به گزارش کازرون نما، کوچه روزی طلب از بافت های مسکونی قدیمی کازرون واقع در خیابان دکتر شریعتی این شهر و از مناطق تقریبا دست نخورده به لحاظ معماری بومی و سنتی کازرون است که از ویژگی بناهای آن،  معماری ساده و زیبا، استفاده از مصالحه بومی و نمای گچ و قرار گرفتن مجموعه تجاری (بازارچه) در کنار ساختمان های مسکونی و نیز نهادهای اجتماعی از قبیل مسجد و... می توان نام برد که تمام این عناصر در کنار یکدیگر به عنوان یک بافت سنتی، ظرفیت های فرهنگی بسیاری را برای حفظ و عرضه ارزش های هویت بومی در خود جای داده است.

با این حال طی روزهای گذشته بخشی از این مجموعه غنی و ارزشمند هویتی – فرهنگی کازرون توسط شهرداری این شهر زیر تیغ بیل های مکانیکی و لودر ها در نوردیده شد تا پیکره معماری سنتی کازرون بی رمق تر از گذشته از زخم های پی در پی، به نفس های آخر خود نزدیک شود.

تخریب خانه های متروکه و حادثه خیز در سطح شهر توسط شهرداری

به دنبال این اقدام روابط عمومی شهرداری و شورای اسلامی شهر کازرون، با ارسال گزارشی، این اقدام را "تخریب خانه های متروکه و حادثه خیز در سطح شهر توسط شهرداری" اعلام کرده و تاکید کرده است: خانه های متروکه و حادثه خیز در خیابان شریعتی، کوچه روزی طلب  بر اساس بند ۱۴ ماده ۵۵ قانون شهرداری‌‌ ها،  توسط شهرداری تخریب گردیده است.

در این راستا مهندس سیدمهدی مکی شهردار کازرون اظهار داشت: یکی از این منازل که توسط شهرداری خریداری و تملک گردیده جهت افزایش فضای پارکینگ سلمان تخریب و تسطیح گردیده است و ملک دیگر که شخصی بوده، بعداز چندین‌ بار اخطار به مالک و در راستای اختیارات حاصل از بند 14ماده 55 قانون شهرداری ها و جهت حفظ امنیت شهروندان تخریب گردید.

وی با بیان اینکه در چند روز اخیر منازل مخروبه خطرساز در خیابان ‌شریعتی و کوچه روزی طلب رفع خطر و تخریب گردید. تصریح کرد: مابقی منازل قدیمی خطرآفرین که سلامت شهروندان را تهدید می‌کند نیز در دستور کار قرار خواهند گرفت.

شهردار کازرون تخریب منازل مخروبه را از عمده مطالبات شهروندان از شهرداری کازرون برشمرد و گفت: تعدادی از این منازل علاوه بر خطرساز بودن به مکانی برای تجمع معتادین تبدیل شده بودند.

وی با بیان اینکه این خانه‌های قدیمی مخروبه و نیمه مخروبه به پاتوق افراد ولگرد و بزه‌ کار تبدیل شده بود، خاطرنشان کرد: فارغ از بحث امنیت، وجود این خانه‌ها به زیبایی و جذابیت‌های بصری شهر آسیب می‌رساند.
در مورد خانه‌های متروکه موجود در سطح شهر کازرون و ضرورت ساماندهی آنها،‌ مهندس مکی اظهار داشت: طبق قانون شهرداری ها اگر زمینی به حال خود رها و به محل تجمع معتادان یا زباله‌ها تبدیل شده باشد، شهرداری موظف است به استناد قانون بدون اجازه مالک دیوار ایجاد کرده و بعد از اعلام فراخوان برای مالک، هزینه‌ صورت گرفته را علاوه بر 15 درصد دیگر از مالک دریافت کند.
وی ادامه داد: خانه های متروکه در زمره ساختمان‌های حادثه خیز به شمار می‌آیند چرا که ممکن است هر نوع حادثه‌ای به دلیل فرسودگی و قدیمی بودن رخ دهد؛ و همچنین بر اساس بند 14 ماده 55 قانون شهرداری‌‌ ها، می‌توان با فرستادن ابلاغ و هماهنگی با مراجع قضایی نسبت به تخریب جهت رفع خطر این منازل اقدام نمود. شهرداری ‌ها می‌توانند با استناد به این بخش از قانون بعد از انجام تخریب هزینه آن را از مالک اخذ کنند.

مکی خاطرنشان کرد: شهرداری‌ بر اساس حقوق شهروندی برای دریافت حکم تخریب لازم است در چند نوبت بعد از شناسایی مالک،‌ تذکرات کتبی را صادر کند در عین حال در صورتی که کارشناس تشخیص دهد که ساختمان متروکه حادثه خیز است و مالک نیز نسبت به اخطارهای صادر شده توجهی نداشته باشد،‌ شهرداری می‌تواند بدون صدور حکم دادگاه نسبت به تخریب آنها اقدام کند.
وی تأکید کرد: پرداختن به این موضوع از طرف شهرداری و شهروندان می‌تواند باعث ایجاد عزم جدی در شناسایی و گزارش زمین‌ها و خانه‌هایی که از نظر سیما و منظر شهری اثرهای نامطلوب ایجاد می کنند شود و توجه شهروندان را بیش از پیش نسبت به شهر زیبا با شهروندان مسئولیت پذیر جلب نماید.

حفظ ساختمان های با ارزش جز وظایف شهرداری هاست

در سوی دیگر اما کارشناسان و فعالان فرهنگی – اجتماعی همواره معتقد به حفظ، مرمت و نگهداری از این بناهای سنتی به عنوان بخشی از هویت فرهنگی و معماری کازرون هستند. مهندس نعمت اله فرخ شاد کارشناس ارشد مهندسی معماری و عضو پایه یک سازمان نظام مهندسی در این رابطه به کازرون نما گفت: اهتمام شهرداری قبل از تاکید بر بند 14 ماده 55 قانون شهرداری ها می بایستی به طور کلی به بند 22 ماده 55 قانون شهرداری ها "تشریک مساعی با فرهنگ در حفظ ابنیه و آثار باستانی شهر و ساختمان های عمومی و مساجد و غیره" باشد و قطعا ثابت کند آیا تشریک مساعی لازم با فرهنگ و اهالی فرهنگی شهر کازرون در خصوص ارزش تاریخی ساختمان تخریبی واقع در کوچه روزی طلب انجام گردیده است؟ و آیا اساسا شهرداری برای اینکار از شورای شهر مجوز اخذ کرده است؟ اگر چنین است، مدارک و مستندات خود را به ارباب جراید ارایه و اگر چنین نیست، شهرداری در این واپسین روزها ضمن عذرخواهی، به جای ساختمان تخریبی با همان شمایل و شکل یک ساختمان بسازد و تحویل مردم دلاور کازرون دهد تا جبران مافات شود.

طراح مسجد الزهرای کازرون در ادامه با تاکید بر اینکه شهرداری به جای تخریب می توانست ساختمان خریداری شده را مختصر تعمیری کند و با تغییر کاربری و با استقرار واحدی از شهرداری از آن استفاده کند و یا در اختیار اداره دیگری قرار دهد، افزود: اصلا شهرداری می داند که حفظ ساختمان های با ارزش جز وظایفش می باشد؟ یا فقط میداند که تخریب جز  وظایفش است؟

عضو پایه یک سازمان نظام مهندسی تاکید کرد: متاسفانه با وجود چنین رویکرد و دیدگاهی در مدیران شهری، حفظ و جبران تخریب ساختمان های با ارزش تاریخی دیگر امکان پذیر نیست؛ همانگونه که احیای بازار شاه حمزه (خیابان توحید) و احیای میدان خیرات (که به فلکه خیرات تبدیل شده) و... امکان پذیر نیست.

فرخ شاد در پایان یادآور شد: امیدواری اهالی دلسوز و فرهنگی کازرون حتی فراتر از قانون شهرداری ها می باشد و مردم باید متوقع اجرای منشورهای جهانی حفظ و احیای شهرهای تاریخی در شهر عزیزمان کازرون باشند.

تخریب معماری کهن، بیش از تخریب فرهنگ بر زندگی و روان مردم اثر می گذارد

همچنین دکتر محمد عارف مردم شناس هنر، نویسنده و استاد دانشگاه نیز معتقد است: یکی از انتظارات به جای مردم از شورای اسلامی جدید شهر کازرون، مرمت و زنده نگاه داشتن معماری سنتی و حتی ترویج فرهنگ کهن بناهای آزمون پس داده ی نیاکان در مبلمان شهری کازرون است.

عضو اصلی هیات رئیسه انجمن انسان شناسی ایران در گفتگو با کازرون نما تاکید کرد: این تخریب معماری کهن، بیش از تخریب فرهنگ بر زندگی و روان مردم اثر می گذارد؛ چراکه معماری و بناهای پیشینیان فقط یک ساختمان و متریال های یک ساختمان نیست، چه اگر بود هر خردی رای به نوگرایی می داد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه افزود: بازارها، خانه ها، تکایا، و در آخر معماری نیاکان علاوه بر دانش بناسازی مبتنی بر احترام به طبقه در خانواده و عوامل طبیعی از جمله ماه و خورشید و باران و آفتاب و رعایت اصول بهداشتی و دینی، حکم داروی روح و روان دارد و نادیده گرفتن آن به معنای تخریب فرهنگ دینی و روحی – روانی مردم است.

دکتر محمد عارف خاطر نشان کرد: شهردار محترم و شهرداران محترم پیش از وقوع حادثه باید به درمان محدوده ی زیر نظر خود بپردازند. بی تفاوت بودن هر مدیری از امکانات و دارایی ها و نیازهای کازرون، نشان از نا آگاهی آن مدیر دارد.

این فعال فرهنگی در آخر گقت: انتظار دارم شهردار محترم و گروه جدید شورای شهر با مطالعات موثر بنیادین، به بررسی عوامل کارآمد در زندگی مردم و پیشرفت همه جانبه ی اقتصادی، زیبایی شناختی، کارآفرینی و ایجاد انگیزه برای مردم و سرمایه گذاران به حفظ میراث فرهنگی مردم کازرون بپردازند.

شهردار آینده کسی باشد که حفظ هویت بومی و شخصیت منحصر به فرد کازرون دغدغه اصلی او باشد

عمادالدین شیخ الحکایی، پژوهشگر و استاد تاریخ دانشگاه تهران هم در این رابطه به کازرون نما گفت: خبر تخریب هر خانه یا بنای بومی کازرون چون پتکی است بر سر دوستاران هویت معماری ارزشمند این منطقه. اما آنچه تاثر برانگیزتر و دردآورتر از تخریب خانه و کوچه روزی طلب، دفاع بد و عذر بدتر از گناه شهرداری کازرون و وعده تخریب های بیشتر بود.حقیقت آن است که این پاسخ آنقدر ناامیدکننده بود که قصد یادآوری و پرداختن به آن را ندارم.

طراح نمای سنتی کانون شهید عسکری کازرون در ادامه افزود: آرزو می کنم شهردار آینده که با درایت و دقت شورای محترم برگزیده خواهد شد، فارغ از مباحث سطحی شهری و روستایی یا بومی و غیر بومی بودن، انسانی فهیم باشد که با تاریخ و فرهنگ و هویت آشنا باشد و به ویژه از پشتوانه های فرهنگی کازرون آگاه باشد.

آرزو می کنم شهردار آینده کسی باشد که حفظ هویت بومی و شخصیت منحصر به فرد کازرون دغدغه اصلی او باشد

آرزو می کنم شهردار آینده به جای حل مسئله صورت مسئله را پاک نکند و برای حل مشکل حضور و تجمع معتادان در مسجد یا خانه ای متروک، خانه و مسجد را خراب نکند.

امیدوارم شهردار آینده نماهای آرامش بخش و فرهنگ هزارساله معماری بومی را زشت نداند و در صدد محو آنها برنیاید.

امیدوارم شهردار آینده خانه ها و بافت قدیم را به بهانه کمبود پارکینگ تملک و تخریب نکند.

آرزومندم شهردار جدید از همه توانایی های دوستاران و علاقمندان به کازرون ولو کسانی که کازرون نیستند اما دل در گرو شهر دارند به نفع شهر بهره گیری کند و  آنان را مزاحم خود نداند.

امیدوارم اگر اثری باقی مانده باشد شهردار آینده برای تبدیل این بناهای ارزشمند به خانه های فرهنگ کوشش کند.

امیدوارم بازآفرینی هویت بومی جزو برنامه های اصلی او باشد و به نماهای رومی و آلمینیومی و شیشه ای تقلیدی را مظهر زیبایی و مدرن شدن نداند و از گسترش این نوع نماها جلوگیری کند

امیدوارم اگر خود در امر هنر و فرهنگ و ادب صاحب نظر نیست دست کم از مشاوره و همراهی بی چشمداشت متخصصین به ویژه همشهریان عزیز به خوبی بهره گیری کند

و هزاران امید دیگر و ای کاش یکی از هزاران برآورده شود.

یک فرد بیمار که عمری از آن هم گذشته را سر نمی برند؛ بلکه مداوا و مراقبت می نمایند تا به روال طبعیی زندگی خویش برگردد

مهندس سیدمصطفی موسوی کارشناس باستان شناسی و مرمت ابنیه تاریخی نیز در خصوص تخریب خانه بناهای تاریخی به کازرون نما گفت: اصولا در حوزه میراث فرهنگی به خصوص در بافت شهری، آنچه مورد اختلاف با شهرداری ها و دیگر نهادهای هم راستا همچون مسکن و شهرسازی، اوقاف و... می باشد، نوع نگاه این نهادها و ارگان ها به مقوله میراث فرهنگی است. آنچه را که ما در جایگاه متولی میراث فرهنگی نشانی از هویت شهری می دانیم و از آن به عنوان بنای تاریخی یا بافت تاریخی یاد می کنیم، شهرداری ها و نهادهای هم راستا آن را نمادی از معضل شهری یا به عبارتی بافت فرسوده تلقی می نمایند. این نوع نگاه که در میان تمامی شهرداری ها حاکم بوده باعث از بین رفتن بسیاری از ابنیه تاریخی به خصوص در حوضه شهری شده است.

مجری مرمت نمای کانون شهید عسکری کازرون با اشاره به ساختمان کوچه روزی طلب یا دیگر خانه های مشابه که در سالیان گذشته به بهانه بافت فرسوده یا معضل شهری(اجتماعی فرهنگی) تخریب شده تصریح کرد: باید یک نکته را شهرداری های محترم مورد توجه قرار دهند و آن هم این است که اصولا یک فرد بیمار که عمری از آن هم گذشته را سر نمی برند؛ بلکه مداوا و مراقبت می نمایند تا به روال طبعیی زندگی خویش برگردد.

این فعال میراث فرهنگی در ادامه افزود: نکته دیگری که باید در مورد تمامی ابنیه های تاریخی مد نظر متولیان امر قرار گیرد، بحث شخصیت بخشی به اثر تاریخی است. در واقع نگاه روانشناختی به یک اثر است. بنایی که منظر و کالبد آن مورد تهدید قرار گرفته باشد، به عبارتی یعنی هم جایگاه افراد مبتلا به اعتیاد شده و هم محلی جهت انباشت زباله ها از طرف همسایگان تلقی شده و مهمتر از آن بنا از استحکام کافی نیز برخوردار نباشد، به خودی خود از طرف شهروندان مورد احترام واقع نمی شود. ولی همین بنا را وقتی از انباشت زباله ها پاک نمایم، از ورود افراد خاص به آن جلوپیری کنیم و طبق اصول، بازسازی و مرمت شود و حتی مهمتر از آن، کاربری متناسب با شان اثر به آن داده شود، مورد احترام همگان واقع خواهد شد و در این شرایط است که تمامی کسانی که مخالف یک اثر تاریخی بوده اند نه تنها موافق آن خواهند شد، بلکه به آن افتخار هم خواهند کرد.

موسوی خاطر نشان کرد: خیابان شریعتی و اغمار وابسطه به آن فرصت مناسبی است جهت احیاء هر آنچه را که تا کنون ما در مقوله میراث فرهنگی و هویت تاریخی شهری در این شهر از دست داده ایم. تجربه خوب نماسازی سنتی کانون شهید عسکری که جا دارد از تلاش ها و حمایت های استاد عزیزم جناب آقای شیخ الحکمایی و دوست فهیمم جناب آقای عباسی مدیر محترم آموزش و پروزش تشکر ویژه نمایم، فرصتی را به دست داده بود تا به آینده تاریخی بافت شهری کازرون امیدوار شویم؛ ولی با این کار امیدوارم آیندگان ما را مورد طعنه قرار ندهند که چرا بنای غیر تاریخی را به هویت شهری بدل کردیم ولی در همان زمان و در کنار آن هویتی اصیل و تاریخی را از بین بردیم.