پایگاه خبری کازرون نیوز | kazeroonnema.ir

کد خبر: ۹۸۱۶
تاریخ انتشار: ۲۵ دی ۱۳۹۱ - ۰۸:۲۸
شعر پزشكيان حاصل دوراني پرالتهاب در شعر معاصر فارسي است؛ دوراني كه انقلاب و خيزش اسلامي مردم ايران رفته رفته خود را در ذهن و بدنه فرهنگ عامه جامعه ايران رسوخ ميدهد و حركتي آزاديبخش تازه در حال معرفي خود به جامعه ايران است. پزشكيان در چنين فضايي با يكدستي زبان و بيان خود و تلفيق سنتهاي شاعرانگي كهن و نوي ايراني، سعي ميكند تا اين خيزش عظيم را در شعر و شاعرانگي خود وارد كند و به مخاطب روزگارش ارائه دهد
حمید نورشمسی : تذكره شاعران انقلاب اسلامي اين روزها با انتشار مجموعه اشعار مرحوم محسن پزشكيان كه با عنوان شش دفتر از سوي گروه ادبيات انقلاب اسلامي فرهنگستان زبان و ادب فارسي روانه بازار شده، يكي از ناشناخته ترين قطعات پازل گمشده خود را يافته است.

اشعاري كه ميتوان حتي همين روزها نيز آن را از جوانه هاي نو رسته شعر انقلاب اسلامي به شمار آورد و با مرور دائم آن بر نبود 30 ساله شاعرش دريغ خورد و در عين حال بر حس زيباي موجود در آن غوطه ور شد. محسن پزشكيان شاعر را در يك كام ميتوان از حسرتهاي شعر انقاب اسلامي دانست. حسرت و داغي كه چون سلمان هراتي زودتر از آنكه زمانش فراهم شود خاطره شدند و ديرتر از آن زمان كه بايد ديده و شناخته شدند.

كمتر پيش آمده است كه تاريخ در قضاوت خود بر اهالي فرهنگ و هنر به ويژه شاعران به خطا برود اما كم نبودهاند كساني كه نه تاريخ كه بدعهدي ايام بر نام و چهره آنها غبار فراموشي افكنده است. بايد سالها بگذرد تا از پس پرده فراموشي دستي به ذوق دوباره زنگار از نام و شعر آنها بزدايد و به دوباره يا بهتر است بگويي به يكبارگي آنها را به پيرامونمان معرفي كند.

محسن پزشكيان متولد سال 1326 شاعري را از 23 سالگي شروع ميكند. كارنامه ادبياش نام او را نه تنها به عنوان شاعر كه با عناويني چون پژوهشگر فرهنگ عامه، نقاش، خطاط، هنرمند و مبارز و زنداني سياسي در دوران ستمشاهي ميتوان جستوجو كرد. شاعري كه بيش از هر چيز اشعار و داستانهاي او به زبان محلي مردمان خطه جنوب به ويژه كازرون فصل الخطاب براي موج تازه نگاه ادبيات معاصر به اندوختههاي فولكلور خود شد.

شعر پزشكيان حاصل دوراني پرالتهاب در شعر معاصر فارسي است؛ دوراني كه انقاب و خيزش اسامي مردم ايران رفته رفته خود را در ذهن و بدنه فرهنگ عامه جامعه ايران رسوخ ميدهد و حركتهاي آزاديبخش تازه در حال معرفي خود به جامعه ايران است. پزشكيان در چنين فضايي با يكدستي زبان و بيان خود و تلفيق سنتهاي شاعرانگي كهن و نوي ايراني، سعي ميكند تا اين خيزش عظيم را در شعر و شاعرانگي خود وارد كند و به مخاطب روزگارش ارائه دهد. دفتر نخستش را با تأسي از فضاي شعري سهراب سپهريميسرايد و سعي دارد نازكي نگاه و لطافت طبع او در شعر را با انديشه نوگراي خود در مشاهده خيزش مردم كشورش به كار ببندد. پزشكيان پس از آن و در سالهاي دهه 50 به همكاري با راديو تلويزيون ملي ايران روي مي آورد و در خال آن است كه به كار جمع آوري قصه هاي مردم كازرون و نيز سنتها و ضربالمثلهاي كازروني مشغول ميشود و در عين حال به فعاليتهاي سياسي خود در قالب نگارش شعر و بازي در برخي نمايشنامه هاي سياسي در دانشگاه تهران ادامه داده و رفته رفته شعر او فضايي حماسي و پرشورتر به خود گرفته و به عقيده برخي منتقدان به اشعار سبك اخوان ثالث نزديك ميشود كه اين موضوع در دفتر شعر دوم او كه در سال 51 به پايان رسيد به خوبي مشهود است.پزشكيان در سال52 به وسيله ساواك و به دليل فعاليتهاي سياسي و فرهنگي خود بازداشت ميشود و تحت تأثير همين فضاست كه سومين دفتر شعر خود را به طبع رساند و دوسال پس از آن نيز از دانشگاه فارغ التحصيل شد. اين دوران را به جرات ميتوان دوران تحول در فضاي شعري او دانست. دوراني كه پزشكيان و شعرش به تدريج از فضاي سنتي شعر نو نيماييدور شد و به تجارب و آزمونهاي شاعران نوگراي زمان خود در شكستن اوزان گوشه چشمي انداخت. اين موضوع در دفتر چهارم شعر او كه در سال 1354 به پايان رسيد به خوبي مشهود بود و تلاش شاعر براي حرف زدن به ذهن و زبان زمانهاش را ميتوان به روشني در آن ديد. نزديك شدن به روزهاي پيروزي انقلاب اسلامي و شور موجود در مبارزات مردمي در آن دوران در شعر محسن پزشكيان تبلور ويژه اي پيدا ميكند و در چنين فضايي است كه او با زباني كه بيش از پيش تثبيت شده و شيوه سخنگويي شاعرانه كه در كوران حوادث سالهاي پاياني دهه 50 كسب كرده به روايتي شاعرانه از قيام مردم كشورش ميپردازد و اعتراض را مايه اصلي شعر خود قرار ميدهد. با اين وجود به نظر ميرسد دو دفتر پاياني اشعار او بيش از آنكه در بردارنده لحن و زباني يكدست باشد در روايت دور ميشود و خود را بيش از هر چيز به جريان التهابات سياسي و اجتماعي زمانه خود ميسپارد و همين موضوع اندكي از استواري زبان او ميكاهد.  محسن پزشكيان سرانجام در ارديبهشت ماه سال 58 در حالي كه با خانواده خود در حال حركت به سمت شهر قم براي ديدار با حضرت امام ره است در حادثه تصادف رانندگي در جاده قم به همراه دختر و پدر خود دار فاني را وداع ميگويد و آنچه اين مرگ و شيوه آن را حيرت انگيز مينمايد پيش بيني آن با تمامي جزئياتش در يكي از واپسين اشعار وي است كه دو روز پيش از انجام اين سفر سروده شده است. هرچند محسن پزشكيان را ميتوان از جمله شاعراني دانست كه حيات او بدون شك منجر به رويشهاي تازه فكري و زباني بر درخت نوپاي شعر انقلاب ميشد اما آنچه بيش از پيش در اين باره محل تأسف است، 30 سال خاموشي جريان شعر انقلاب اسلامي در مقابل او و آثارش و منتشر نشدن دفاتر شعرش به دلايل خانوادگي و نيز بي توجهي شاعران و محققان است.

شش دفتر شعر محسن پزشكيان كه به تازگي با كوشش عمادالدين ميرحكمايي و محمد رضا تركي تدوين و با مقدمه و بازبيني سيدعلي ميرافضلي منتشر شده است را ميتوان به روشني برگي ناخوانده از تذكره شاعران انقلاب اسلامي دانست كه اين روزها در عسرت شور در شعر انقاب و شتابزدگي مضموني در آن، ميتواند بار ديگر ريشههاي شعر انقاب و انقاب در شعر معاصر را براي تمامي مخاطبان آن يادآوري كند.
نویسنده: حمید نورشمسی
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
مخاطبین محترم؛
۱) کازرون نما، معتقد به آزادی بیان و لزوم نظارت مردم بر عملکرد مسئولان است؛ لذا انتشار حداکثری نظرات کاربران روش ماست. پیشاپیش از تحمل مسئولان امر تشکر می کنیم.
۲) طبیعی است، نظراتي كه در نگارش آنها، موازین قانونی، شرعی و اخلاقی رعایت نشده باشد، یا به اختلاف افكني‌هاي‌ قومي پرداخته شده باشد منتشر نخواهد شد. خواهشمندیم در هنگام نام بردن از اشخاص به موازین حقوقی و شرعی آن توجه داشته باشید.
۳) چنانچه با نظری برخورد کردید که در انتشار آن دقت کافی به عمل نیامده، ما را مطلع کنید.
۴) در صورت وارد کردن ایمیل خود، وضعیت انتشار نظر به اطلاع شما خواهد رسید.
۵) اگر قصد پاسخ گویی به نظر کاربری را دارید در بالای کادر مخصوص همان نظر، بر روی کلمه پاسخ کلیک کنید.
مشاركت
آب و هوا و اوقات شرعی کازرون
آب و هوای   
آخرين بروز رساني:-/۰۶/۰۲
وضعيت:
سرعت باد:
رطوبت:%
°
كمينه: °   بیشینه: °
فردا
وضعيت:
كمينه:°
بیشینه:°
کازرون
۱۴۰۳/۰۹/۰۳
اذان صبح
۰۵:۱۱:۲۲
طلوع افتاب
۰۶:۳۴:۴۳
اذان ظهر
۱۱:۵۰:۳۲
غروب آفتاب
۱۷:۰۴:۵۵
اذان مغرب
۱۷:۲۲:۰۹