان با اين تعداد، غير از جامعهى ما، قطعاً در هيچ جاى عالم وجود ندارد) با اين زنان و مردان و مادران و فداكاريهاى گوناگونى كه از اين مردم سرزده است، استعداد پيشرفت زيادى در زمينههاى مادّى و معنوى، دنيايى و اخروى دارد. اين ملت، با استغفار، رحمت الهى را به سوى خود جلب كند.
همه استغفار كنيد. آن كسانى كه اهل عبادتند، آن كسانى كه در امر عبادت متوسّطند، آن كسانى كه حتّى كاهل در كار عبادتند و فقط به اقلّ واجبات اكتفا مىكنند، آن كسانى كه حتّى گاهى خداى نخواسته بعضى از عبادت واجب هم از آنها ترك مىشود، همه و همه توجّه داشته باشند كه اين رابطهى بين آنها و خدا، كار را پيش مىبرد. از خداى متعال، آمرزش و مغفرت بخواهيد و طلب عفو كنيد. از خدا بخواهيد كه مانع گناه را بردارد؛ اين ابر را از مقابل خورشيد فيض و لطف و تفضلّات خودش برطرف كند، تا لطفش بر اين دلها و جانها بتابد. آن وقت ببينيد كه تعالى و اعتزازى به وجود خواهد آمد.
بيانات در خطبههاى نماز جمعهى تهران 28/10/1375
...امام سجاد از خداى متعال مىخواهد كه در اين ماه به او توفيق دهد تا با كسانى كه نسبت به آنها دلخورى دارد و دلش با آنها صاف نيست، دشمنيهايش را برطرف كند؛ اما بعد بلافاصله مىفرمايد: «حاشى من عودى فيك و لك فانه العدو الذى لانو اليه و الحزب الذى لانصافيه»؛ مگر آن كسى كه ما به خاطر تو و در راه تو با او دشمنى كردهايم؛ نه، از تو نمىخواهيم كه دشمنى او را از دل ما بيرون كنى؛ آن دشمنى است كه ما با او هرگز صفا نخواهيم داشت.
بيانات در ديدار مسؤولان دفاتر نمايندگى ولىفقيه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامى 11/10/1379