حسین، قیام کرد، تا با امر به معروف و نهی از منکرش، دین حقی را که جدش رسول خدا(ص) منادی آن بود، احیا کند.
یزيدیان، در آن زمان به دنبال آن بودند تا اصول و فروع اسلام را به سمت نابودی سوق دهند و از این دین مبین تنها تن­پوشی وارونه باقی بماند تا بتوانند هر کاری که می­خواهند بکنند.
یزید و ابن مرجانه و پس از او آل مروان، نتوانستند کاری از پیش ببرند و خون حسین، دین جدش را چنان احیا نمود که تنها گریبان آنان را گرفت.
پس از آل سفیان و آل مروان، بنی عباس، که ابتدا با شعار خون­خواهی و هواخواهی بنی­هاشم و برپایی عدالت و احیای دین مبین قیام کرده بودند، متوجه شدند که تا زمانی خون حسین، راه حسین و منش حسین در جامعه باشد، آنان نمی­توانند به آن چه می‌خواهند برسند و همیشه با کسانی موجه هستند که علیه­شان فسادشان بایستند. این شد که به نابودی هر آن چه از حسین مانده بود، همت گماشتند و تا آن جا پیش رفتند که قبر حسین را شخم زدند، و آب بر آن باز کردند.
چرایی قیام حسین آن بود که جامعه به سمت قهقرا می­رفت و باب امر به معروف و نهی از منکر نه تنها بسته شده بود که با آمران به معروف و ناهیان از منکر، به شدت برخورد می‌شد و آمران به معروف و ناهیان از منکر از هیچ­گونه امنیتی برخوردار نبودند.
وقتی به دوران خلیفه دوم می­نگریم و سپس با جامعه 61 هجری مقایسه کنیم متوجه این امر می­شویم.
قیام مردم علیه عثمان، از همین امر به معروف و نهی از منکرها آغاز شد. آنجا که ولید شراب­خوار، در حال مستی نماز می­گزارد و مردم کوفه علیه او می­شورند.
حال بیایید به زمان زمامداری یزید که یزید علنی شراب می­خورد.
آن چه زمامداران ستم­پیشه و فاسقان و فاجران را ناراحت می­کند و آن­ها را باز می­دارد و تحت فشار این است که در جامعه مردم آمر به معروف و ناهی از منکر باشند؛ زیرا این امر نه تنها باعث خواهد شد که این تذکرات به خود قبح فسادها را نشکند، بلکه فسادشان نیز امنیت نداشته باشد. پس آن چه را دنبال می­کنند این است که امر به معروف و نهی از منکر را در جامعه از بین ببرند.
این امر در زمان حسین بن علی رواج پیدا کرده بود و همین امر هم باعث شد تا اشراری چون یزید بن معاویه، عبیدا... بن زیاد یا بعدها حجاج یوسف و آل مروان بر امت محمد استیلا پیدا کنند.
در زمان معاصر نیز، می­بینیم که ابتدا حمله به امر به معروف و نهی از منکر را تحت عنوان آزادی و حقوق شهروندی یا حقوق بشر عنوان می­کنند زیرا آمران به معروف و ناهیان از منکر همان­ها هستند که در مقابل ستم و تجاوز ایستادگی می­کنند؛ همان­ها که حزب­اللهیند و خود را پیرو راه حسین می­دانند. پس قبل از تخریب امر به معروف و نهی از منکر به سراغ نام حزب­ا... رفتند. باید یک یک سنگرها را بگیرند تا بتوانند بر عزت و شرف و غیرت و استقلال و آزادگی یک ملت سوار شوند و ملتی که حسین دارد و کربلا دارد هیچ­گاه سر خم نخواهد کرد.
ده سالی می­شود که جریان فتنه، که علی­الظاهر خود را مرید حسین می­دانند، علیه اصل قیام حسین فتنه کرده­اند و یک به یک اصول قیام حسینی را هدف قرار می­دهند که بیش از همه اصل امر به معروف و نهی از منکر است.
در این ده سال بسیار دیدیم و شنیدم که آمران به معروف و ناهیان از منکر را چگونه با زبان و قلم و سپس با خنجر و چاقو مجروح یا شهید کردند. از شهید سجادیان در مرودشت فارس تا شهید هادی محبی که با زبان روزه گلویش را بریدند تا ... تا همین آخری، شهید علی خلیلی که در عید امسال پس از مدت­ها تحمل رنج از زخمی که بواسطه نهی از منکر و دفاع از ناموس ملت بر او وارد شد، شهد شهادت نوشید.
امسال در آستانه ماه ماه محرم، و دهه احیای امر به معروف و نهی از منکر، طرحی وارد مجلس شد تا از آمران به معروف و ناهیان از منکر حمایت جدی صورت گیرد و فضا را برای آمران به معروف و ناهیان از منکر امن نماید. درست در همین زمان، ناگهان، 4 دختر خانم اصفهانی مورد حمله اسیدپاشان قرار می­گیرند و به سرعت آمران به معروف و ناهیان از منکر عاملان این عمل کثیف معرفی می­گردند.
این در حالی است که همگان می­دانند بچه مذهبی، بچه بسیجی، بچه حزب­الهی و آن کسانی که امر به معروف و نهی از منکر می­کنند اینچنین نیستند.
متاسفانه ورشکستگان سیاسی، با براه انداختن چنین فضایی، قصد دارند تا از این آب گل­آلود ماهی بگیرند.
اکنون امر به معروف و نهی از منکر را در پاره­ای از متون حدیثی مورد کنکاش قرار می‌دهیم:
امام حسین به هنگام حرکت از مدینه به سوی مکه در وصیتنامه­ای که نگاشت و با مهر خویش ممهور ساخت و تحویل برادرش محمد حنفیّه داد این نکته اساسی را مورد توجّه جدّی قرار داد: ”و انّی لم اخرج اشراً و لابطراً و لامفسداً و لاظالماً و انّما خرجت لطلب الاصلاح فی امّة جدّی. ارید ان آمربالمعروف و انهی عن المنکر و اسیر بسیرة جدّی و ابی علی بن ابی طالب...؛(مقتل خوارزمی، ج 1، ص 188، مقتل عوالم، ص .54 ) و من نه از روی خودخواهی و یا برای خوشگذرانی و نه برای فساد و ستمگری از مدینه بیرون می­آیم، بلکه هدفم از این مسافرت امر به معروف و نهی از منکر می­باشد و مقصدم از این حرکت اصلاح مفاسد امّت و احیای سنت جدّم و راه و روش پدرم علی بن ابی­طالب می­باشد."
نگاهی به سنت رسول خدا(ص) و ائمه هدی(ع) نیز نشان می­دهد که چقدر امر به معروف و نهی از منکر را مورد توجه قرار داده­اند تا آن جا که شاید بتوان بعد از نماز و یا حتی پیش از نماز مهم­ترین فروع دین اسلام است.
دلایل موجود در باب وجوب این فریضه گرانقدر، مترادف، متواتر و قاطع است که از قرآن کریم، سنت مطهر، عقل و اجماع اتخاذ می شود. مسئله حتی بالاتر از حدّ وجوب تنهاست، بلکه به عنوان یکی از ضرورت­های دین مبین اسلام شناخته می­گردد که هر کس آن را انکار کند و بداند که انکار آن به انکار و رد اصلی از اصول دین منجر شده کافر است.(امر به معروف و نهی از منکر، علی کورانی، ص 17. )
امام خمینی(ره) دراین باره گفته است: »این دو (امر به معروف و نهی از منکر) از بالاترین و گرانقدرترین فرایض اسلامی است و توسط این­هاست که فرایض دیگر برپا داشته می­شود و دین مبین نظم می­یابد و زندگی در دنیای اسلام رونق می­گیرد. وجوب این دو فریضه از ضرورت­های دین است...)امر به معروف و نهی از منکر، علی کورانی، ص 17.) «
قرآن کریم افراد را به احیای این اصل تحریض و تشویق می­نماید:”ولتکن منکم امة یدعون الی الخیر و یأمرون بالمعروف و ینهون عن المنکر و اولئک هم المفلحون.؛(سوره آل عمران، آیه 104 ) از شما باید امّتی باشد که به سوی خیر و خوبی دعوت کند و امر به معروف و نهی از منکر نماید و آنان رستگار شدگان هستند."
هم چنین خداوند در کلام وحی می فرماید: ”کنتم خیر امة اُخرجت للناس تأمرون بالمعروف و تنهون عن المنکر و تؤمنون با...؛(همان، آیه 109. ) شما بهترین امّتی بودید که در میان مردم آشکار گردید(زیرا) امر به معروف می­کنید و نهی از منکر می­نمائید و به خدا هم ایمان دارید."
احادیثی از سنت شریف، آیات خداوند را به شیوه­ای رسا توضیح داده­اند که متواترند، بخشی از آن­ها امّت مسلمان را هشدار می­دهند که این فریضه را ترک نکنند، در بعضی دیگر از روایات به هر فرد مسلمان تأکید می­کند برای عملی ساختن این عنصر، قیام کند اگرچه در صحنه تنها بماند، در پاره­ای روایات امّت را از عقب­ماندگی و انحطاطی که با ترک این فریضه رخ می­دهد بر حذر می­دارد و نیز مثال­هایی از تاریخ تمدن و جوامع بشری ذکر می­نماید که به دلیل ترک این اصل از میان رفته و به خشم الهی دچار شده­اند.

رسول اکرم(ص) فرموده­اند: ”تا هنگامی که افراد امّت من امر به معروف و نهی از منکر کنند و در کارهای نیک با هم، همکاری داشته باشند، در خیر و خوبی خواهند بود. اگر این گونه عمل نکنند، برکت­های آنان از میان می­رود و برخی بر عدّه­ای دیگر مسلّط می­شوند و هیچ کس در زمین و آسمان آنها را یاری نخواهد کرد.(وسایل الشیعه، شیخ حرّ عاملی، ج 11، ص 395. )"
در حدیث دیگری که منابع عامه و خاصه نقل کرده­اند، پیامبر اکرم(ص) هشدار می­دهند: ”لتأمرنّ بالمعروف و لتنهنّ عن المنکر او یسلّطنّ ا... علیکم شرارکم فیدعو خیارکم فلا یستجاب لهم؛(نهج البلاغه، نامه 47. ) باید امر به معروف و نهی از منکر داشته باشید، وگرنه خداوند بَدان را بر شما مسلّط می­سازد بعد از آن هرچه نیکان شما به درگاه خداوند می­نالند، دعایشان به اجابت نمی­رسد."