|
وضعيت رويشگاه بلوط دشت برم در کازرون به شدت وخيم است و 75 تا 80 درصد از درختان بلوط دشت به کلي از بين رفته اند. اين رويشگاه در ميان رويشگاه هاي جنگلي ايران _که جملگي وضعيت بدي دارند_، يکي از بدترين و مخاطره آميزترين شرايط را دارد.
«محمد درويش»، عضو هيات علمي موسسه
تحقيقات جنگل ها و مراتع در گفت و گو با CHN با بيان اين مطلب گفت: «رويشگاه جنگلي دشت برم
جنوبي ترين رويشگاه بلوطستان در ايران است که مرز بين رويشگاه زاگرسي، ايراني
توراني و خليج عماني به حساب مي آيد. مهم ترين گونه هاي موجود در ذخيره گاه برم،
بلوط است و گونه هاي ديگري مانند بنه و زالزالک و بادام در ارتفاعات اين دشت وجود
دارند.»
درويش با
اشاره به اين که اگر اين رويشگاه به مخاطره بيفتد، تنش مي تواند تا قلب زاگرس
ادامه يابد، در مورد دلايل اهميت رويشگاه دشت برم گفت: «اين رويشگاه مسوول ذخيره
آب و تقويت قنات ها و چشمه سارهاي دشت ارژن، درياچه پريشان و البته منطقه کازرون
است که يکي از مهم ترين قطب هاي کشاورزي استان فارس به شمار مي رود.»
او پيامدهاي
خشک شدن اين رويشگاه را بيش از همه خشک شدن چشمه سارها و تالاب هاي منطقه کازرون عنوان
کرد با اين توضيح که: «با تخريب اين رويشگاه بسياري از چشمه سارهاي منطقه خشک مي
شود، اتفاقي که در حال حاضر در درياچه پريشان و تالاب ارژن رخ داده است و موجب
خشکي کامل آن ها شده است.»
جاده، دليل
تخريب رويشگاه
اما در سال
هاي اخير روند تخريب رويشگاه جنگلي برم سرعت و شدت گرفته است. مانند آن چه در
بسياري ديگر از رويشگاه هاي ديگر رخ داده است، عبور جاده يکي از دلايل تخريب
رويشگاه دشت برم بوده است. «محمد درويش» در توضيح دلايل آسيب رويشگاه برم گفت: «ساخت
يک جاده جديد که فاصله کازرون شيراز را کم کرد اما با عبور از قلب اين رويشگاه
هزاران اصله درخت بلوط را از بين برد، يکي از عوامل آسيب بلوطستان دشت برم بوده
است.»
او اضافه
کرد: «به علاوه به دليل خشکسالي و البته يورش روستاييان براي کشاورزي به زيرشکوب
جنگل و بهره برداري از بيش حد از سفره هاي آب زيرزميني که موجب ايجاد يک گسست
اکولوژيکي در اين منطقه شده، رويشگاه را به شدت شکننده و آسيب پذير کرده است.»
به گفته
درويش اين آسيب پذيري موجب شده که حمله آفاتي مانند سوسک چوبخوار و نيز ريزگردها
بر اين رويشگاه تاثير بيشتري داشته باشد به طوري که رويشگاه در حال حاضر با خشکي مواجه
است و به ندرت مي توان پايه هاي کاملا سالمي را در آن مشاهده کرد.
درويش در
مورد اقدامي که مي توان براي نجات رويشگاه دشت برم انجام داد، به مديريت سفره هاي
آب زيرزميني و نيز آب مورد استفاده در کشاورزي اشاره کرد و گفت: «با توجه به اين که عرصه هاي کشاورزي منطقه از 500
هکتار در يک دهه گذشته به بيش از 3 هزار هکتار در حال حاضر رسيده است، وزارت جهاد
کشاورزي بايد کارگاه هاي آموزشي براي کشاورزان منطقه برگزار کند و به آن ها در
مورد شرايط اضطراري آب در منطقه و راه هاي مقابله با آن آموزش دهد.»
به گفته او،
مواردي که کشاورزان مي توانند با رعايت آنها اندکي از فشار موجود بر رويشگاه
بکاهند مي تواند شامل اجتناب از استفاده از کود شيميايي و نيز کاشت محصولاتي که به
آب زياد نياز دارد مانند گندم و جو باشد. به علاوه تبديل زباله هاي تر به ورمي
کمپوست توسط کشاورزان و استفاده از روش هاي کشاورزي که نيازي به شخم ندارند، مي
توانند به بهبود وضع منطقه کمک کند.