روابط عمومی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس اعلام کرد: با ثبت آیین محرم درروستای طبیعی - تاریخی ˈدوان ˈشهرستان کازرون، شمارآیین های ثبت شده این شهرستان درفهرست میراث معنوی کشور، به سه آیین رسید.

به گزارش دریافتی کازرون نما و به نقل از این روابط عمومی ، برگزاری آیین عاشورا درشهر کازرون و دولچه دوزی در این شهرستان به عنوان دو اثرمعنوی، پیش از این در فهرست میراث معنوی ایران قرار گرفته بود.

شهرستان کازرون که یکی از کهن ترین شهرهای ایران و فارس محسوب می شود ، دارای تنوع فرهنگی و آیینی خاص است به گونه ای که امروزه بیش از 230 اثر تاریخی این شهرستان در فهرست میراث تاریخی ایران قرار گرفته است.

روستای ˈدوانˈ کازرون که در 12 کیلومتری شمال شهر کازرون قرار گرفته از جمله روستاهای با قدمت تاریخی- فرهنگی درفارس و ایران به شمار می آید و به تازگی در فهرست روستاهای هدف گردشگری قرار گرفته است.

از جاذبه های گردشگری این روستا می توان به معماری و بافت منسجم ، قبرستان های تاریخی و کتیبه های مزین به خط کوفی و بقاع متبرکه (امامزاده شاه سلیمان وعلامه دوانی) ، حمام تاریخی دوان(موزه محلی)، تاکستان های پلکانی، زبان ،گویش ، آداب و آیین های خاص آن اشاره کرد .

دوانی ها هر ساله به یاد عاشورای حسینی ، آیین خاصی را به جا می آورند که در نوع خود جالب و قابل توجه است.

تب و تاب عاشورا از روزهای قبل از شروع محرم در میان مردم به وجود می آید و آنهایی که نذر دارند در تدارک تهیه لوازم و مواد اولیه آش و نذورات خود بر می آیند و به ساخت وسایل سینه زنی نظیر دمام و پرچم و ... می پردازند و تمامی کوچه ها را غبار روبی و محل های عزاداری را سیاه پوش می کنند.

روستای دوان مشتمل بردو محله پایین و محله بالاست و آیین عاشورا گذشته های دوردراین دو محله به طور جداگانه اجرا می شده و تا به امروز نیز ادامه دارد.

اهالی محله بالا پس از مدتی از عزاداری درمحل خود به محله پایین می روند و اهالی محله پایین نیز همزمان به محله بالا می روند و جابه جا می شوند و بدین نحو درهر دو محله هیات عزاداران دو محله به سینه زنی و نوحه سرایی می پردازند.

سینه زنی از شب هفتم محرم آغاز می شود وگروه سنج و دمام زن در محل تجمع شروع به نواختن سنج و دمام می کنند ، و بدین وسیله ندای گرد آمدن اهالی برای اجرای آیین سینه زنی را سر می دهند.

با نواختن سنج و دمام ، مردان و زنان به محل تجمع می روند ، تجمع مردم محله پایین درمیدان کنار بقعه شاه سلیمان و تجمع مردم محله بالا درمیدان کنار مسجد اسفندیاری (مسجد جامع دوان) صورت می گیرد.

محل تجمع عزاداران، میدانی است که وسط آن را سه دایره متحدالمرکز به فاصله چندین مترتشکیل می دهد که به وسیله رنگ خط کشی شده است.

دایره کوچکتر که در مرکز قرار گرفته محل سینه زنی کودکان ، دایره دوم محل سینه زنی جوانان و دایره سوم که بزرگتر است به بزرگان و ریش سفیدان اختصاص دارد.

قبل از آمدن سرخون (تکخوان= نوحه خوان) ، یک نفر که صدایش خوب است ، اشعاری را که می توان آن را اشعار شروع یا آغازین نامید ، می خواند و بقیه به او پاسخ می دهند.

این اشعار به طور معمول در یک تا دو بیت خلاصه می شود و سینه زنان در حالی که هر یک با دست چپ کمربند نفر سمت چپ خود را گرفته اند در یک دایره قرار می گیرند و هرچه افراد زیادتر شوند محیط دایره بزرگتر می شود.

شب عاشورا علاوه براین که مردان در میدان سینه زنی تجمع می کنند ، زنان نیز درخانه عهده دار آیین عاشورا در پای گهواره علی اصغر(ع) هستند و به عزاداری مشغول می شوند و عده ای نیز به پختن آش نذری می پردازند.

درگذشته در این روستا ، آیین تعزیه خوانی نیزبر پا بود لیکن با ممنوعیت تعزیه وتعزیه گردانی، این سنت نیز براثر گذشت زمان درروستای دوان ، فراموش شد.

بعد از ممنوعیت تعزیه در دوان ، مردم کتلی می گرفتند، کتلی کاروان عظیمی بوده که پیشاپیش دسته های سینه زنی به حرکت در می آمده است.

درکتلی ، اسب های زیادی را با پارچه های رنگین تزیین می کردند و برهر کدام نوجوانی که لباسی سیاه برتن داشت سوار می کردند که این امرنشان دهنده اهل بیت (ع) بعد از اسارت بود که این سنت هم در اثر گذشت زمان به فراموشی سپرده شد اما تعزیه خوانی شهر کازرون نیز درسال های گذشته درفهرست آثار معنوی ایران جای گرفت.

با روی کار آمدن نسل جدید و مهاجرت اکثر اهالی ساکن دراین روستا، برخی از سنت های مختص محرم که در گذشته انجام می شد رو به فراموشی رفته و یا در حال کمرنگ شدن است و به همین سبب ، ضرورت ثبت این سنت ها که در حال منسوخ شدن و یا تغییر شکل است ، احساس می شود.

تاکنون 18 میراث معنوی استان فارس درفهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسیده است که از جمله آنها آیین محرم در روستای تاریخی دوان درشهرستان کازرون ، آیین تعزیه خوانی صحرارود فسا ، خمیه های برافراشته زرقان شیرازاست