شهرستان کازرون شهرستان کازرون از شهرستان های غربی استان فارس است که از جنوب به شهرستان فراشبند، از غرب به استان بوشهر از شمال به شهرستان ممسنی و از شرق به شهرستان شیراز محدود می باشد. این شهرستان با مرکزیت شهر کازرون، دارای 4060 کیلومتر مربع وسعت و فاصله آن تا شیراز 154 کیلومتر است.
این شهرستان منطقه ای است کوهستانی که دشت کازرون و دریاچه پریشان حد فاصل دو رشته کوه آن واقع شده و میانگین ارتفاع آن از سطح دریا 732 متر است، شهرستان کازرون علاوه بر آثار تاریخی و مذهب دارای یک جلوه طبیعی خاص می باشد.
دریاچه پریشان آن که مأمن انواع آبزیان و پرندگان مهاجر است، طبیعت اطراف رودخانه شاپور و نرگس زارهای بی نظیر فامور و جره باغ های فراوان انواع مرکبات، پرتقال، نارنگی، لیموترش، لیموشیرین آن در کنار، خرما و رطب این شهرستان را به منطقه ای زیبا جهت گردشگری تبدیل نموده است.
تنگ جیز
این تنگه در مجاورت شهر خشت واقع گردیده است فاصله این تنگه تا شهر خشت 4 کیلومتر است و به لحاظ جغرافیایی فاصله این تنگ از شهر کازرون 64 کیلومتر است درون این تنگه علاوه بر وجود یک چشمه بسیار زیبا آثاری از دوران ساسانی و اسلامی از جمله قلعه دختر، جوی آبی از جنس ساروج و حوضچه های سنگی واقع شده است.
آب چشمه در منتهی الیه این تنگه بشکل بسیار زیبا از بدنه کوه به صورت قطرات باران به درون تنگه می چکد.
کاروانسرای کمارج
این کاروان سرا که به کاروانسرای عباسی شهرت دارد در روستای کمارج و در فاصله 38 کیلومتری شمال غربی کازرون قرار دارد این کاروانسرا دارای یک صحن مرکزی و 5000 متر مربع وسعت دارد. نوع پلان این بنا و مصالح بکار رفته در آن نشان میدهد که مربوط به دوره صفوی و در راستای احداث کاروانسراهای این زمان ساخته شده است.
نقش برجسته پل آبگینه (تیمور میرزا)
این نقش برجسته در 12 کیلومتری جنوب شرقی کازرون در مجاورت دریاچه زیبای پریشان و در کنار جاده قدیم کازرون به شیراز واقع گردیده است. نقش برجسته مربوط به تیمور میرزا نواده فتحلیشاه قاجار حاکم منطقه کازرون در دوره قاجاریه است. در این نقش تیمور میرزا بر یک صندلی تکیه داده و شیری را رام نموده است. در قسمت های مختلف این نقش اشعاری در وصف تیمور میرزا به خط زیبای نستعلیق حک شده است.
نقش برجسته قندیل
این نقش برجسته زیبا مربوط به زمان ساسانیان و در 15 کیلومتری شمال غرب بیشاپور و 8 کیلومتری شهر قائمیه و به طرف جاده قائمیه به نورآباد در روستای قندیل واقع گردیده است. این نقش برجسته صحنه ازدواج شاپور اول ساسانی با ملکه آذر آناهیتا است. در پشت سر شاپور نقش موبد موبدان (کرتیر) حجاری شده است. پادشاه در حال دادن یک دسته گل به ملکه است. نوع تزئینات لباسهای پادشاه و ملکه قابل توجه است.
کاروانسرای میان کتل
این کاروان سرا از جمله کاروانسراهایی است که در زمان صفوی در مسیرهای اصلی ساخته شده است. این کاروانسرا که در فاصله 30 کیلومتر از کازرون و در مسیر جاده قدیم کازرون به شیراز و بر سر راه تجاری بوشهر به اصفهان در دوره صفویه ساخته شده است. موقعیت این کاروانسرا با توجه به نزدیکی دشت برم حائز اهمیت بوده است.
از ویژگیهای منحصر به فرد این بنا استفاده از سنگ مالون در نمای حیاط دورنی و درب ورودی آن است.
دریاچه پریشان
این دریاچه که در 12 کیلومتری جنوب شرق شهرستان واقع گردیده زیباترین و بزرگترین دریاچه آب شیرین ایران می باشد. دریاچه پریشان با وسعت 43 کبلومتر مربع همچون نگین انگشتری در طبیعت زیبای منطقه می درخشد. این دریاچه در طول پیدایش دارای نامهایی چون مور، پریشان، شور، کازرون، یون، موز، توز، پریشم، فرشویه و فامور بوده است.
آب دریاچه بیشتر از بارانهای سالانه تامین می شود. بیشترین مساحت را در اردیبهشت ماه دارد. این دریاچه در کنوانسیون رامسر به عنوان تالاب بین المللی ثبت گردیده و جزء مناطق حفاظت شده محسوب می گردد.
این دریاچه در طول فصل زمستان پذیرایی جمعیت زیادی از پرندگان می باشد. از 502 نوع پرنده شناسایی شده در ایران بیش از 100 گونه آن در منطقه پریشان مشاهده و شناسایی گریده است.
چهار طاقی بالاده
این بنای زیبا و عظیم مربوط به زمان ساسانی می باشد که در بخش جره و بالاده و در فاصله 50 کیلومتری از کازرون به طرف جاده کازرون به فراشبند واقع گردیده است. این چهار طاقی بیرون شهر بالاده در جانب شمالی شرقی آن و بر فراز بلندی مشرف به رودخانه جره ساخته شده و مواد و مصالح آن از سنگ و ملاط گچ می باشد.
احتمالاً این بنا با ارتقاع 14 متر یکی از چهار آتشکدهی بزرگی است که توسط مهرنرسی وزیر بزرگ بهرام پنجم پادشاه ساسانی ساخته شده و تا امروز همچنان پا برجاست.
از این بنا بعنوان مکانی برای نگهداری آتش مقدس (یکی از چهار عنصر مقدس ایران باستان) استفاده می نموده اند.
نقش برجسته بهرام دوم و کتیبه پهلوی آن (سر مشهد)
این نقش برجسته یکی از مهمترین آثار دوران ساسانی می باشد و در روستای سر مشهد واقع گردیده که تا شهر کازرون و از طرف جاده کازون به فراشنبد 73 کیلو فاصله دارد. این نقش برجسته به اندازه 5/4 × 2 متر می باشد که بر سینه کوهی واقع گردیده است.
در این نقش برجسته بهرام در حال کشتن یک شیر (نماد شر و دشمن) می توان دید و در پشت سر بهرام تصویر یک زن و شاهزاده ساسانی حجاری شده است. در بالای این نقش بزرگترین کتیبه ساسانی (20/5 ×70/2) توسط موبد بزرگ ساسانی «کرتیر» نوشته شده که در برگیرنده مطالب سه کتیبه معروف نقش رستم کعبه زرتشت و نقش رجب می باشد.
بقعه علامه دوانی
در 9 کیلومتری شمال غربی شهر کازرون، در روستای تاریخی دوان بقعه علامه شهیر جلال الدین دوانی دانشمند و مفسر بزرگ قرآن قرار دارد. به نظر می رسد ساختمان محل دفن علامه از یک سابقه قدیمی تری برخوردار باشد، زیرا در داخل بقعه سنگ قبری وجود دارد که تاریخ چهار صد و یک هجری را نشان می دهد. همچنین با توجه به نقشه بنا که الهام گرفته از چهار طاقی های ساسانی است این نظریه را تقویت می کند که بنای مذکور را احتمالاً در دوره ساسانیان کاربردی دیگر داشته است. مصالح موجود بکار رفته در آن از سنگ لاشه و گچ تشکیل شده است.
بقعه شیح ابواسحق کازرونی (سر سلسله فرقه مرشدیه)
این بقعه در شهر کازرون و در محله کوزه گران و تنها اثر باقی مانده از مجموع ساختمان های مرشدی است که زمانی هزاران مرید و شیخ را در خود جای می داده است.
شیخ ابواسحق ابراهیم بن شهریار کازرونی در رمضان 352 در کازرون زاده شد شیخ در پانزده سالگی پیرو یکی از شیوخ سگانه بنام ابن خفیف شد شیخ بعلت مبارزاتش با گبران به شیخ غازی نیز معروف است در جواز خانقاء شیخ مهمانسرایی بوده که تا اواخر قرن هشتم هجری در آنجا مسافران و زائران را اسکان می دادند.
مدرسه، بیمارستان، کاروانسرا و ایوان مرشدی همه بناهایی بودند که تا قرن چهارم هجری در راستای فعالیت های شیخ بر پا بوده است.
بقعه شیخ امین الدین بلیانی یا خانقاه علیا
بقعه شیخ امین الدین یا خانقاء علیا در شمالی ترین قسمت شهر فعلی کازرون واقع شده و امروزه آرامگاه عارف فرزانه قرن هفتم و هشتم هجری است.
شیخ امین الدین بلیانی در سال 668 هجری قمری در کازرون به دنیا آمد، پدر و اجداد پدری او همه از علما، مشایخ و عارفان زمان خود بودند. عرفان شیخ بیشتر زاهدانه و نزدیک به زهد عرفان قرون اولیه اسلامی است از ویژگی های شیخ توجه خاص وی به مشکلات اجتماعی مردم بوده است. وی در سن 77 سالگی و در سال 745 در خانقاء خویش درگذشت.
مصالح بكار رفته و نوع معماری این خانقاء شباهت زیادی به معبد آناهیتای بیشاپور دارد.
امام زاده سید حسین (ع)
بنای این امام زاده در فاصله 22 کیلومتری کازرون و در فاصله 2 کیلومتری شهر تاریخی بیشاپور واقع شده است. امام زاده سید حسین از نوادگان امام چهارم زین العابدین (ع) است که بنا بر نقل مورخان در جریان ولایتعهدی امام رضا (ع) که به همراه عده زیادی از علویان قصد طوس را داشتند به دست حاکم فارس قتلق به شهادت رسید.
در کنار مرقد این بزرگوار چشمه ایی بزرگ و زیبا بنام سراب اردشیر قرار دارد که به همین علت باغهای وسیع و چشم اندازهای زیبایی بوجود آمده است و هر ساله میزبان هزاران هزار نفر زائر از مناطق جنوبی کشور مثل خوزستان و بوشهر می باشد.
بازار کازرون
کازرون از زمانهای دور یکی از پررونق صنعتی بوده و به تبع رشد اقتصادی دارای بازاری به پانصد متر بوده است. معماری این بازار فرم معماری بازارهای ایرانی و متأثر از محیط شهر کازرون نیز بوده است.
قدمت این بازار به دوره صفویه باز می گردد و متأسفانه بخش های مختلف این بازار امروزه کارکرد اصلی خود را از دست داده است.
چشمه دادین
این چشمه در 50 کیلومتری جنوب شهر کازرون و در بخش جره و بالاده و در مسیر جاده دادین به سر مشهد ( 5 کیلومتر) و مسیر جاده شاهی روزگار باستان، دهستان دادین واقع گردیده است.
چشمه مذکور دارای قابلیت های بسیار زیادی برای تبدیل شدن به یک منطقه گردشگری است و در حال حاضر سالانه پذیرایی تعداد زیادی گردشگران می باشد. این چشمه اصلی و تعداد زیادی چشمه کوچک تشکیل شده است.
نرگس زارهای کازرون
بدون شک گل های نرگس و نرگس زارهای کازرون یکی از زیباترین جاذبه های طبیعی این شهرستان می باشد. حدود 65 هکتار از اراضی شهرستان در بخش های جره و بالاده و خشت و کمارج به کشت این گل اختصاص دارد.
بیشترین این اراضی در بخش جره و بالاده در فاصله 55 کیلومتری کازرون و در جاده کازرون به فراشبند واقع شده است. سالانه هزاران کیلو از این گل به کشورهای خارجی بویژه کشورهای حاشیه خلج فارس صادر می گردد، زمان به گل نشستن این نرگس زار اوخر دی ماه تا اواسط بهمن ماه هر سال می باشد.
چشمه سراب اردشیر
این چشمه تاریخی در کنار امام زاده سید حسین (ع) و 24 کیلومتری شهر کازرون واقع گردیده است و نیز در فاصله 2 کیلومتری شهر تاریخی بیشاپور.
این چشمه در روزگار باستان در مسیر جاده شاهی قرار داشته است. چشمه مذکور نیز یکی از منابع تامین آب آشامیدنی و کشاورزی مردم منطقه محسوب می شود. در کنار این چشمه علاوه بر امام زاده سید حسین چند چهار طاقی نیز وجود دارد.
چشمه سراب دختران
چشمه سراب دختران در مجاورت شهر تاریخی بیشاپور و در فاصله 23 کیلومتری شهر کازرون واقع شده است. این چشمه که در دوره ساسانیان با سنگ چینی های زیبایی تزیین شده بود امروزه بعضی از ساخت و سازها آسیب جدی به آن رسانده است. بخش هایی از این چشمه هنوز دارای سنگ چینی ها و تزئینات زیبایی است.
آب این چشمه به مصرف کشاورزی و باغهای اطراف می رسد. ضمناً آن تفرجگاهی توسط اداره منابع طبیعی ساخته شده که در ایام تعطیل به صورت شبانه روزی مورد استفاده قرار می گیرد.
قلعه پوسکان
در 55 کیلومتری جنوب شهر کازرون بر بلندی تپه ای قلعه تاریخی بجا مانده که به قلعه پوسکان شهرت دارد. قلعه مذکور متعلق به دوره ساسانی و اوائل دوره اسلامی است و به صورت چهار گوش و با شش برج و بارو در دو طبقه ساخته شده است.
به احتمال زیاد این قلعه محلی برای حاکم نشین منطقه بوده و امروزه در اطراف آن آثار و بقایای تمدنی را می توان شاهد بود. ساختمان قلعه مذکور با وجود گذشت 1800 سال هنوز تقریبا سالم مانده است.
امامزاده چهارده معصوم خشت
در فاصله 53 کیلومتری جنوب غربی شهر کازرون و در شهر خشت اثری تاریخی به نام چهارده معصوم وجود دارد که از جمله جاذبه های زیارتی شهر خشت می باشد. این بنا بر طبق گفته های مردم محلی امامزاده نبوده بلکه مکانی برای مشورت نمایندگان امامان چهارده معصوم بوده است.
این بنا دارای معماری دوره زندیه و همچنین یک گند بسیار زیبا می باشد که بر روی اضلاع چهارده گانه ساخته شده است.
روستای تاریخی دوسیران
در مسیر جاده شیراز به قائمیه و نرسیده به شهر قائمیه یک از زیباترین روستاهای کازرون با بافتی تاریخی و منحصر به فرد وجود دارد. روستای تاریخی دوسیران که وجه تسمیه آن به معنی دوست داران ایران می باشد دارای قدمتی کهن می باشد. این روستا به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی دارای بافتی خاص می باشد.
روستای مذکور بر روی تخته سنگ های عظیمی قرار گرفته است و حجم زیادی از مصالح بکار رفته در ساختمان ها از سنگ های حجیم و لاشه سنگ می باشد. در این روستا نزدیک به هفت عدد بنای چهار صفه وجود دارد که دارای گچبری های زیبایی میباشد.
کاروانسرای کنار تخته
در فاصله ی 48 کیلومتری و جنوب غربی شهر کازرون، در درون شهر کنارتخته، اثری تاریخی مربوط به دوران صفوی وجود دارد. این اثر کاروا نسرایی است که به شکل دو طبقه و از مصالح گچ و سنگ ساخته شده است.
اثر مذکور دارای یک حیاط مستطیل شکل رواق هایی اطراف آن قرار گرفته است. این کاروانسرا از بخشهای مختلف همچون حجره های اطراف آن، اصطبل و بهار خواب (بار خواب) و... تشکیل شده است.
تفرجگاه رنجان تفرجگاه رنجان
در مدخل ورودی تنگ چوگان از طرف شمال دارای چشم اندازهای بسیار زیبایی است که درصورت سرمایه گذاری بخش خصوصی و حمایت دولت می تواند به یکی از قطب های گردشگری شهرستان تبدیل شود.
در این تفرجگاه وجود چشمه پر آب و طبیعی رنجان عامل اصلی زیبایی و جلب عموم مردم گردیده بطوری که در ایام تعطیلات مختلف سال و به خصوص نوروز پذیرای مسافران زیادی است.
این چشمه که بخش مهمی از آب رودخانه شاپور و زمین های اطراف را تامین می کند در جبهه جنوبی شهر فعلی نودان در کنار سینه کوه دوان قرار گرفته است.
دشت برم (دشت شقایق)
از جمله جاذبه های زیبای گردشگری شهرستان کازرون طبیعت منطقه دشت برم می باشد که در فاصله 20 کیلومتری شرق شهر فعلی کازرون و در مسیر جاده جدید کازرون به شیراز قرار دارد.
جنگل های انبوه از درختان بلوط به همراه گل های شقایق در اواخر زمستان و فصل بهار و زمستان برفی در این منطقه آن را بهشتی زیبا در فارس تبدیل نموده است.
امامزاده پیربنکی
این امام زاده در شرق شهرستان کازرون و در فاصله 20کیلومتری شرق شهر فعلی کازرون واقع گردیده است.
این بنای تاریخی در نقطه ای کوهستانی و جنگلی بسیار زیبایی قرار گرفته است. وجود یک درخت بنه بر روی گنبد آن زیبایی خاصی به آن بخشیده است.
خسته نباشید. اطلاعات بسیار جالبی را در این مقاله به بازدیدکنندگان و دوستداران کازرون ارائه داده اید. لطفا" به این سئوال من پاسخ دهید.
آیا در کازرون هتلی برای بازدیدکنندگان از این شهر وجود دارد؟ چون من قصد بازدید از این شهر را دارم
با تشکر
امید که شاهد پیشرفتهای روزافزون ایشان در سطوح بالاتر باشیم
شما که تمام دیدنی های کازرون را مثل بیشاپور و تنگ چوگان و ... در اینجا معرفی نکرده اید بهتر بود در عنوان آن می نوشتید: بخشی از جاذبه های گردشگری کازرون